Vikan - 09.10.1952, Qupperneq 10

10
VIKAN, nr. 39, 1952
- HEIMILIÐ -
R.ITSTJÖRI: ELlN PALMADÓTTTR
Vet rartízkan
og gömlu fötin
Eftirmiðdagskjóll og pliseraður
kokteilkjóll.
NÚ eru erlendu tízkublöðin full af
fallegum fötum með spánýju sniði
°S þegar við flettum þeim, andvörp-
um og við segjum: „Þau eru dásam-
leg, en þvi miður get ég ekki eign-
ast þau.“
En við þurfum alls ekki að láta
þar við sitja. Eftir að hafa andvarp-
að getum við líka sezt niður og eign-
ast næstum svona fallega kjóla.
Fyrst þurfum við auðvitað að gera
okkur grein fyrir því hvað er móðins
í vetur og hvernig fötin hafa breyzt
l'rá í fyrra. Mest áherzla virðist lögð
á að konan 1953 sé há (fáar íslenzk-
ar stúlkur þurfa að hafa áhyggjur
af þessu atriðijr, mjttismjó (fötin
liggja þétt að mittinu, án þess að
vera strengd) og létt (lausir treflar
og slæður, allsstaðar, alltaf og við
allt).
1 dag áður en kólnar of mikið, lít-
ur Parísardaman svona út: Fremur
aðskorin dragt úr þykku efni, lítil
húfa aftan á hnakkanum, langur tref-
ill með kögri og öðrum endanum
kastað yfir öxlina og heilir háhælaðir
skór. Venjulega kólnar samt svo
fljótt hjá okkur að við verðum að
vera í kápunni utan yfir dragtina,
og vefja treflinum um hálsinn.
KÁPAN er efnisminni en í fyrra,
en samt víð. Mjókkaðu því gömlu
vetrarkápuna, síkkaðu hana örlítið
og hnepptu henni á misvíxl, ef hún
er nógu víð. Ef þú átt afgang af efn-
inu, eru stórir vasar mikið móðins.
Þú getur hrósað sigri, ef þú átt
sportkápu (t. d. úr tweed eða kamel-
ull), því hún er einmitt eftir nýjustu
tízku. Ef þú átt svarta kápu nægir
að fóðra hana með t. d. eldrauðu
tafti, til þess að hún sé eins og hún
komi beint frá stóru tízkuhúsunum.
DRAGTIN: Vegna veðráttunnar
þurfum við ekki að hafa áhyggjur
af útidragt í bráð, en yfirleitt verð-
ur gamla dragtin meira móðins, ef
þú bætir á hana hnöppum og notar
við hana trefilinn, sem allsstaðar
gengur núna. Kvöldragtina þarf að
gera flegnari, klipptu t. d. á hana
vítt ferkantað hálsmál, styttu erm-
arnar og kauptu háa hanzka.
Stuttkápuna frá sumrinu má fóðra
með vatteruðu fóðri og nota hana
allan veturinn.
Hér á landi höfum við aðeins not
fyrir tvenns konar kjóla (fyrir utan
vinnukjóla): eftirmiðdagskjóla og
fína kvöld- og kokteilkjóla. Eftirmið-
dagskjólarnir svokölluðu eru yfirleitt
mjög einfaldir og sléttir niður. Þeir
eru mjög háir í hálsinn og kraginn
gjarnan brotinn eða rúllaður niður.
1 fyrsta skiptið í langan tíma virðist
tweed-efni ganga fyrir jersey-efn-
inu.
Kvöldkjólarnir eru flegnari en í
fyrra. Þessvegna liggur allur vand-
inn við að reyna að breyta þeim í að
klippa. Þeir eru líka ermalausir, en
við þá eru oft notuð sjöl og slæður,
ýmist úr sama efni eða úr blúndu
fóðraðir með öðrum lit. Plíseraðir
kjólar eru mikið notaðir í kokteilboð.
Svarti liturinn rikir enn, enda
grennir hann bezt og felur vaxtalýtin
og fáar okkar hafa ekkert að fela.
Það er mjög auðvelt að breyta gömlu,
svörtu kjólunum. Hér eru nokkrar
hugmyndir:
Hafðu t. d. eina af litlu, plíseruðu
slæðunum, sem hér hafa fengizt um
hálsinn (ef þú ert nógu hálslöng).
Fáðu mislitt belti við svarta kjólinn
og tengdu það saman með samlitri
rós, fallegri nælu eða stórri slaufu.
Svartur kvöldkjóll með samlitu sjali.
Ef kjóllinn er með hálsiðum ermum
er fallegt að láta ljósa pifu standa
fram undan þeim o. m. fl. Auðvitað
er fallegast að hafa hanzkana í sama
lit og skrautið á kjólnum, en svo
má líka rykkja pífu úr sama efni
og krækja henni um ulnliðinn, utan
yfir stuttum svörtum hönzkum.
Og þegar við erum búnar að draga
fram öll gömlu fötin, og athuga
tízkublöðin, andvörpum við aftur, en
í þetta skipti hugsum við: „Þeir eru
dásamlegir og einmitt við mitt hæfi.“
Og þá er tími til kominn að draga
fram saumavélina.
'k'k'k'k'k'k'k'k'k
Hvað fæst hvar?
Húsmæður, kannist þið
ekki við „ Jonson’s Glo Coat“ ?
Flestum kemur saman um að
það sé allt annað verk að
bóna gólfin með því en öðru
bóni.
Og nú hefur Málarinn h.f.
fengið húsgagnabón frá þess-
ari sömu verksmiðju, sem
hefur Iíka reynzt mjög vel.
Bónið er borið á húsgögnin,
látið þorna og þurrkað laus-
lega yfir. Það má nota á hús-
gögn, ísskápa, krómaða hluti,
leðurvörur o. fl., en þó ekki
á plastik.
*f****fk'kk'k
Grænmeti og grænmetisréttir
Hafið þið gert ykkur grein fyrir
því að til eru milli 30 og 40 græn-
metisteguncjir á Islandi ? Og ekki
aðeins til, heldur lika ræktaðar og
seldar í búðunum. Á sýningu Garð-
yrkjufélags Islands í K.R.-skálanum
voru allar þessar tegundir, svo ekki
var um að villast.
Hvernig stendur á því að ekki skuli
vera notað meira grænmeti hér á
landi, þar sem ekki er hægt að fá
ávexti nema einstöku sinnum? Ekki
höfum við úr svo mörgu öðru að
velja. Það er haft eftir einum frum-
kvöðlinum í garðrækt hér á landi,
að hér sé enginn vandi að rækta
grænmeti, erfiðleikarnir komi fyrst,
þegar fólkið eigi að fara að borða
það. Þó þetta hafi lagazt síðan, vant-
ar mikið á að við kunnum að borða
gras, eins og sumir kalla það.
Á sýningunni gefst gestum kostur
á að smakka fjóra rétti Náttúrulækn-
ingafélagsins og einn grænmetis-
drykk. Drykkurinn var ljómandi góð-
ur og allur vandinn við að búa hann
til, er að hakka allt það grænmeti
sem til er á heimilinu ásamt vatni
og rúsínum. Úr niðurrifnum rófum
og rúsínum fæst líka ágætis salat,
sem ekki þarf að sykra og þannig
mætti lengi telja,
Allar húsmæður eru í vandræðum
með að fá nægilega fjölbreytni í mat-
inn og 30—40 tegundir af grænmeti
ættu að geta bætt töluvert úr því.
Auk þess getur fjölskyldan sparað
drjúgan skilding með því að borða
mikið grænmeti og rækta það sjálf.
• FÖLA BARNIÐ •
Föla barnið er áhyggjuefni móð-
urinnar, því hún setur fölt andlit í
samband við sjúkdóma, blóðleysi eða
vöntun á C-vítamíni.
Enski prófessorinn, John Yudkin,
hefur nýlega birt árangurinn af ná-
kvæmri rannsókn, sem hann gerði
í Cambridge á 1200 börnum á aldr-
inum 4—11 ára, með tilliti til blóð-
leysis og fölva. Þar sem allar líkur
benda til að slík rannsókn hér á landi
eða annars staðar á Norðurlöndum
mundi veita sömu upplýsingar, er
árangurinn af starfi prófessorsins
mjög athyglisverður.
Það er ekkert samband á milli
fölva og þess, sem almennt er kallað
blóðleysi, þ. e. a. s. færri rauðra
blóðkorna en eðlilegt er. Ef um 25—
50% blóðleysi er að ræða verður mað-
urinn fölur, en svo blóðlaust reyndist
ekkert ensku barnanna.
Auk þess fannst ekkert samband
milli fölva og C-vítamínskorts, fölva
og sjúkdóma í öndunarfærunum eða
íölva og tannskemmda.
Prófessorinn mótmælir því líka að
gáfuðu og iðnu börnin séu fölari en
trassarnir, því af þessum 1200 börn-
um stunduðu fölu börnin ekki síður
fótboltavöllinn og jafnmargir nám-
fúsustu nemendurnir höfðu epla-
rauðar kinnar. Allt bendir því til
þess að föla barnið sé eins fjörugt
og iðið og önnur börn.
En þá vaknar spurningin: 1 hverju
eru fölu börnin þá frábrugðin öðrum
börnum ?
Prófessor Yudkin komst að þeirri
niðurstöðu, að fölu bömin vegi rúmu
kílói rninna, séu að meðaltali 1% sm.
lægri og hafi láusara handtak en
önnur börn. En mikilvægust er sú
staðreynd, að fölu börnin höfðu flest
slæmt eða öllu heldur rangt matar-
ræði.
Fimmta hvert barn í Cambridge
reyndist fölt. Fölvinn var dæmdur
eftir lit kinnanna, varanna og augna-
hvarmanna, en ekki tannholdsins,
sem vekur þó oft fyrst athygli lækn-
isins á því að barnið sé blóðlaust.
Rannsóknir prófessorsins leiddu
því í ljós, að ekkert samband er milli
blóðleysis og fölva og engin ástæða
til að gefa fölu barni járnmeðul eða
C-vitamín. Sérfræðingum kemur sam-
an um að líkaminn þurfi um 30 mg.
af C-vitamíni á dag, en hann getur
tekið við þeim skammti þreföldum.
Aftur á móti er full ástæða til að
bæta mataræði barnsins, ef það er
fölt. Blóðleysi dregur heldur ekki úr
vexti barnsins, svo það getur orðið
stórt og sterkt, þó það sé dálítið
blóðlaust.