Vikan - 21.04.1955, Qupperneq 7

KONA
I KULDA
OG MYRKRI
CHRISTIANE RITTER heit-
ir stúlka, sem tók sig til
einn góðan veðurdag og
fluttist á hjara veraldar.
Hún var búsett í Austurríki og
átti þar fallegt og notalegt heimili.
En af ást tii mannsins síns, tók hún
sig upp frá þessu heimili og barn-
inu sínu og fluttist til Spitzbergen.
Það var bréf f rá manninum henn-
ar, sem réði úrslitum. f því stóð
meðal annars:
„Ég vona að þú látir verða úr því að
flytjast hingað norðureftir í ár. Þú verð-
ur ekki allt of einmana, því á norð-austur
horni eyjarinnar, svosem 60 mílur héðan,
býr annar veiðimaður, gamall Svíi. Ég
skal sjá um allt sem við þörfnumst til
vetrarins. Komdu ekki með meira en sem
því svarar, að þú komir því í góðan bak-
poka.“
Christiane keypti sér farseðil með skipi
nokkrum klukkutímum eftir að hún fékk
þetta bréf. Og í heilt ár bjó hún í tjörg-
uðu kofaræksni á einum einmanalegasta
og napurlegasta stað veraldar.
Hún stóð sig eins og hetja.
Hermann, maðurinn hennar, var óvenju-
legur maður að ekki sé meira sagt. Heima
í Austurríki var hann sífellt að tala um
heimskautalöndin. Þegar eitthvað bilaði
heima hjá þeim, var hann vanur að taka
út úr sér pípuna og segja með hægð:
„Ekki hefði maður áhyggjur af svona
smámunum norðurfrá.11
Hann dreymdi sífellt um að flytjast
norður á bóginn, út. í ísauðnina, sem hann
las um. Og þegar honum var boðin þátt-
CHRISTIANE RITTER
í heimskautsbúningi
taka í vísindaleiðangri, sem ætlaði langt
norður fyrir heimskautsbaug, maldaði
Christiane ekki í móinn.
Hann sendi henni bréf og símskeyti,
þar sem hann lagði fast að henni að
„koma tafarlaust“. Og svo sendi hann
dagbækurnar sínar, fullar af furðusögum
um þessi furðulönd.
Hún steig á skipsfjöl í Hamborg, og
vinir hennar sögðu: „Hana sjáum við ekki
framar.“ Þegar hún hvai'f aftur til þeirra
þrettán mánuðum síðar, var hún eigin-
mannslaus. Hún hafði sigrast á ísnum og
kuldanum. En hún hafði tapað þeirri
baráttu, sem hún háði til að heimta mann-
inn sinn aftur. Þar urðu furðulöndin
hans henni sterkari. Hann sagði henni
hreinskilnislega, að hann gæti ekki —
vildi ekki — snúa heim. Að hún yrði að
kjósa á milli hans og hinnar svokölluðu
menningar. Hún kvaddi hann á Spitzberg-
en og þau hafa ekki sést síðan.
Christiane hefur skrifað bók um dvöl
sína á norðurhjara veraldar. Bókin kom
út í Bandaríkjunum í fyrra og nefnist:
„Kona í kulda og myrkri.“
Hún lýsir komu sinni:
„Hér getum við lifað, hér getum við
líka dáið drottni vorum, alveg eins og
okkur sýnist; enginn mun skipta sér af
því.
„Kofinn er örlítill, pappaklæddur kassi.
Við mötumst þegar við erum svöng, við
sofum þegar við erum þreytt.“
Hermann kenndi konu sinni að veiða í
matinn, að sjóða og steikja selskjöt. „Ég
kann að búa til eina f jóra ólíka rétti úr
selskjöti," skrifar hún.
Einn kaflann í bókinni nefnir hún:
„Heimur í skugga“.
„Sólin rís á hádegi. Hún gægist hálf
upp yfir sjóndeildarhringinn, byrjar svo
aftur að hníga og er horfin. Ég er lengi
að átta mig á því, að þetta er sú hræði-
lega stund, þegar sólin er að kveðja fyrir
árið . . . Ég flýti mér inn í kofann, inn
til mannsins míns. Mér reiknast svo til,
að nóttin muni standa í 132 daga . . .“
Christiane var oft ein vikum saman í
kofanum. Úti var eilíft myrkur, beljandi
stormur og frost. Eitt fárviðrið stóð i níu
daga. Christiane varð að fara út að sækja
kol.
Hún þorir ekki að reyna að opna dyrn-
ar, heldur klórar hún sig út um glugg-
ann, út í gegnum snjóinn og upp í æpandi
hríðina.
Hún skríður á fjórum fótum að kola-
pokunum og togar í einn af öllu afli.
Hann er frosinn fastur við jörðina. Hann
rifnar allt í einu. Kolin velta út í snjóinn
og stúlkan hrekkur aftur yfir sig með
tóman kolapoka í krókloppnum höndun-
um. En inn kemst hún með kolin að lok-
um — skríður með fáeina mola í einu
niður í fönnina og inn um gluggann.
Loks endar nóttin langa. Jörðin er stál-
hörð. Kyrrðin er ótrúleg, næstum því yf-
irnáttúrleg. Hún getur heyrt köll manns-
ins síns í órafjarlægð. Jafnvel þegar hann
á eftir margra klukkustunda gang að
kofanum, getur hún heyrt til hans. Svona
alger og fullkomin er kyirðin í frosinni
víðáttunni.
Framhald á bls. 1J(.
NÝ TÍDINDI
(AF LÉTTARA TAfil)
ANGINN, sem fyrir skemmstu
braust út úr ríkisfangelsinu í Cas-
taic í Kaliforníu, stöðvaði ókunnan
bíl og bað um far, varð fyrir einstöku
óláni. Bílstjórinn var fangavörður á
leið til vinnu!
O
TO ONU nokkurri í Quebec í Kanada
veittist auðvelt að fá skilnað frá
manninum sínum eftir tíu ára sambúð,
þegar hún tjáði skilnaðardómstólnum
frá þeirri ófrávíkjanlegu venju hans að
kveikja á jólatrénu á Þorláksmessu —
og slökkva ekki á því fyrr en á af-
mælisdeginum sínum 10. maí.
O
T>ÖNDI í Iowa setti upp eftirfarandi
^ aðvörun á landi sínu: „Veiðimenn!
Gætið þess að skjóta ekki á neitt, sem
ekki hreyfist á þessum slóðum. Það
er sennilegast kaupamaðurinn minn.“
O
QIR Robert Watson-Watt, Bretinn sem
^ fann upp radartækið, var fyrir
skemmstu sektaður fyrir of hraðan
akstur í Kanada. Sir Robert varaði sig
elcki á spánýrri gildru, sem götulög-
reglan kanadiska hefur tekið í notkun
með góðum árangri. Hún mælir hraða
bíla — með radartæki.
O
r r
¥ veitmgahusi í Paramus, New Jersey,
-■- var slegið upp eftirfarandi leið-
beiningum til gestanna: „Ef til atom-
árásar kemur — sýnið stillingu —
borgið reikninginn — hlaupið síðan
eins og skrattinn sé á hælunum á ykk-
ur.“
O
EGAR slökkviliðið í bænum Flint í
Bandaríkjunum eignaðist nýjan
brunabíl, ákvað það að efna til mikill-
ar slökkviliðsæfingar og sýna borgur-
unum bílinn í notkun. En sýningin fór
út um þúfur. Slökkviliðsmönnunum
tókst ekki að kveikja í kofanum, sem
ætlunin var að slökkva í.
O
TVÆR konur í Tennessee kærðu fyrir
skemmstu bændur sína fyrir yfir-
völdunum. Önnur vegna þess, að í hvert
skipti sem greiða átti húsaleiguna, fór
bóndinn að heiman og neitaði að koma
aftur fyrr en því leiðindastarfi væri
lokið. Hin vegna þess, að bóndinn barði
hana ekki einasta daglega, heldur hélt
því fram, að sem liðþjálfi í flotanum
hefði hann til þess lagalegan rétt.
Þaö gerist eitthvað nýtt
í hverri VIKU!
7