Vikan - 04.09.1952, Blaðsíða 3
VIKAN, nr. 34, 1952
STÆRSTA
S VIM I
3
IMG ÍSLAIMDS
Átta manna nefnd hefur undirbúið Iðnsýning-
una. 1 henni eiga sœti: Sveinn Guðmundsson
forstj. (form.), Guðbjöm Guðmundsson prent-
ari, Ilelgi Hallgrimsson húsgagnaarkitekt, Sveinn
Valfells forstj., Axel Kristjánsson forstj., Ölafur
Þórðarson framkvœmdastj., Harry Frederiksen
framkvœmdastj. og Óskar Hallgrímsson rafvirki.
Helgi Bergs verkfrœðingur er framkvœmdastjóri
sýningarinnar. Á bls. 7 skrifar Guðbjörn Guð-
mundsson nokkur orð í tilefni hennar.
Forsíðumynd: Hjálmar Bárðarson.
Þaö byrjar í næstu viku óvenju-
leg, ný framhaldssaga. Hún var kvik-
mynduð á sínum tíma. Missið ekki af
þessari sögu! Hún heitir mdna.
IÐNSYNINCIN
1952
ÞAÐ verður ekki hægt að skoða
Iðnsýninguna 1952 á einum degi
og segja með nokkrum rétti að mað-
ur hafi skoðað hana niður í kjölinn.
Sýningin, eins og hún' er nú nálægt
því fullsköpuð í nýbyggingu Iðnskól-
ans, er allt of stór til þess að hún
verði grandskoðuð á einni dagferð;
forstöðumenn hennar ímynda sér, að
vart dugi minna en tvær til þrjár
yfirferðir, og vari þó hver þeirra tvo
til þrjá tíma.
Iðnsýningin 1952, sem forseti Is-
lands opnar á laugardag, verður
stærsta sýningin, sem haldin hefur
verið á Islandi, eitthvað um það bil
þrefalt stærri en Reykjavikursýning-
in, og þótti hún þó mikið fyrirtæki.
Gólfpláss Iðnsýningarinnar nemur
5,600 fermetrum; nærri því allt
skólahúsið er notað, sýningarsvæðið
fimm hæðir: þungaiðnaður á þeirri
neðstu, matvara á annarri hæð, vefn-
aður á þeirri þriðju og svo fram-
vegis.
Islenzkur iðnaður — Myndin pr tekin í Kassagerð Keykiavíkur. Vélin á mynd-
inni framleiðir bylgju-pappakassa undir liraðfrystan fisk til útlanda. l»etta er mesta
galdravél. Hún tekur efni af þremur rúliuin og límir það saman, svo að út kemur
þrefalt pappaborð með sléttum borðuin ytra og liylgjuborði í miðju. Vélin býr sjálf
til bylgjurnar, mótar gufubleyttan pappírinn á sérstökum rifflavölsum. Hún skilar
líka líminu á sinn stað og þurrkar það í lokin. Hún er nœrri því 35 metrar á
lengd og stærsti mótor hcnnar skilar 25 liestöflum, en auk þess cru lijálparmótorar.
Afköst: 2,000—2,500 kassar á klukkustund, 16—20,000 kassar á dag. Kassagcrð Keykja-
víkur var stofnsett 1932. Hún framleiðir ýmsar tegundir af kössum úr pappa og tré.
Hjá lienni vinna að staðaldri 50—60 manns.
Islenzkur iðnaðlir — Myndin liér fyrir ofan sýnir fyrsta frambyggða
bílinn, sem smíðaður er á Islandi. Grindin er útlend og vélin, en allt
annað vinna Bílasmiðjunnar li.f., þar með taldar vinnu- og útlitsteikn-
ingar. Þetta er Mosfellssveitarvagninn, glæsilegur bíll, sem tekur 44 far-
þega í sæti og nú hefur verið í notkun í eitt ár. Dómur eigenda: Agaúasta
ökuiæki. Myndirnar til vinstri eru af bíl, sem fékk illa útreið og hæpið
þótti að hægt yrði að bjarga. Neðri myndin er tekin af bílnum eftir að
starfsmenn réttingaverkstæðis Bílasmiðjunnar, uiulir stjórn Árna Páls-
sonar, liöfðu farið höndum uin hann. Bílasmiðjan var stofnsett 1942.
VIKAN svipaðist um á sýningarsvæðinu fyrir síðustu helgi.
Þar voru þá tugir manna við vinnu, verkamenn að slétta
húslóðina og reisa umhverfis hana volduga girðingu, starfslið
undirbúningsnefndar á þönum um húsið og fjöldi ,,prívatmanna“
að vinna að sínum sýningardeildum með sínum aðstoðarmönnum.
Það var verið að smiða, mála og hreinsa, og siðustu sólarhring-
ana hefur verið unnið þarná dag og nótt að því að setja sýn-
inguna niður.
Hér verður til sýnis undir einu þaki nærþví öll íslenzk iðn-
framleiðsla. Á þriðja hundrað fyrirtæki af öllu landinu eru þátttakendur.
Sum sýna aðeins á einum gólffermetra, önnur ráða yfir þrjú til fjögur
hundruð fermetrum. Verðmæti sýningargripa nemur mörgum milljónum
króna.
Gesturinn — þó hann fari að ráðum kunnáttumanna og komi oftar en
einu sinni — mun hafa ærið nóg að starfa. Helzt þarf hann að ganga nokkra
kílómetra. Honum verður boðið að sjá kvikmyndir og hann verður hvað
eftir annað tekinn beint að rennibekknum að sjá hvemig iðnaðarmaður-
inn vinnur. Honum verður leiðbeint af 30—40 vörðum og gæzlumönnum
og miklum fulltrúahópi margra stórfyrirtækja. Honum verður ekið í verk-
smiðjur að kynnast framleiðsluaðferðum þar og fólkinu í verksmiðjunum.
Og honum verður gefinn kostur á að kaupa sér kaffi á staðnum og kökur,
sem Bakarameistarafélag Reykjavíkur ætlar að búa til í sinni sýningar-
deild — fyrir opnum tjöldum.
Það verður dekrað við hann á alla lund. Þarna verður allt til alls,
myndarleg borg í miðri höfuðborginni.
ÞAÐ er ennþá óráðið, hve margar vikur Iðnsýningin stendur opin. En
daglega getur almenningur heimsótt hana frá kl. 14 til 22, og þá
er reiknað með að síðustu gestimir kveðji skömmu fyrir miðnætti.
Þetta er feikiumfangsmikið fyrirtæki, sem hefur útheimt feiknmikla
elju. Ákvörðun um sýninguna var ekki tekin endanlega fyrr en í aprillok,
þótt nokkrar umræður hefðu spunnist um hana snemma síðastliðinn vetur.
Þá fundu raunar margir allt því til foráttu, að hægt yrði að efna til veg-
legrar iðnsýningar i ár. En seint í apríl er sýningin ákveðin, riki og bær
veita fé til nýrra átaka við Iðnskólahúsið og undirbúningsstarfið hefst af
krafti þegar kemur fram í maí.
Þá var húsið naumast fokhelt. En þegar VIKAN var þama á ferðinni
fyrir skemmstu, þá var húsið orðið vel fokhelt,
þótt ekki sæjust þess ýkjamörg merki, að þama
ætti að halda stærstu sýningu Islands innan
fárra daga.
En forsetinn opnar Iðnsýninguna 1952 á laug-
ardag að viðstöddu fjölmenni.