Vikan - 16.10.1952, Page 4

4
VIKAN, nr. 40, 1952
William Saroyan:
#* # I JVÓ
EG verð alltaf æstur, þegar
ég sé píanó,“ sagði Benni.
,,Er það virkilegt,“ sagði
Emma. ,,Hversvegna?“
,,Ég veit það ekki,“ sagði
Benni. „Er þér ekki sama, þó
við göngum inn í þessa búð og
prufum þetta litla þarna í horn-
inu ?“
„Kanntu að spila?“ sagði
Emma.
„Þú getur kallað það að
spila, ef þú vilt,“ sagði Benni.
„Hvað gerirðu þá?“
„Það færðu að sjá,“ sagði
Benni.
Þau gengu inn í búðina og að
litla píanóinu í horninu. Emma
horfði brosandi á hann og velti
því fyrir sér, hvort hún þekkti
hann annars nokkuð. Nokkra
stund hafði hún haldið sig
þekkja hann og svo vissi hún
allt í einu að það var rangt.
Hann stóð hjá píanóinu og
horfði niður á það. Hún ímynd-
aði sér hann hefði heyrt fallegt
lag leikið á píanó og ynni þar
af leiðandi þess konar tónlist
og í hvert skipti sem hann sæi
nótnaborðið minntist hann
lagsins og ímyndaði sér hann
ætti einhver ítök í því.
„Kanntu að spila?“ sagði
hún.
Benni leit í kringum sig. Búð-
armennirnir virtust uppteknir.
„Ég kann ekki að spila,“
sagði Benni.
Hún sá hendur hans nálgast
hljóðlega hvítar og svartar nót-
urnar, eins og það væru hendur
raimverulegs píanóleikara, og
henni virtist það afar óvenju-
legt, vegna þess hvernig henni
varð innanbrjósts meðan hann
gerði það. Henni fannst hann
vera einn þeirra manna, sem
lengi eru að uppgötva hæfileika
sína, hæfileika, sem aðrir eru
enn lengur að uppgötva. Hann
ætti að vera maður, sem kynni
að leika á píanó.
Benni studdi á nokkrar nót-
ur. Enginn kom til að selja hon-
um neitt, því næst, ennþá upp-
standandi, fór hann að gera
það, sem hann sagði væri ekki
að leika.
Jæja, engu að síður fannst
henni það dásamlegt.
Hann spilaði bara í eina mín-
útu. Þá leit hann til hennar og
sagði, „Það hefur góðan hljóm.“
FRÉTTAFLUGA
ARLEY LEWIS heitir 12 ára
drengur, sem nýlega komst í fjölda
bandarískra blaða. Ástceða: Þegar
hann var dreginn fyrir barnadómstól
fyrir að stela fimm bílum, strauk
hann úr dómshúsinu, stakk lögregl-
una af — og stal þeim sjötta!
„Mér finnst það dásamlegt,“
sagði Emma.
„Ég á ekki við það sem ég
gerði,“ sagði Benni. „Ég á við
píanóið. Ég á við píanóið sjálft.
Það hefur góðan hljóm, óvenju-
legan fyrir lítið píanó.“
Miðaldra búðarmaður kom
til þeirra og sagði, „Komið þið
sæl.“
„Halló,“ sagði Benni. „Af-
bragðs píanó þetta.“
„Það er mjög vinsælt,11 sagði
búðarmaðurinn. „Einkanlega
heppilegt fyrir stórar íbúðir.
Við seljum mikið af þeim.“
„Hvað kostar það?“ sagði
Benni.
„Tvö hundruð fjörutíu og níu
og fimmtíu,“ sagði búðarmað-
urinn. „Þú getur náttúrlega
fengið það með afborgunum."
„Hvar eru þau smíðuð?“
sagði Benni.
„Ég veit ekki fyrir visst,“
sagði búðarmaðurinn. „Ég held
í Fíladelfíu. Ég get athugað
það.“
„Skiptir engu,“ sagði Benni.
„Kanntu að spila?“
„Nei, ég kann ekki að spila,“
sagði búðarmaðurinn.
Hann sá, að Benna langaði
til að prufa það betur.
„Haltu áfram,“ sagði hann.
„Spilaðu meira.“
„Ég kann ekki að spila,“ sagði
Benni.
„Ég heyrði til þín,“ sagði
búðarmaðurinn.
„Það er ekki að spila,“ sagði
Benni. „Ég kann ekki að spila
eftir nótum.“
„Mér þótti gott á að hlýða,“
sagði búðarmaðurinn.
„Mér líka,“ sagði Emma.
„Hvað er fyrsta afborgunin
há?“
„Ja,“ sagði búðarmaðurinn.
„Fjörutíu eða fimmtíu dollarar.
Haltu áfram að spila, sagði
hann. Mér þætti gaman að
heyra þig spila dálítið meir.“
„Ef ég væri á réttum stað,“
sagði Benni, „gæti ég setið tím-
unum saman við píanóið.‘‘
„Spilaðu meira,“ sagði búð-
armaðurinn. „Það er öllum
sama.“
Búðarmaðurinn dró bekkinn
að og Benni settist niður og
byrjaði að gera það, sem hann
sagði að væri ekki að spila.
fimmtán eða tuttugu sekúndur
lét hann fingurna leika um
nótnaborðið og þá rakst hann
á eitthvers konar lag og undi
við það í tvær mínútur. Undir
lokin varð lagið hljóðlegt og
harmþrungið og Benni sjálfur
kunni betur og betur við píanó-
ið. Meðan hann var að leika
lagið, talaði hann við búðar-
manninn um píanóið. Því næst
O.E. OG FLEIBI ATHUGI! Þetta er einskonar uppbót á Póst-
inn. Pað hafa svo margir orðið til þess að skrifa og biðja um
upplýsingar um Ullu Jacobsson og mynd af henni, að við ákváð-
um að bregða út af venjunni og hafa myndina tveggja dálka,
Hérna er hún: atriði úr kvikmyndinni „Sumardansinn“. Ulla vann
hylli allra sérfræðinganna á kvikmyndasamkeppninni í Cannes
í maí síðastliðnum, og þeir áttu ekki nógu sterk orð til að lýsa
frammistöðu hennar. Biöðin kölluðu hana ýmist Gretu Garbo fram-
tiðarinnar eða saklausustu stúlku heimsins, en það kom til af
því, að á Cannes-keppnina sendu hvorki meira né minna en 43
lönd myndir með „sakiausar stúikur" í aðalhlutverkunum. Fregnir
herma, að Ulla hafi tekið öllu þessu uppistandi með mikilli þolin-
mæði, nema hvað hún hafi maldað í móinn, þegar blaðaljósmynd-
ararnir vildu fá að mynda hana í sundbol. Þeir minntu hana þá á,
að hún hefði sézt nakin í Sumardansinum, en hún svaraði, að það
hefði verið erfiðasta augnablik ævi sinnar, og slíkt gerði hún ekki
að nauðsynjalausu.
hætti hann að spila og reis á
fætur.
„Þakka þér fyrir,“ sagði
hann. „Ég vildi ég gæti keypt
það.“
„Allt í lagi,“ sagði búðarmað-
urinn.
Benni og Emma gengu út úr
búðinni. Úti á götu sagði Emma,
„Þetta vissi ég ekki, Benni.“
„Þetta hvað?“ sagði Benni.
„Þetta með þig.“
„Hvað með mig?“
„Að þú værir svona,“ sagði
Emma.
„Þetta er matartíminn minn,“
sagði Benni. „En á kvöldin
þykir mér gaman að ímynda
mér ég eigi píanó.“
AU fóru inn í litla veitinga-
stofu og settust við fram-
leiðsluborðið og báðu um sam-
lokur og kaffi.
„Hvar lærðir þú að spila?“
sagði Emma.
„Ég hef aldrei lært að spila.“
sagði Benni. „Það er alveg sama
hvar ég rekst á píanó, ég prufa
þau alltaf. Það hef ég gert frá
því ég var patti. Því veldur
peningaleysið.“
Hann leit á hana og brosti.
Hann brosti alveg eins og þeg-
ar hann stóð hjá píanóinu og
horfði niður á nótnaborðið.
Emma var smjög snortin.
„Að eiga ekki peninga," sagði
Benni, „sviptir okkur margs,
sem við ímyndum okkur við
höfum rétt til að eiga.“
„Býst við það sé satt,“ sagði
Emma.
„Að nokkru leyti er það
ágætt,“ sagði Benni, „að öðru
leyti er það langt í frá ágætt.
I raun og veru er það blátt
áfram herfilegt.“
Hann leit til hennar aftur, á
sama hátt og fyrr, og hún
brosti til hans aftur á sama
hátt og hann brosti.
Hún skildi það. Þetta var
eins og með píanóið. Hann gat
dvalizt hjá því tímunum sam-
an. Ilún var mjög snortin.
„Jæja, vertu bless,“ sagði
hann.
„Vertu bless, Benni,“ sagði
Emma.
Hann gekk af stað niður
strætið og hún hélt inn í búð-
ina. Af einhverjum sökum vissi
hún, að hann mundi dag einn
eignazt píanóið, og allt annað
líka.