Vikan - 20.02.1958, Blaðsíða 6
MENN MEÐ EMBÆTTISHIiFLR
ANGTJS WILSON, höfimdur þessarar sögn, er alinn upp í
Suður-Afríku, en gekk í skóla í Oxford. Á stríðsárunum vann
hann í brezka utanríldsráðuneytinu og eftir striðið var honum
falið að útvega aftur þau 200.000 bindi af bókum, sem eyðilagzt
höfðu í loftárásum á bókasafn British Museum, en þar vann
hann til 1955. 35 ára gamall gaf hann út fyrsta smásagnasafnið,
1956 var leikið eftir hann leikritið „The Mulberry Bush“ í Lon-
don, og skáldsögur hans hafa vakið athygli sem meinhæðnar
ádeilusögur.
rBBI hennar Júlíu var alls ekki
eins og feður annarra lítilla
telpna. Hann fór ekki á skrifstofuna,
i verksmiðjtma eða til vinnu út i
sveit og hann var heldur ekki lækn-
ir eða hermaður. Suma daga fór hann
jafnvel ekki á fætur fyrr en seinni
hluta dagsins. Þá var hann vanur að
fara út og spila þangað til svo seint
var orðið, að þegar Júlía vaknaði við
að hann var að fara í bólið í næsta
herbergi, þá hélt hún oft að kominn
væri fótaferðatími, því sólin skein.
Stundum komu heilmargir menn
til að spila uppi í herberginu þeirra
eða ibúðinni — því Júlía og pabbi
hennar voru alltaf að flytja. Þá var
pabbi hennar vanur að láta hana
sitja á stól við hliðina á sér meðan
hann spilaði. Og hann gaf henni
súkkulaði og grænar plötur og rauð-
ár, sem kallaðar eru spilapeningar,
til að leika sér að. „Litli heillagrip-
urinn minn“, var hann vanur að segja
við hana.
Þessi kvöld varð Júlía venjulega
ósköp sifjuð og steinsofnaði oftast á
stólnum sínum. Og að lokum bar
pabbi hennar hana inn i rúm.
Aðra daga fór pabbi hennar
kannski snemma á fætur — einkum
á sumrin, en þá árstíð kallaði hann
. dauða tímann'' — og þá fór hann
á skeiðvöllinn. Þetta voru einmana-
iegir dagai’ fyrir Júlíu. Hún lék sér
með leikföngin sín og las í sögubók-
i-n.tun, en hitti ekki nokkra mann-
eskju allan liðlangan daginn nema
fwl Serumper, sem hreinsaði hjá
þeim. Frú Scrumper var alltaf að
tala um að þetta væri „skammar-
legt" og „hreinasta hneyksli".
Elinu sinni rifust hún og pabbi
júlíu. Uppfrá því talaði hún varla
Eokkurt orð við Júlíu, og átti það
jafnvel til að svara þvi til „að það
kæmi henni ekkert við", ef Júlía lagði
fyrir hana spumingar.
Auðvítað hafði JúUa gengið i skóla
— heilmarga skóla meira að segja.
En einhvei-n veginn var hún aldrei
icngi í neinum þeirra. Ef henni geðj-
aðist ekki að skólanum fyrstu dag-
ana, sagði pabbi hennar alitaf að
hún þyi’fti ekki að fara aftur. „Þeir
geta ekki kennt litla óþekktarang-
anum mínum neitt, sem hún ekki
veit fyrir, eða hvað? var hann van-
ur að segja.
Jafnvel þó Júliu þætti ákaflega
gaman í skólanum, eins og þegar
liún var i barnaskólanum við Hamp-
stead Heath, þá var hún þar sjaldan
iengi. Fyrr en varði var pabbi henn-
ar kominn i nöldurskapið og farinn
að taia um að bjarga sér I tæka tíð,
og þá var það búið.
Einu sinni þegar þau bjuggu í
ákaflega skuggalegu herbergi ná-
lægt Oval, kom kona frá ráðuneyt-
inu til að spyrja hvers vegna Júlía
gengi ekki í skóla. Pabbi hennar virt-
íst mjög ánægður með að fá hana,
og hló og spjallaði heilmikið við
hana. Áður en konan fór, sagðist
hún vera svo fegin aö hafa getað
orðið að liði. En þegar hún var horf-
ín út úr dyrunum, varð pabbi Júlíu
ofsareiður og daginn eftir fluttu
þau í burtu.
Þau voru alltaf að flytja. Þó Júlía
væri ekki nema átta ára gömul,
mundi hún eftir rúmlega tuttugu hús-
um, sem þau höfðu búið í. Hún hafði
verið þriggja ára gömul, þegar móð-
ir hennar dó, og eftir það héldu feðg-
irdn aldrei lengi kyrru fyrir.
Stundum bjuggu þau í stórum
hótelum með þjónum og dyravörð-
um. Þá var hr. Chalpers, pabbi henn-
ar, alltaf hress og kátur og keypti
heihnikið af gjöfum handa henni. I
fyrstu voru þjónamir og dyraverð-
irnir líka ákaflega kátir. Þeir spil-
uðu við hana og færðu henni sítrón-
flöskur, án þess að hún bæði um
það. En að lokum hættu þeir alltaf
að skipta sér af henni og þá voru
þeir reglulega -dónalegir við hr. Chal-
pers.
Júlia var búin að komast að raun
um að þessi kynlega breyting á hegð-
un allra, boðaði venjulega það að nú
mundu þau bráðlega flytja af hótel-
inu. Stundum skildu þau eftir öll
fötin hennar og leikföngin, og í
nokkrar vikur á eftir átti Júlia að-
eins einn einasta kjól til að fara í.
Þó hún hefði áhyggjur af því, þá
var hún búin að læra að kvarta ekki
við hr. Chalpers, því þegar svona
stóð á var hann alltaf í vondu skapi
hvort sem var.
1 lífi Júlíu tóku lítil og skuggaleg
svefnherbergi með járnrúmum og
brotnum þvottaskálum venjulega við
af herbergjunum í fínu hótelunum.
Upp í þessi herbergi lágu alltaf lang-
ir stigar og þegar pabbi hennar kom
seint heim frá því að spila, vaknaði
Júlía oft við að hann hrasaði í stig-
anum, hún heyrði dyr opnast og
skella aftur og jeiðilegar raddir
frammi i dimmunni.
Sumar konurnar, sem þarna réðu
húsum, voru feitar og vöfðu hárið
upp á pappírspinna, en aðrar voru
horaðar, með gullið hár og gengu
í sírósóttum greiðslusloppum. En
hvort sem þær voru feitar eða
horaðar, skræktu þær allar eins og
páfagaukurinn, sem Júlía hafði séð
þegar hún fór með pabba sínum í
dýragarðinn. Þessar konur virtust
aðeins lifa á einum einasta rétti, hvít-
káli, og það voru þær að elda allan
liðiangan daginn, svo kállyktin ang-
aði um allt húsið.
Venjulega var hópur af börnum í
parís á götunni fyrir framan þessi
hús. Júliu dauðlangaði til að leika
sér me3 þeim, en það hefði hr.
Chalpers aldrei leyft. „Ég kæri mig
ekki um að litla stúlkan mín fari að
læra lélegt götumál," sagði hann.
Tvisvar sinnum hafði Júlía búið
með pabba sínum í stórri íbúð með
húsgögnum, sem þau áttu sjálf. 1
annað skiptið hafði verið þar barna-
herbergi með brúðuhúsi og ruggu-
hesti. Um það leyti var hr. Chalpers
síhlægjandi. Þá var það sem hann
fór að tala um að fá barnfóstru fyr-
ir „litla illa uppalda óþekktarang-
ann sinn." En skömmu seinna komu
nokkrir menn með einkennishúfur og
þykk yfirskegg og settust að í ibúð-
inni. Þeir héldu þar til í marga daga,
voru alltaf að laga sér te og gáfu
Júlíu súkkulaði.
Frú Clarke, ráðskona hr. Chalpers,
sem var ákaflega vönd að virðingu
smni og ekkja tannlæknis, sagðist
ekki vera á heimili sem lægi undir
lögtaksúrskurði, rétt eins og menn-
irnir með einkennishúfumar væru
einhver skorkvikindi. Hún sagði því
upp og fór.
Nokkrum dögum seinna pökkuðu
mennirnir með einkennishúfurnar
brúðuhúsinu og rugguhestinum niður
i kassa og fóru með öll húsgögnin í
flutningabíl.
Það siunar fór hr. Chalpers með
Júlíu út að ströndinni. Þau bjuggu í
ákaflega skuggalegum herbergjum í
hliðai’götu nálægt járnbrautarstöð-
inni. Hr. Chalpers var mjög niður-
dreginn, en þar sem þetta var „dauði
tíminn" var hann í burtu mestan
hiuta dagsins.
Þó Júlía ætti ekki að fara út ein,
þá var hún vön að bíða þangað til
pabbi hennai' var farinn og hlaupa
svo niður á ströndina. Þetta var á-
kaflega skemmtilegt timabil fyrir
hana. Hún bjó til kastala úr sandi
með hinum börnunum og stundum
gáfu þau henni með sér af hádegis-
matnum sínum. Einu sinni vakti hún
heilmikla athygli með þvi að dansa
álfadans, sem hún hafði samið sjálf,
lyrir utan fjölleikahúsið á hafnar-
bakkanum.
En allt í einu var hr. Chalpers aft-
ur orðinn hress og kátur, og þau
fluttu á Grand I-Iotel við breiðgöt-
una meðfram ströndinni. Þar gat
Júlia setið undir pálmatrjám í stór-
um pottum og hlustað á mann leika
á fiðlu.
Það var einmitt í Grand Hotel sem
þau kynntust Rosemary frænku.
Rosemary frænka hét í rauninni frú
Gregoby og vai' amerísk hefðarkona.
En þegar þau voru búin að þekkja
hapa í eina viku, sagði pappi Júlíu
henni að kalla hana Rosemary
frænku. Þegar Rosemary frænka var
ekki á hárgreiðslustofunni, til að
láta gera hárið á sér blátt, óku þau
öll í leigubíl út í sveit. Hvenær sem
Rosemary frænku geðjaðist að ein-
hverju sem hún sá í ensku sveitun-
um, hvort sem það nú var kirkja,
heystakkur eða bilskúr, þá sagði
hún alltaf: „Er þetta ekki alveg dá-
samlegt?"
Júlíu fannst það ekkert dásamlegt,
því pabbi hennar og Rosemary
frænka voru alltaf að tala um nám-
urnar sínar, hlutabréfin og höfuð-
stólinn. Það endaði næstum alltaf
með því að pabbi hennar tók um
hönd Rosemary frænku, hló og sagði
að hún þyrfti að fá mann til að gæta
eigna sinna.
Stundum gaf Rosemary frænka
Júliu smágjafir og kallaði hana
„litla skrýtna heimspekinginn" eða
„litlu telpuna með vitra kollinn," en
þegar pabbi hennar sá ekki til,
fannst Júlíu hún senda sér æði
lrvasst augnaráð.
Loks tiikynnti pabbi hennar einn
góðan veðurdag að hann ætlaði að
kvænast Rosemary frænku. Hann
sagði að Júlía yrði að vera góð við
r.ýju mömmuna sina, því hún hefði
átt ákaflega dapurlega æfi og taug-
arnar væru ekki i sem beztu lagi.
Hann bætti þvi við, að ef til vill
væri bezt fyrir Júlíu að fara i heim-
avistarskóla, en það yrði áreiðan-
lega ákaflega góður skóli, því upp
frá þessu yrðu þau forrik.
Svo sagði hann Júlíu að Rosemary
frænka ætti nlu ára gamlan dreijg,
Timmie að nafni, sem væri í burtu,
í skóla. Júlia fengi fljótlega aé
kynnast Timmie, því i næstu viku
mundu þau flytja á hótel í London
og þaðan færu þau í heimsókn til
Rosemary frænku I yndislegu íbúðina
hennar við Hide Park. Því næst
kyssti hr. Chalpers Júlíu og strauk
henni um hárið. „Eg veit að litla
stúlkan mín lætur sér koma vel sam-
an við Timmie — vegna pabba,"
sagði hann.
Þegar Júlía hitti Timmie, fannst
henni hann ákaflega skrýtinn strák-
ur í stuttbuxunum sinum og kúreka-
skyrtunni. Hún var samt mjög
kurteis við hann. Rosemary frænka
gaf þeim heilmikið af tei og ameríska
sítrónutertu, „aðeins til að sýna að
hún ætti heima báðum megin
Atlantshafsins," eins og hún sagði.
En pabbi Júliu sagði að hvað sér við-
kæmi táknaði það ekkei't annað en
að ef hún héldi áfram að dekra svona
við hann, yi'ði hann óhugnanlega
feitur fyrr en vai'ði.
Á eftir fóru Timmie og Júlia
inn í annað stórt herbergi við
endann á ganginum til að leika
sér. I fyrstu gekk það hálf stirð-
lega. Timmie sýndi henni bæk-
rrnar sínai', sem voru flestar
spjaldalausar og þaktar blekblettum,
og einhver gömul leikföng til að
byggja úr.
Júlía vissi ekkert hvað hún átti
Framh. á bls. 11
„Eru þau ekki alveg dásamleg?“ sagði Rosemary
t'rænka, þegar hún sá börnin með embættishúfurnar.
G
VIKAN