Vikan - 17.04.1958, Page 6

MANIMÝGA NAUTIII
Smásaga eltir DUDLET HOVS
Hann floygði sér undir stoininn í sömu andrá sem öskrandi nautið renndi
sér á klöppina.
JÓI HANSSON var rétt að ljúka
við síðdegiskaffið, þegar bíll ók
hœgt og næstum feimnislega í hlað.
Hann sá út um eldhúsgluggann að
út úr bílnum steig heldur væskils-
legur maður í jakkafötum og með
skjalatösku. Honum fannst hann
kannast eitthvað við gestinn.
Það var barið varlega á eldhús-
dyrnar og Jói kallaði heldur óþolin-
móður: — Kom inn! Hann var önnum
kafinn í dag.
Gesturinn stóð í opnum dyrunum
og brosti. — Þú hefur ekki breytzt
mikið!
— Ég? Það getur verið. En hver
ert . . .
— Eiríkur Friðriksson. Manstu
ekki eftir mér?
— Jú, svei mér þá! Jói greip um
hendi gestsins, brosti og hristi hana
ákaft. Þessi félagi hans úr vega-
vinnunni hafði breytzt talsvert á 12
árum og við að vera kominn í annars-
konar fatnað. Ennþá var hann þó
jafn vesældarlegur og afsakandi í
framkomu, rétt eins og hann hefði
sifellt áhyggjur af einhverju.
— Hvernig fórstu að því að finna
mig? spurði Jói
— Eg var hér í sveitinni og frétti
að þú byggir hérna í dalnum. Friðrik
lagði töskuna frá sér á fjalagólfið,
eins og hann væri alveg uppgefinn.
— Konan er í kaupstaðaferð og
ég verð að halda af stað að vörmu
spori, sagði Jói og benti með þumal-
fingrinum út í græna hagana upp
frá bænum. — Hvernig gengur hjá
þér núna?
— Það gæti verið verra, svaraði
Eiríkur með þessari deyfðarlegu
röddu sinni og horfði út i bláinn. Ég
er sölumaður hjá límverksmiðju. Hún
framleiðir alveg stórkostlegt lím. Það
ei alveg satt. Mér var að detta í
hug . . .
Lim? Jói brosti og hafði sýni-
lega hálfgaman af þessu, þó hann
vorkenndi manninum um leið. Þú
hlýtur að verða að selja talsvert
magn af því til að hafa ofan í þig?
Já, það er dálítið erfitt, svaraði
Eiríkur og beygði sig niður til að
opna töskuna. Hún var full af litlum
pappahylkjum og prentuðum leiðar-
vísum. — Það límir gler, málma,
við, leirílát . . .
— Þessu trúi ég, sagði Jói heldur
hranalega, en þó ekki óvingjarnlega.
En þegar hann sá að titringur fór
um munnvikin á Eiríki, bætti hann
við: — Heyrðu, fáðu þér kaffisopa.
Kannan stendur á eldavélinni og
brauðið er á borðinu. Ég þarf að fara
að gera við hliðið á efri girðingunni.
Annars sækja ærnar uppeftir og geta
vilzt frá lömbunum. Þegar þú ert
búinn að fá þér kaffi, geturðu labb-
að uppeftir til mln og spjallað við
mig meðan ég er að vinna. Ég hefði
gaman af að tala svolítið um gamla
daga. Ég skal segja þér hvar ég
verð.
Hann sýndi Eiríki leiðina, stakk
nokkrum nöglum í vasann og tók
sög, hamar og nokkrar spýtur undir
hendina.
— Ef þú þarft að líma eitthvað
. . . sagði Eiríkur vongóður.
— Þú getur komið með töskuna,
svaraði Jói, þar sem hann vildi ekki
styggja gestinn. Við sjáumst á eftir!
Hann fór út og gekk með löngum,
settum skrefum upp stíginn bak við
bæinn. Eiríkur Friðriksson var
alltaf sama meinlausa, góðlynda rol-
an, sem þeir voru vanir að kalla
„dauðyflið“ í vegavinnunni. Ferð-
aðist um með lím. Þessi óframfærni
maður virtist ekki beinlínis efnileg-
ui sölumaður. — Hann hefur víst
ekki mikið upp úr sér, garmurinn,
sagði Jói við sjálfan sig.
Uppi á hæðinni fór hann gegn-
um hliðið á neðstu girðingunni.
Hægra megin við hann var hlaðinn
veggur, sem aðskildi hans land frá
landi Sigurðar bónda á næsta bæ. Á
girðingunni hinum megin við vegginn
kom hann auga á veðrað skilti, sem
á stóð: „Varið ykkur á nautinu," og
allt i einu hló hann niður i barm sinn.
Einhvers staðar í hinni girðing-
unni átti stóra nautið ‘ hans Sigurð-
ar að vera, hlekkjað við sterka járn-
stöng. Þetta var skapillur tuddi, sem
var vanur að rótast um og gefa frá
sér öskur. Ef hann sækti nú skiltið
og festi það á hliðið á sinni girð-
ingu. Þegar Eiríkur kæmi, yrði hann
áreiðanlega alveg dauðskelkaður. . .
Hann hló með sjálfum sér meðan
hann sótti skiltið og hélt því upp-
eftir. Við neðra hliðið á efra hólf-
inu, kom hann því fyrir milli steina.
Hann gat ímyndað sér hvernig Ei-
ríkur mundi stanza og horfa skelfd-
ur í kringum sig. Það yrði ennþá
skemmtilegra, ef nautið ræki nú upp
eitt eða' tvö öskur.
Hann hélt áfram inn í girðinguna,
þar sem stór steinn skagaði upp ná-
lægt vesturveggnum. Þegar hann
var kominn inn í mitt hólfið, brá hon-
um í brún. Hátt öskur kvað við og
bak við hól sá hann á hyrntan haus
með keðju dinglandi úr grönunum.
Hann var kominn of langt til að
geta snúið við að neðra hliðinu. Ein-
asta vonin virtist vera að hlaupa
eins og brjálaður maður að vestur-
veggnum og stökkva yfir hann með
því að lyfta sér upp á höndunum.
Tuddi kom nú þegar æðandi í áttina
til hans.
Á hlaupunum gerði hann sér grein
fyrir því hvað gerzt hafði. Keðjan
hafði sennilega verið farin að ryðga
og einn hlekkurinn svo gefið sig,
þegar boli rykkti í. Skepnan hlaut
svo að hafa klöngrast gegnum skarð
í hlaðna veggnum, og reikað um
þangað til hún kom að bilaða hliðinu
á efra hólfinu, og farið þar inn.
Hann heyrði að boli var nú rétt á
hælunum á honum. Drynjandi öskur
ætlaði alveg að æra hann. Hann leit
snöggvast við, og sá að hann mundi
aldrei ná veggnum í tæka tíð. Nú
var stóri steinninn eina fáanlega
skjólið, þvi undir honum var ofur-
lítill skúti niðri við jörðina.
Hann sleppti áhöldunum og fleygði
sér inn undir steininn, broti úr
sekúndu áður en boli renndi sér á
hann. Jói var kófsveittur, þó hann
hefði oft þurft að fást við sín eigin
naut. Þessi skepna var óvenjustór og
vöðvamikil, og það fór orð af heift
hennar. Nú var hún sýnilega ákveðin
í að ná sér niðri á honum.
Þarna lá hann í hnipri í skúta
sínum, og horfði á hvernig nautið
rótaði upp grassverðinum, ótt af reiði,
og það glytti i blóðhlaupin augun.
Allt í einu setti það undir sig stóran
hausinn, og reif upp moldarköggul
með hornunum. Það horfði illskulega
á hann, teygði fram granirnar og
blés frá sér út í grasið, um leið og
hringlaði i keðjunni.
Skamma stund lá hann bara og
horfði á þessar furðulegu aðfarir.
Brátt mundi Eiríkur koma uppeftir.
En hann mundi heyra hávaðann í
bola og halda sig i hæfilegri fjar-
lægð. Hann mundi sjá skiltið, sem
sett hafði verið þarna til gamans.
Jói hló óstyrkum hlátri þegar hon-
um datt það í hug. Hann hughreysti
sjálfan sig með því að Eiríkur mundi
sjálfsagt heyra til hans, ef hann
hrópaði fullum hálsi. Þá gæti hann
kallað til hans að hann skyldi fara
og sækja hjálp á næsta bæ. Sig-
urður bóndi kæmi þá vopnaður hey-
kvísl og með hundana, og þá liði
ekki á löngu áður en þeir næðu tang-
arhaldi á bola. Hann þyrfti bara að
vera þolinmóður.
öðru hverju glumdi við öskur og
hann hrökk við, ekki af hræðslu,
heldur af því að hljóðið skall á
hlustum hans. Nú kvað við hátt
málmhljóð. Nautið hafði stigið ofan
á sögina. Það setti undir sig hausinn
og þeytti henni upp í loftið með
hornunum. Því næst réðist það á
spýturnar og þær flugu í allar
áitir. Ef það færi nú að elta þær,
þá væri kannski reynandi að gera
tilraun til að stökkva að veggnum.
í þess stað beindi nautið aftur at-
hygli sinni að steininum, og byrjaði
að kanna hann með þessum hræði-
legu hornum sínum. Jói hefði getað
snert hnyklaða hálsvöðvana með þvi
að rétta út hendina. Nú stungust
hornin niður í grassvörðinn, rifu upp
harðan, þurran jarðveginn, slitu upp
ræturnar og þeyttu burtu smámöl-
inni.
Skyndilega rann það upp fyrir Jóa,
að ef þessu héldi áfram, mundi skút-
inn vikka á einni eða tveimur mín-
útum. Það sem áður hafði virzt vera
skýli, var nú orðið að hræðilegri
gildru.
Hann öskraði upp og barði frá sér
með hnefanum. Hann hitti nautið á
granirnar. Það öskraði svo loftið titr-
aöi. Hausinn reigðist upp og það
skein í hvíturnar í augunum. Síðan
beygði það hálsinn og hristi haus-
inn til og frá. Annað hornið reif
stóra rifu í jakka hans.
Hann reyndi að þrýsta sér enn
fastar upp að steininum. Kverkarn-
ar á honum voru skrælþurrar. Það
mundi varla líða á löngu áður en
hann yrði orðinn að sundurtættri
hrúgu, nema . . .
Þegar andartaks hlé varð á lát-
unum, heyrði hann greinilegt fótatak
í fjarska, eins og þegar skóleður
skellur á grýttum jarðvegi.
— Eiríkur! hrópaði hann. Varaðu
þig! Nautið er laust!
Hann heyrði skelfingaróp og hróp-
aði aftur. — Náðu í hjálp! Fljótur!
Bærinn stendur undir brekkunni!
Einasta svarið sem hann fékk, var
kynlegt hljóð. Jói gerði sér grein
fyrir horfunum. Eiríkur mundi
sennilega missa stjórn á sér og gera
einhverja vitleysu. 1 bezta falli mundi
það taka hann nokkrar mínútur að
komast niðureftir og sækja Sigurð
bónda. Einasta vonin var því að
stökkva út úr þessari gildru og
hlaupa eins og hann ætti lífið að
leysa.
Meðan hann var að búa sig undir
það, sneri boli sér allt í einu við, rak
upp öskur og skokkaði í áttina að
Framhald á bls. 14
Haim var ekki sérlega efnilegur sölumaður, en
hann yfirgaf ekki kunningja sinn á hættunnar stund,
G
VIKAN