Vikan - 04.12.1952, Blaðsíða 12
12
VIKAN nr. 47, 1952
A,
lLLT var gott og blessað.
A5 minnsta kosti var allt í lagi, þangað til
ég leit á dagatalið og sá, að nú mundi Smæley
koma heim. Við Móna höfðum hreinsað til heima
hjá henni, og ég faldi alla smáhiutina í neðri
skúffunni, vinstra megin í skrifborðinu mínu:
tannburstann, rakvatnið, sápu, stóran hlaða af
bókum, nokkra skrautgripi, sem ég keypti hjá
Adría og sanelflöskuna. Það var líkt og brak
úr húsi, sem enn hafði ekki fallið í rúst, en var
þó að falli komið.
Samt höfðum við gert varúðarráðstafanir —
ákveðið með okkur hringingarmerki í símanum
tii dæmis. Ef síminn hennar hringdi tvisvar inn-
an fimm mínútna og enginn væri á línunni, þá
átti hún að fara út og hringja til mín. Svona
smámunir. Kænlegir. Og vandlega undirbúnir.
En það var ekki unnt að skipa taugunum að
vera i góðu lagi. Daginn, sem átti að sleppa hon-
um, var ég svo uppspenntur, að mér fannst ég
heyra lijarta mitt slá.
Kata hafði óvenjulega hægt um sig. Af því
einu hefði ég getað séð, að ég var í allt annað
en góðu skapi. Hún gekk um á tánum. Hún lokaði
dyrunum af svo mikilli varfærni, að það var eins
og hún óttaðist, að höfuðið mundi fjúka af mér.
Og hvað ætli hafi gagntekið mig svona? Ótti?
Nei. Afbrýðisemi. Ég gat ekki hrundið frá mér
þeirri hugsun, að nú var hann að koma heim til
hennar. Svo mundi hann snerta hana, og hvít
og hrein mundi hún liggja við hlið hans, hvít og
flekklaus eins og birktur teinungur.
Nóttina eftir vakti Sú mig.
„Hvað er að þér, Jon,“ sagði hún.
„Ekkert. Því spyrðu?“
„Þú gnístir svo tönnum. Ég vaknaði við það."
„Mig dreymdi illa," sagði ég syfjulega. „Bara
siæmir draumar.“
En hvernig sem draumar mínir voru, þá fylgdi
þessi næturmartröð mér inn í vökuna; hún vofði
yfir mér allan daginn, meðan ég beið og vissi
ekkert.
Tveif dagar liðu, og þá hringdi ég til Gloría
Bristal. Mér var sagt, að hún hefði ekki komið
tvo daga til vinnu. Engar fréttir. Enginn hringdi.
Ekkert. Hún hélt sig heima, hjá honum. Þar
hafði hún verið siðan honum var sleppt. Og ég
sat við skrifborðið, með handritið fyrir framan
mig, og skoðaði án afláts smámunina í skúffunni,
þvi að þeir virtust færa mig nær henni.
Að bíða svona er eins og að deyja smátt og
smátt. Tíminn líður, og ekkert gerist, nema hvað
maður smámjakast nær gröfinni.
Brakið í skrifborðsskúffunni líktist nú öllu
meir minjagripum, vesaldarlegar leifar fornrar
ástar. Samt urðu þeir aldrei gamlir í mínum
augum. Þeir voru alltaf ferskir og lifandi, og
þannig mundu þeir haldast til eilífðarnóns.
Kata kom inn í skrifstofuna og stóð hjá borð-
inu, þar til ég leit upp.
„Ég geri ráð fyrir mér komi það ekki við,“
sagði hún. „En einkaritari Bromleys hefur hringt
oft í mig á síðkastið."
„Og hvað vill hún?“ spurði ég.
„Hún er að forvitnast um, hvernig þér gangi
með handritið. Og hvort þú sér í skrifstofunni,
við vinnu."
„Hvað hefur þú sagt henni?"
„Ekki nóg til að friða hana.“
„Þakka fyrir."
Hún hélt af stað út, en nam staðar við dyrn-
ar. Hún virtist íhugandi og hluttekningarsöm,
eins og hún væri að bíða eftir ég bæði hana um
hiálp. En mér var um megn að tala við hana.
Ég hristi bara höfuðið. Þá gekk hún út.
Mér var fjandans sama um Brómley ög hand-
ritið. Ég vildi bara frétta af Mónu, áður en ég
færi heim.
En ég frétti ekkert. Og samt fór ég ekki heim.
Ég vissi, að Smæley hafði aldrei séð mig og
lét því skeika að sköpuðu. Ég ók framhjá íbúð-
inni hennar. Ég úti; Smæley, inni — ásamt
henni. Það var ljós í gluggum, en ekkert sást í
gegnum tjöldin. Það sást ekki, einu sinni skugga
bregða fyrir, innan þeira. Rúman klukkutíma
dokaði ég þarna úti fyrir og horfði, — bíllinn
var hinumegin við götuna.
Mér þótti trúlegt, að allir íbúar hverfisins væru
farnir að þekkja mig, og þeir hlutu að vita, að
ég átti heima í þessari ibúð. Ég átti þar heima,
en ekki hann.
Núna fannst mér ég eiga þar miklu fremur
heima, heldur en á heimiii sjálfs mín.
En að lokum varð ég að fara heim. Ég varð
að fara heim og ganga gegnum útidyrnar, líkt
og ég væri ókunnugur maður. Ég gekk bara inn
til að hringja. Ég var ekki fyrr kominn úr frakk-
anum, en ég hringdi.
Við höfðum ákveðið merki. Tvær hringingar
innan fimm mínútna, og síðan átti hún að
hringja til mín aftur. En ef ég notaði merkið,
átti hún að hringja til mín í skrifstofuna.
En hvað ætli ég hafi gert? Ég vissi, að hún
gat ekki talað við mig, meðan hann var heima,
en mig langaði bara til að heyra rödd hennar.
Og heppnin var með mér. Hann kom ekki í
símann. Ég heyrði rödd hennar, hlýja, yndislega
rödd. „Halló. Halló." svo lagði hún á.
En jafnvel svona stutt stund — stund, sem
ófst saman við allar samverustundir okkar —
nægði til að sannfæra mig um, að eitthvað var í
ólagi.
Hún var grátandi.
EIIMN A IV1ÓTI NíU
KLUKKUTÍMUM saman sat ég og
miðaði skammbyssunni á menn-
ina níu. Nú var ég búinn að
sitja í skut björgunarbátsins þá
20 daga, sem liðnir voru síðan
skipið sökk, því þaðan gat ég ógnað
þeim öllum með skammbyssunni.
Þeir vissu að ekki gat hjá því farið
að ég hitti, ef ég neyddist til að
skjóta. Enginn þeira reyndi að ráð-
ast á mig, en í starandi augnaráði
þeirra gat ég séð hvað þeir hötuðu
mig.
Einkum Barett, bátsmaður skipsins . . .
„Þú ert heimskingi! Þú getur ekki haldið
þetta út lengur. Þú ert að sofna."
Ég svaraði þessu ekki. Hann hafði rétt
fyrir sér. Hve lengi er hægt að halda sér
vakandi? Áður en langt um liði, mundi ég
sofna og á sama augnabliki mundu þeir
allir ráðast á vatnslöggina, sem eftir var.
Síðasti brúsinn lá við fætur mér. Það
var ekki mikið eftir í honum eftir þessa 20
daga. En það mundi nægja til að hver okk-
ar gæti sopið á einu sinni. Og þó las ég í
blóðhlaupnum augum þeirra, að þá langaði
til að myrða mig til að ná i þessa fáu
dropa. I þeirra augum var ég ekki lengur
þriðji stýrimaðurinn á sokkna skipinu,
„Montala". Ég var aðeins maðurinn með
byssuna, sem hélt þeim frá vatninu. Og
með bólgnar tungurnar og innfallnar kinn-
arnar voru þeir óðir . . .
Síðan storminn lægði hafði sjórinn legið
spegilsléttur og hitinn var svo mikill að
mann sveið í húðina. Tungan á mér var
orðin svo bólgin að hún sat eins og tappi í
kokinu. Ég hefði sjálfur getað látið lífið
fyrir einn einasta vatnssopa.
En ég var maðurinn með byssuna — ein-
asti yfirmaðurinn í bátnum — og ég vissi
að ef við drykkjum vatnið, biði okkar ekki
annað en dauðinn. Meðan við gátum búizt
við að fá vatnssopa síðdegis, gátum við
beðið eftir einhverju. Vatnið varð að duga
eins lengi og hægt var. Ef ég hefði ekki
gætt þess með skammbyssunni, hefðu þeir
drukkið það fyrir mörgum dögum og við
værum allir dauðir.
Mennirnir níu, sem sátu á móti mér, voru
orðnir að skeggjuðum, lúsugum og háif-
nöktum villidýrum og auðvitað leit ég ekki
hótinu betur út. Nokkrir þeirra héngu út
yfir borðstokkinn, en hinir störðu á mig.
Jeff Barett sat næstur og var mér sífelld
ógnun. Hann var kraftalega vaxinn mað-
ur með ruddalegt andlit, alsett örum. Hann
hafði oft lent í slagsmálum og bar þess
merki. Barett hafði sofið næstum alla nótt-
ina — og ég öfundaði hann af því. Hann
mundi ekki loka augunum. Þau störðu
ógnandi á mig.
Enn einu sinni heyrði ég ruddalega rödd
hans: „Hvers vegna gefstu ekki upp? Þú
getur ekki meira."
„I kvöld fáum við leyfarnar af vatninu,"
svaraði ég.
„1 kvöld verður það of seint," sagði hann.
„Við viljum fá það núna.“
Gat han ekki skilið að ef hann biði þang-
að til í kvöld mundu þessir fáu dropar ekki
gufa eins fljótt út úr líkama hans? En
Barett var kominn á það stig að hann gat
ekki skilið neitt. Ég sá að hann byrjaði að
risa á fætur og miðaði á hann byssunni —
hann settist aftur.
Um leið og ég hljóp í bátinn fyrir 20
dögum, hafði ég gripið byssuna af tilviljun
og hún var það eina sem hafði megnað að
gæta vatnsins. Gátu þessir heimskingjar
ekki séð, að mig langaði jafn mikið í vatn-
ið og þá? Þeir gátu leyft sér að hugsa
bara um sjálfan sig, en ég varð að hafa
vit fyrir þeim öllum.
Löngu fyrir hádegi vissi ég að ég gat
ekki þolað meira. Augnalokin voru orð-
in svo þung að ég gat ekki lyft þeim. Ég
fann hvernig svefninn læddist að mér með-
an báturinn vaggaði á öldunum» Hann
beygði höfuðið, fyllti hjartað og ég rann
— rann . . .
Barett stóð yfir mér og ég gat ekki einu
sinni lyft byssunni. Samt vissi ég hvað
mundi nú gerast. Hann mundi grípa brús-
ann og súpa á. Um leið mundu allir hin-
ir ráðast á hann, æpandi og veinandi og
peyða hann til að sleppa honum. En ég
gat ekkert gert við því . . .
Ég hvíslaði: „Taktu við stjórninni, Jeff."
— og svo féll ég niður i bátinn. Áður en
ég vissi af var ég sofnaður . . .
EG rumskaði við að einhver hristi mig
og ég heyrði rödd Baretts: „Drekktu
þinn skammt af vatninu."
Ég leit upp með erfiðismunum og sá að
það var komið myrkur. Ég hafði sofið all-
an daginn. Þetta var 21 nóttin — nóttin
sem flutningaskipið Groton fann okkur. En
þegar ég sneri höfðinu að Barett, var ekkert
skip að sjá. Hann kraup við hlið mér og
hélt vatnsbrúsanum að vörum mínum með
annarri hendi, því með hinni miðaði hann
byssunni á mennina. Ég starði á brúsann.
Höfðu þeir ekki tæmt hann í morgun?
Barett hlýtur að hafa getið sér til um hugs-
anir mínar, því hann þrumaði:
„Þú sagðir: Taktu við stjórninni, Jeff, var
það ekki? Ég er búinn að halda þessum
apaköttum í skefjum í allan dag •— Þegar
maöur hefur stjórnina og ber ábyrgð á hin-
um . . . þá . . . þá er öðru máli að gegna,
er það ekki, stýrimaður?"