Alþýðublaðið - 05.02.1923, Page 1
Prenivinnuteppan.
Alþýðublaðið heflr spurt stjórn
Hins íslenzka pventirafélags um
pvenfvinnuteppuna og samninga-
tilraunir félagsins, og lýsir hún
því máli á þessa leið:
Um áramótin 1921 — 22 var
það gert að skflyiði fyrir samn-
ingum af hálfu „Fólags ísienzkra
pventsmiðjueigenda" í Reykjavík,
að nefnd manna skyldi skipuð til
þess að íannsaka kauplng prentara
og flnna grundvöll undir fiamtvð-
arkaupi þeirra. Á þetta félst „Hið
íslenzka prentarafélag". Nefndin
var skipuð 9 mönnum. Yaldi
„Hið íslenzka p-entarafé'ag" 3,
„Félag íslenzkra prentsmiðjueig-
enda 3, rikisstjórnin 1, bóksalar
1, og blaðamenn 1. Nefnd þrssi
staifaði sumarið 1922 og hætfi
störfum 11. nóv. sama ár, með
því að neíndarmenn • gátu ekki
komist að sameiginlegri niður-
stöðu. Nefndin varð ö'l snmmála
um það, að ekki væri unt að
finna neinn mælikvarða, sem
sýndi rétlilega dýrtíðina í landinu;
en eftir ítarlegar rannsóknir fann
nefndin mælikvarða, sem hún vaið
ásátt urn að no'a mætti, en ekki
á hvern hátt. Eftir var að finna
grundvöllinn, sem bygt skyldi á.
Fuiitrúarnir sem valdir voru af
ríkisstjórn, bóksöium og blaða-
mönnum héldu því fram, að kaup
pventara 1914 mundi vera hæfi-
lega áætlað 1400 kr. og töldu
það heppilegnn grundvöll, sem
dýitíðarmælikvaið nn yrði lagður
á. Á þetfa fó'lust fulll.níar „Fólags
íslenzkra p' entsmiðjueigenda". Full-
trúar „Hins íslenskra prentaraft-
lags“ héldu því hinsvégar fram,
að þessi grundvöllur væri of lágur,
vegDa þess að dýitíðarmælikvarð-
inn sýadi dýitiðina miuni en hún
væri í raun' og yeru; álitu þeir
grundvallarkaup prentara hæfilegt
1800 krónur.
fessar tillögur nefndarinnar og
samningarnir í heild vo:u síðan
rædd í „Hinu íslenzka prentara-
félagi8, en að öðru iéyti var beðið
eftir tillögum „Félags íslenzkra
prentsmiðjueigenda", þar sem á-
litið var að það ætti að h°fja
samninga að þessu sinni.
27. desember 1922 seDdi „Fé-
lag íslenzkra pi entsmiðjueigenda8
„Iíinu íslenzka prentaraféiagi"
fyrsta samningatilboð sitt, Yar
það tilkyrming um það, að frá
1. janúar 1923 skyldi kaup lækka
um 19 af hundiaði, niður falla
allur réltur til sumavleyfis sem
undanfarin ár hefir verið 6 dagar
virkir með fullu kaupi; ennfremur
skyldi falla niður allur veikinda-
’styrkur frá prenlsmiðjum, sem
um mörg undanfarin ár heflr verib
12 dagar virkir á ári.
„Hið ísleDzka prentarafólag"
svaraði þessari tilkynningu svo,
að það teldi sér ekki fært að
ganga að neinni kauplækkun á
þessu ári, þar sem gengi íslenzkrar
krónu væri að falla, og p.entarar
treystust ekki til að lifa af minna
kaupk Ennfremur var það krafa
„Hins íslenzka prentarafé’ags", að
tala nemenda yrðí nokkuð tak-
mörkuð, að síðara vinnutímabil á
setningarvélar félli niður vegna
sívax mdi atvinnuleysis í prentara-
stéttinni, Ennfremur voru nokkur
smáatriði, sem litlu máli skifta.
Ab lokum tjáði „Hið íslenzta
prentarafélag" sig íúst til frekari
samninga og samkomulags.
2. janúar 1923 boðaði stjórn
„Félags ísl. p’entsmiðjueiganda*
stjórn „Hins ísl. prent irafélags" á
fund með sér. Voiu nú samningar
útrunnir og höfðu pventarar hvorki
rétt né skyldu til að taka til
vinnu. Höfðu báðar stjórnir fult
umboð tii samninga. Yovu þar
skýiðar kröfur beggja aðila, og
tjáði stjórn „Hins isl. prentara-
félags" sig enn fúsa t.ii samninga
og bruð sem fyista boð ab færa
grundvallarkaupið niður í 1700 kr.,
þótt, hinsvegar væri neitað að
ganga að öllum kröfum atvinnu-
rekanda. Lýsti þá formaður „Félags
ísl. prent'miðjueigenda" yflr því,
að fvá kröfuin þeirra yiði að engu
vikið og engin af kröfum „Hins
ísl. prentaraíélags tekin til gieina.
Að þessu loknu sleit hinn fundi,
og slitnaði þar með upp úr samn-
ingum, og þar við hefir\setið síðan,
þangað til snemma í sibustu viku,
að ríkisstjórnin spurðist fyrir um
það hjá formönnum félaganna,
„Hins isl. prentarafélags“ og „Fé-
lags ísl. prentsmiðjueiganda", hvort
þeir óskuðu, að hún reyndi að
miðla málum. Svöruðu þeir báðir
játandi, og hefir atvinnumálaráð-
herra Klemenz Jónsson í umboði
ríkisstjórnarinnar haldið tvo fundi
með stjórnum félaganna síðan, og
verður hinn þriðji síðdegis í dag,
en ekki verður að svo stöddu skýrt
frá þessari málamiðlun nánara.
Aljýðuflokksmenu allir verða
að muna að sækja flokksfundina
í Bárubúð í kvöld. Ríður mjög á,
aÖ þeir sýni einhuga, að þeir viiji
ekki láta fáeirja b’ askara ieika sér
að lífakjö um verkalýðsinsí landinu.
Laiigavegsapótek hefir vörð
þessa viku.
Oefið út nf Alþýdafiokkumu
1923
Mánudaginn 5. febrúar.
27. tölubiád.
AUiýðuflokksfandur
verður í Bárubúð í dag, mánud. 5. febr.
kl, 7Y2 síðdegis. — Umræðuefni: Kaup'ækk-
unartillögur atvinnurekenda og gengismálið.
Framkvœmdarstjórnin.