Vikan - 11.12.1952, Blaðsíða 33
MO
Eftir JAY DRATLER.
HVERNIG ætli þetta hafi orkað á mig? Það
var eins og hún hefði stungið logandi síga-
rettu i nakið hjartað á mér.
Og þó er ekki allt með því sagt. Öðru nær.
Enn er ósagt frá, hvernig mér leið um kvöldið.
Það var skammt liðið á kvöld, þegar ég hringdi.
Þá var tjaldið bara dregið upp.
Læknirinn hafði ráðlagt Sú að fara á fætur.
Nú mátti hún koma niður til kvöldverðar í fyrsta
skipti í marga mánuði. Hún hafði beðið þéss
kvíöafull, að ég bæri sig niður, því að ennþá
mátti hún ekki ganga stiga. Hún var í fallegum,
dökkum slopp, sem afmáði öll merki um þung-
unina. Hún hafði greitt sér, eins og mér féil
bezt, niður með vöngum. Og hún bar eyrnalokk-
ana, sem ég gaf henni fyrrum — eyrnalokkana,
sem Móna valdi henni.
En ég umbar það ekki aðeins; ég lék mér að
lygunum eftir kúnstarinnar reglum. Mér fannst
þetta ósköp eðlilegt. Ég vildi ekki, að Sú vissi
neitt. Mig langaði ekki til að særa hana, því að
ég elskaði hana. Eg vissi, að ég elskaði hana
heitt. Ást mín til hennar hafði ekki dvinað eitt
einasta augnablik.
Kertaljósin slógu bliki í augu mér, þegar ég
leit til hennar yfir borðið, og- þá var allt eins
og það hafði verið fyrir nokkrum mánuðum, áð-
ur en Móna kom til sögunnar. Við vorum sam-
lient sem fyrrum, og ég var bara eiginmaður,
sem hafði tekið hliðarhopp. Það hafði mér aldrei
til hugar komið, fyrr en ég sá Mónu.
„En hvað er gaman að geta borðað með þér
aftur, vinur,“ sagði hún.
Það olli mér stöðugri kvöl að horfa á eyma-
lokkana. „Aldrei gæti ég fengið skemmtilegri
borðfélaga en ykkur,“ sagði ég. „Á ég að koma
með aukastól handa þeim ófædda.“
„Nei. Hann kann enga borðsiði ennþá. Auk
þess snýr hann líkasttil botninum upp eins og
stendur," sagði hún og hló.
„Prakkari er það barn,“ sagði ég hlæjandi.
„Að það skuli snúa botninum upp.“
Við drukkum vatn á undan steikinni. „Skál
fyrir honum — eða henni.“
Hún lagði glasið frá sér. „Ég talaði lengi við
Önnu í dag. Ég reyndi að búa hana undir komu
litla bróður, eða iitlu systur, vildi láta hana
taka þátt í ábyrgðinni.“
Ég kinkaði kolli. „Ég sagði henni, að hún bæri
jafnmikla ábyrgð á þessu og við, og að við yrð-
úm öll að annast barnið. Henni þótti gaman að
lieyra það."
„Jafnvel um of,“ sagði’ Sú. „Ég sagði henni
við yrðum að vera ósköp blíð við barnið, þvi að
það væri svo lítið. Og þá sperrti hún á mig aug-
un og sagði í gáska, „Ef það verður voða litið,
þá getum við flengt hann.“
„Passar," sagði ég. „Ég sá hana flengja eina
brúðuna sína með priki."
„O, það er engin hætta á öðru en hún reynist
honum vel. Og auk þess er hún svo vel viðbúin
komu hans. Hún bíður af eftirvæntingu."
„Það gerum við öll,“ sagði ég.
Við spjölluðum saman alveg eins
og við vorum vön, og hlýja hennar
og ástúð orkaði á mig eins og hreins-
andi bað. Ég talaði eins og ekkert
hefði skeð, og mér tókst það. Ég tal-
aði eins og húsbóndinn á heimilinu,
og mér tókst það. En innra með mér
leið ég kvalir. Ég kvaldist af tilhugsuninni um
orð mín og gerðir.
Ég held mér hafi þá verið ljóst, að þetta gæti
ekki gengið til lengdar. Neistinn þaut með ógn-
arhraða í átt til sprengjunnar. Ég gat ekkert gert
til að stöðva hann; og nú vildi ég ekkert gera til
að stöðva hann. Þetta gat ekki haldið áfram;
samt varð það að halda áfram.
En þó vildi ég skjóta því á frest.
Seinna um kvöldið þakkaði Sú mér fyrir að
vera svona þolinmóður og hugulsamur við sig,
fyrir að stökkva aldrei upp á nef mér, fyrir að
færa henni bækur til að lesa og sælgæti, tíma-
rit og skemmtilegar gjafir. En þolinmæðin og
hugsunarsemin var sprottin af áhuga á Mónu.
Ég hafði keypt fyrir hana sömu bækur og fyrir
Mónu. Og alla smáhlutina hafði ég líka gefið
Mónu.
Og heimilisföðurinn Budda renndi til mín auga
úr skrifstofunni, og bros hans virtist heldur af-
undið.
„Ég veit, að þetta hefur reynt mikið á þig,
vinur“, sagði hún. „Ég hef verið svoddan aum-
ingi, og þú hefur orðið að borða einn og gera allt
einn. Ég veit hvað þér þykir það leiðinlegt. . .
og ég hef saknað þín voðalega. En ég bæti þér
það upp, þegar þessu er lokið, þegar ég hef losað
mig við þennan herfilega ham . . . Við eigum eft-
ir að gamna okkur saman aftur. Og ég skal
knýja þig til að dansa, þangað til þú grátbiður
mig um miskun . . . Ég skal klæðast fötum, sem
æra þig hreint alveg. Og þú mátt tutla þau utan
af mér, hvenær sem þú vilt..."
Á allt þetta varð ég að hlusta. Og ég varð líka
að gefa einhver svör. Ást Súar frá liðnum árum
flæddu yfir mig líkt og stórstraumsflóð. Minn-
ingar um gleðistundir og- armæðu frá liðnum
tímum. Brandarar í kyrrþey. Siðferðisstyrkur
hennar, sem ævinlega stældi í mig kjark. Traust
hennar, sem jók mér öryggi. Allt þetta og miklu
meira.
Og nú var líkt og þetta dundi á mig úr öllum
áttum, likt og höggin, sem Makk veitti mér forð-
um úti fyrir barnum. Það sáust engin merki eftir
þau högg, en þeim mun sárar sviðu þau.
Og þessa nótt komu svefngríman og eyrnatapp-
arnir að engum notum. Ég sofnaði ekki dúr.
Ekkert gat hrundið frá mér hljóminum í rödd
Súar. Ekki einu sinni rödd Mónu, sem ómaði þó
samtímís. Ekki einu dinni þrumuhljóðin, sem
hvinu, þangað til ég tók tappana úr hlustunum
og lyfti upp öðrum handlegg.
Svefnlaus. Friðlaus. Alla tima.
NÆSTA morgun var ég svo linur og vansvefta,
að ég gat varla dregizt fram úr rúminu.
Augnalokin hnigu jafnvel aftur, meðan ég var
að raka mig. Ég hresstist ekkert við morgun-
verðinn, ekki heldur, þó ég æki til skrifstofunnar
með bílþakið niðurdregið. Ég var yfirþyrmdur
óljósum ótta, sem sífellt jókst og magnaðist inni
í mér.
Mestan hluta morgunsins hímdi ég í skrifstof-
unni og starði út um gluggann, hugsun mín dofin
og fingurnir hamrandi í borðplötuna. Allt rann
út í eitt fyrir augum mér.
Mér tjóaði ekki að reyna til að vinna. Ég
gleypti nokkrar bensíndrintöflur, hressingarlyf,
sem rithöfundar nota mikið. Síðustu vikur hafði
ég tekið þær inn reglulega, en nú virtust þær
ekki verka. Mér fannst ég vera úttaugaður. Og
ég hafði létzt mikið líka.
Svona var ég á mig kominn, uppþemdur af
bensíndrini, en engu að siður groggaður og niður-
dreginn, þegar Móna hringdi.
„Jon“, sagði hún. „Ástin mín . . . heyrðu ..."
„Móna? Hvað hefur gerzt? Ég... “
„Ég veit það. Það varst þú í gærkvöldi. Gerðu
það aldrei aftur, ástin mín. Annars gerir þetta
hreint út af við mig“.
„Hvað meinarðu? Hvað kom fyrir?"
„Ég veit það ekki, en hann grunar eitthvað.
Það er næstum eins og hann viti allt“. Rödd
hennar var lág, en hröð, hún stóð á öndinni eins
og hún væri hrædd.
En rödd hennar orkaði á mig eins og lúðra-
blástur af himnum. Ég vaknaði aftur til lífsins.
Merkingin í orðum hennar skipti engu. Rödd
hennar hljómaði í eyrum mér, og það eitt verkaði
eins og adrenalín, hjarta mitt sló örar.
„Hann getur ekkert vitað, Móna“, sagði ég.
„Nema þú hafir gert einhverja skyssu . .. “
„Ég hef enga skyssu gert. Það þarftu ekki að
óttast. En . . . ó, ástin mín, ó, ástin mín ..."
„Móna, ég . . . “
Það svaraði enginn. Hún var farin úr símanum.
Um stund taldi ég mér trú um, að hún hefði lagt
á, af því hún hefði haldið ég væri búinn að
tala út. En það gagnaði ekki. Ég vissi, að hún
hafði orðið að hætta. Fljótt. Og ég vissi hvers-
vegna.
Hann hafði komið heim, og annaðhvort hafði
liann hlustað, eða ætlað sér að hlusta.
Hvað átti ég að halda? Vissi hann eitthvað
eða ekki ?
En þegar maður fer að skipa sjálfum sér að
hugsa, skipa sjálfum sér að gera eitthvað, knýja
sjálfan sig til verka — þá er eins og allt vefjist
móðu. Allt hrekkur í burt. Maður getur gleypt í
sig handfylli af bensindríni, en það hrífur ekki.
Maður getur gengið út að glugganum og reynt
Aðdráttarafl konu stendur í réttu hlut-
falli við hornið, sem fótur hennar mynd-
ar við jörðina. Ef hornið er nálœgt 35°,
er hún liættulega aðlaðandi. Allur líkam-
inn fer eftir þvi, hvernig fœturnir standa
á jörðinni, og konur, sem ganga á lágum
hcelum, eru ekki mjög aðlaðandi og eiga
því auðvelt með að gœta virðingar sinnar.
(Anatole France)
að svelgja í sig svalar lindir himinsins — en
jafnvel það mun ekki duga til að feykja móðunni
burt úr huga manns.
Ég varð að bíða, sveittur, kraminn á hjarta.
Ekkert gat bjargað mér. Og ég reyndi að þrauka.
Ó, drottinn minn, hvað það var erfitt. Á þrem
klukkutímum rissaði ég þrjátíu arkir. En það
var svo illa samið, að ég las það ekki einu sinni
yfir. Ég fleygði þeim beint í ruslakörfuna, þegar
Kata lauk við að endurrita þær seinna um kvöld-
ið.
Þegar ég kom heim, fór ég niður í kjallara
og gerði við leikföngin hennar önnu, en það hafði
ég trassað lengi. Ég gerði við hægindastól og
lítið straubretti. Ég þurfti að líma saman postu-
lmcbrúðu. Hárið hafði dottið af tuskubrúðu, sem
Anna átti. Ég föndraði við hamar og nagla. Ég
málaði þríhjólið hennar Önnu.
En þetta kom mér að engu haldi. Enn eymdi
eftir af sanellykt í vitum mínum, og ég vissi ekki,
hvort það var frekar af Sú eða Mónu. Óttinn gróf
um sig. í hjartanu, en ég vissi samt ekki, hvort
það var vegna Súar eða Mónu. Ég var að klofna
í tvennt. Höfuð mitt var mikilstil klofið. Einhver
knúði án afláts meitil gegnum höfuðskelina.
Nú var ég hættur að geta borðað. Ég lifði
aðeins á appelsínusafa og kaffi og veikri von
um, að eitthvað mundi koma mér til hjálpar.
33