Vikan - 04.12.1952, Blaðsíða 3

VIKAN nr. 47, 1952
3
MIKIÐ í HlJFI
Forsíðumynd VIKUNNAR að þessu sinni er birt í tilefni af því,
að nokkrar þjóðir, með Breta í broddi fylkingar, deila nú hart
á Islendinga vegna þeirrar stækkunar landhelginnar, sem þeir hafa
framkvæmt. Þetta er ósköp venjuleg mynd af sjónum: hluti af tog-
araþilfari, íslenzkir sjómenn og mikið af þorski. Hún gæti allteins
verið af enskum sjómönnum innan um afla sinn.
En þetta er að því leyti óvenjuleg mynd, að hún er ekki birt til
þess að sýna „lífið á sjónum", heldur miklu fremur til þess að
undirstrika þá hættu, sem hin tilþrifalitla afstaða Breta býr ís-
lenzkum sjómönnum og raunar islenzku þjóðinni allri.
Því ef Bretum tekst að knésetja Islendinga og knýja þá með
ósanngjörnum og ódrengilegum refsiaðgerðum til þess að opna aft-
ur hið friðlýsta svæði, þá mun það alveg tvímælalaust gefa tilefni
til annarrar og nýrrar forsiðutnyndar. Það verður þá einnig ósköp
venjuleg mynd af sjónum: hluti af togaraþilfari og íslenzkir sjó-
menn, svo venjuleg, að hún gæti allteins verið af enskum sjómönn-
um við íslandsstrendur.
Hún verður aðeins óvenjuleg að einu leyti; það mun vanta á liana
fisJcinn.
Því rányrkja er engu fremur verðlaunuð i það óendanlega úti á
hafi en uppi á þurru landi. Þessu voru Islendingar búnir að átta
sig á, þegar þeir stækkuðu friðlýsta svæðið.
Það er mikið í húfi, að Bretar átti sig líka.
Mynd: Guðbjartur Ásgeirsson.
Til athugunar
Skýringin, sem átti að fylgja síðustu forsiðumynd, féll niðnr
af vangá ritstjómarinnar. Hjálmar Bárðarson tók myndina og hún
var af Ingu Þórðardóttur og Gunnari Eyjólfssyni í einu atriði úr
,,Rekkjunni“, sem Þjóðleikhúsið sýnir um þessar mundir. — Allir
aðilar beðnir afsökunar.
Hvað má lesa úr skrift yðar?
Hér er svar til Lupusar:
Rithönd yðar sýnir að þér eruð
áreiðanlegur og áhugasamur í dag-
legu lífi. Þér hafið hreinan „karakter“
og eruð hreinlyndur að eðlisfari. En
þó þér séuð ákveðinn gagnvart því
sem þér takið yður fyrir hendur þá
getið þér verið of dúlur og stoltur.
Þér eruð rökvís, þrautseigur og vand-
virkur. Hafið góðan smekk og rétt-
lœtistilfinningu. Þér haldið fast við
skoðanir yðar og hafið mikið sjálfs-
traust, en menn þurfa að hafa það
kugfast að viljafesta er annað en að
hafa alltaf á réttu að standa. Þér
þurfið að taka meira tillit til tilfinn-
inga og kringumstœðna meðsystkyna
yóar. Þér cruð dulur og tryggur vin-
ur. • •
Þér virðist hafa meðfædda smiða-
gáfu, tekníska hæfileika.
Svo er hér hluti úr bréfi frá 17 ára
Akureyring, sem kallar sig James
King:
Áy' fr. a, A.'/.S.r ý...
,-vn +.-*■. <-*•**'. í'Mjv-r « 'it
. - - jÁ * j* ■—y V*"—1,
Um þessa skrift segir rithandar-
sérf ræðingurinn:
Rithönd yðar sýnir, að þér eruð
óvenjulega vel þroskaður andlega eft-
ir aldri. Þér hafið góðar gáfur, sér-
staklega góðar námsgáfur, skarpa
hugsun og margvisleg áhugamál, en
eruð dálítið næmur fyrir utanaðkom-
andi áhrifum. Samt hafið þér sjálf-
stœðar hugsanir og skoðanir og gœt-
uð haft eiginleika til að vera góður
lœknir.
Þér eruð gefinn fyrir góðar bœkur.
En þér þurfið að ná meira valdi yfir
sjálfum yður. Forðist fljótfœmi og
hugsið yður vel um áður en þér takið
stœrri ákvarðanir. Þér eruð sparsam-
ur, en verið ekki of sparsamur. Legg-
ið ekki of mikið líkamlegt erfiði á
yður, þér liafið fíngerðar taugar og
tilfinningar. Þér eruð dálítið háðskur
og verjið málstað yðar með kappi og
teljið yður jafnan hafa á réttu að
standa. Þér getið verið dálítið hégóm-
legur.
Að lokum er hér svar til IX-SR:
Rithönd yðar sýnir meðal annars
að yður vantar staðfestu og jafn-
vœgi. Þér eruð nokkuð kaldlyndar og
of áhrifagjarnar, og þér veljið yður
ekki œtíð hið rétta verkefni. Einnig
sýnir lxún að þér eruð ekki nœgilega
viljasterkar og að þér látið aðra ráða
of mikið fyrir yður. Þér getið verið
mjög viðkvœmar og stundum bein-
línis uppstökkar. Þér eruð hjálpsam-
ar og góðviljaðar að eðlisfari, en gríp-
ið ekki œtíð liin góðu tœkifœri sem
yður gefast. Þér eruð nœmar fyrir
utanaðkomandi áhrifum og gjarnar á
að Ijúka ekki fúllkomlega við það
sem þér takið yður fyrir hendur. Þér
hafið allgóðan smekk, en reynið að
efla viljakraft yðar.
Svona eiga menn að verða áttræðir
Eftir Bertrand Russell (áttræðan)
BERTRAND RUSSELL, heimspekingur, rithöfundur og Nobelsverðlauna-
maður, var settur í Steininn í fyrri heimsstyrjöld fyrir að neita að
fara í stríðið. Þetta uppátæki hans vakti auðvitað sára gremju. En Russell
hefur aldrei látið skoðanir — eða skoðanaleysi — almennings mikið á sig
fá; hann hefur jafnan farið sínu fram og látið mótmæli fjöldans eins og
vind um eyrun þjóta.
-k Enda hefur hann hneykslað marga, ekki síst landa sína Englendinga.
en iífsviðhorf sitt og heimspeki hefur hann sett fram í fjölda bóka og blaða-
greina, stórvel skrifaðra og skemmtilegra.
■Á Hann gerir oft að gamni sínu, eins og í eftirfarandi úrdrætti úr grein-
arkorni, þar sem hann rabbar um það, hvernig menn eigi að fara að því að
ná háum aldri. En naumast hefur hann ætlast til þess, að hann yrði í þetta
skiptið tekinn of alvarlega.
FYRST er auðvitað alveg
bráðnauðsynlegt að velja
forfeðurna vandlega. Það er
miklu líklegra, að þú náir há-
um aldri, ef foreldrar þínir, af-
ar og ömmur, langafar og lang-
ömmur hafa náð áttræðu. Eg
var varkár hvað viðvíkur ömm-
unum, öfunum,. langömmunum
og langöfunum. En ég var barn
að aldri, þegar foreldrar mínir
dóu.
Að ofangreindu frátöldu, á
ég þó mjög erfitt með að koma
auga á nokkurn skapaðan hlut,
sem bendi til þess, hversvegna
sumir menn séu langlífir en
aðrir ekki. Ég bjó einu sinni í
þorpi, þar sem allir íbúarnir
nema einn voru ákaflega guð-
ræknir og ógurlega bindindis-
samir. Þeir voru líka ákaflega
hneykslaðir á því, að þessi eini
var elztur allra og svarinn
drykkjumaður . . .
EF þú vilt verða langlífur,
þá máttu ekki gera það
glapaskot að setja þér ákveðið
markmið í lífinu. Einu sinni
var ólöglegt í Englandi að
ganga að eiga systir látinnar
eiginkonu. Það var stofnað fé-
lag til höfuðs þessum lögum.
Fyrir því stóð duglegur og ráð-
snjall ungur maður, sem alla
tíð naut virðingar félagsmanna.
Hann hafði svörin á reiðum
höndum, þegar tala þurfti máli
félagsins, og hann kunni líka
liin réttu svör við rökum and-
stæðinganna. Og árin liðu og
hann var sístarfandi.
En svo kom að því, þegar
hann var orðinn sjötugur, að
réttarbótin, sem hann hafði
fórnað öllu lífi sínu fyrir, náði
fram að ganga. Og þá stóð
hann eftir, eins og á eyðiskeri, í
heimi, sem hann kærði sig ekki
framar um að breyta. Æfintýrið
var horfið úr lífi hans, og hann
gaf upp öndina . . .
MAÐUR, sem aldrei hefur
setið auðum höndum, get-
ur ekki afborið aðgerðarleysi,
jafnvel þótt hann hafi alla tíð
imyndað sér, að hið fábreytta,
rólega líf væri dásamlegt. Eg er
sannfærður um, að það er auð-
veldast fyrir þá menn að ná há-
um aldri, sem eru lífsglaðir, og
ennfremur, að hver sá maður,
sem býr yfir nægiiega mikilli
lífsorku til þess að verða gam-
all, getur ekki verið hamingju-
samur aðgerðarlaus.
Mín reynsla er hvorki lær-
dómsrík né spennandi. Ég geri
ráð fyrir, að ég hafi lifað heil-
brigðu lífi, forðast allt óhóf og
kyrrsetu. Ég bragðaði ekki á-
fengi fyrr en ég var orðinn 42
ára. En ég hef reykt látlaust í
60 ár, aðeins gefið mér tíma til
að matast og sofa.
Ég hata „hreint loft“ inni í
húsum og er búinn að finna upp
aðferð til þess að réttlæta þetta
hatur í augum allra hinna, sem
hafa útiloftið á heilanum. Ég
segi við þá: „Hafið þið tekið
eftir því, að gömlu fólki er alltaf
illa við útiloftið?“ Þeir svara
undantekningarlaust jákvætt.
Þá segi ég: En eruð þið búnir
að átta ykkur á því, að ástæðan
er bara sú, að þessir, sem elska
útiloftið, verða aldrei gamlir?“
ENDA þótt það sé í stórum
dráttum ekki fjarri sanni,
að ég hneigist til heilbrigðra
lífshátta, þá hef ég aldrei ósjúk-
ur gert nokkurn skapaðan hlut
aðeins vegna þess að það gæti
talist heilsusamlegt. Ég ét það
sem mér finnst gott og ég ét.
ekki það sem mér finnst vont,
jafnvel þegar mér er sagt, að
afleiðingarnar verði voðalegar.
Það reynist alltaf rangt. Ég er
sannfærður um, að það sé ó-
nauðsynlegt að hugsa um
heilsufar sitt á meðan maður
heldur heilsunni.