Vikan - 11.12.1958, Side 15
Sá gerir nú gagn með
],“ sagði sláninn.
i starfí Hjálpræðishersins
Herkastalinn við Kirkjustræti 2 í Reykjavík. I>etta veglega stórhýsi
vax byggt í áíöngum og byggingunni lokið fyrir rúmum 30 árum.
\
inn tU gistihúsa. Þá hefur Herinn
rekið sumardvalarheimili í sveit, þar
sem fátsek börn fá ókeypis dvöl
nokkra hríð. Sunnudagaskóli er
starfræktur og saumafundir eru
haldnir fyrir ungar stúlkur. Þá safna
hennennirnir fé fyrir jólin og miðla
fátækum.
Sunnudagurinn er að kvöldi
kominn. Samkoman fer að
hef jast. 1 lyftingunni standa foringjar
cg liðsmenn Hersins, en samkomu-
gestir sitja á bekkjum, dreift um sal-
inn. Þarna er fátt af ungu fólki, þó
tvær ungar stúlkur sem eru veikar af
hlátri. Ymsir eru hér, sem sáust á
torginu fyrr um daginn. Þeir líta
svona inn fyrir ýmsar sakir. Sumum
finnst kannske boðskapur fólksins í
lyftingunni eiga erindi til þess, ann-
að kemur að gamni sinu, nennti ekki
í bió, eða hafði ekkert sérstakt fyrir
stafni. Þarna er mikið af eldra fólki.
Þrekinn, rauðbirkinn maður, sem oft
sést á torginu og er sennilega í
mörgum söfnuðum. Hann býr á
Hernum, er víst uppflosnaður bóndi
að norðan, og í vandræðum með heils-
una og tímann. Lítill, taugaveiklaður
karí, sem virðist vera með asthma,
lús Hjálpræðishersins á Akureyri var keypt
yrir meira en 30 árum. Þar em haldnar
amkomur og Sunnudagaskóli.
þ\-í hann gripur andann á lofti og
styður öðru hvoru á brjóst sér. Hann
grúfir sig niður. Gamlar konur í
peysufötum, einhverjar þeirra, sem
hægt er að sjá við jarðarfarir í Dóm-
kirkjunni og finnst mikil blessim í
Orðinu. Sama hvaðan gott kemur.
Samkoman hefst með bæn og svo
er sungið og leikið á hljóðfæri. Mikil
stemning ríkir. Allir hrífast með.
Jafnvel stelpumar eru orðnar góðar
eftir hláturskastið og hafa gripið
sálmabók og rýna í hana. Drukkinn
maður kemur inn. Honum er vísað
til sætis og þar sofnar hann í skyndi
og lætur sig dreyma fallega um allt
það góða, sem hann hefur orðið fyrir
á þessum Drottins degi: Glaðir félag-
ar, nóg vín næsta dag, peningar, bilar,
fagrar konui' og fleira af þvi taginu.
Söngurinn hættir og majorinn stíg-
ur fram og heldur eldheita hvatn-
ingarræðu um afturhvarfið og allt
það góða, sem því fylgi. Önnur
stúlknanna lítur á hina og þá brest-
ur hún aftur og hlær niðurbældum
hlátri. Gamail maður, lotinn í herð-
um, sennilega af katlavinnu eða kola-
burði lítur við og hastar á vinkon-
urnar, þá springa þær báðar. „Je
minn, komdu, en sú vitleysa." Svo
fara þær út og þar bíður lífið eftir
þeim.
Aftur er sungið og svo er vitnað og
mexm hvattir til að gjöra slíkt hið
sama. Enginn af viðstöddum gefur
sig fram. Meira sungið og meira tal-
að og nú skulu menn koma og biðja
um fyrirbænir. Þá koma óðara nokkr-
ar gamlar konur og sköllóttur kall
úr bæjarvinnunni. Svo er beðið fyrir
þeim og sungið mikið og vel.
Þungur skellur. Drukkni maðurinn
hefur oltið um og liggur í gólfinu.
Hann vaknar ekki einu sinni. Hann er
færður fram og vakinn. Síðan fer
hann líka út í lífið . . .
Samkomunni er að ljúka. Majórinn
stendur við dyrnar og tekur í hönd
þeirra, sem út ganga. Hann brosir
við hverjum einstökum. Tveir ungir
menn smoki'a sér framhjá honum
og út. Þeir ganga út Aðalstrætið og
» við vitum hvert leið þeirra liggur.
namkomunni er lokið. Dimmt orðið
í salnum og lúðrarnir þagnaðir.
Bekkirnir auðir og tómir og myrkr-
ið grúfir yfir. Enn er klukkan
ekki nema rúmlega 11. Kastali
hermanna Krists er enn vakandi.
Útverðirnir standa vörð, þvi er.n er
von nokkurra liðsmanna. Gisti- og
sjómannaheimilið er einhver merk-
asti þáttur starfsins. Þangað koma
sjómenn af öllum þjóðernum. Við
tökum okkur stöðu nálægt inngangin-
um: Þrír menn í dröfnóttum peysum,
kýttir í herðum og grófir í orðbragði,
greinilega Færeyingar. Þeir eru vel
liðnir og koma ávallt prúðmannlega
fram og skrifstofustúlkan segir okk-
ur, að þeir hafa mjög sjaldan ósóma
í frammi. Þarna kemur drukkinn,
einkennisklæddur maður. Hann er
með bát á höfðir og reynir að bera
sig borginmannlega. Hann er úr
varnarliðinu. Stúlkar. segir, að her-
mennirnir hagi sér mjög vel yfir-
leitt. Þá kemur þarna að dyrunum
hsvaxinn, krangalegur maður í brún-
um, snjáðum frakka. Hann hefur báð-
ar hendur í vösinn og ber höfuðið
hátt. Þetta er ungur maður með
langt andlit og togað. Hann var ein-
hverntíma í læknisfræðinni, en hætti
og hefur vist verið viða síðan. Hann
hefur dvalið lengi á Hernum og eng-
inn verður hans var. Enn streyma
menn að: Bítill, lotinn karl með yfir-
skegg. Bóndi að austan, sem situr
flesta daga í herbergi sínu, sker sér
tóbak og les gamlar skræður og
kveður rímur. Stundum ráfar hann
um bæinn, situr á kaffihúsum og tal-
ar þá við sjálfan sig. Þá kemur
þarna gamall kunningi lögreglunnar,
hann er I „strætinu" var víst einu
sinni efnilegur, eins og allir verða
við að fara í hundana. Hann segist
vera sendiherra Alaska í París og
lætur sér ekki allt fyrir brjósti
brenna. Hann á konu, sem íylgir
honum mjög að málum. Honum er
ekki vísað til sængur, en beðinn að
koma seinna í betra ástandi til að
ræða andleg mál.
Stúlkan á skrifstofunv: hefur frá
mörgu að segja: Stundum koma
þarna líka unglingsstúlkur, sem
beiðast næturgistingar og oft reyna
menn að smygla upp á herbergin
ýmsum næsta stundlegum gæðum
þessa lífs, sem Hjálpræðisherinn legg-
u ■' ekki, of mikið upp úr. Stúlkan
segir lika, að stúdentar séu oft erfið-
astir viðureignar eða svokallaðir
menntamenn. Þeir líti á sig sem eins
konar yfirstétt og eigi erfitt að
sætta sig við mótlæti. Færeyingam-
i' séu sennilega beztir.
Enn koma gestirnir. Nú er það
miðaldra maðm', myndarlegur og
hressilegur í bragði. Fallin verka-
lýðshetja, sem hefur kvistherbergi
á Hernum. Þar hefur hann nokkurn
bókakost og unir sér við að mihn-
ast fornra afreka og miklast af
gemlum sigrum. Margir fleiri leggja
leið sína upp á kastalaloftið og bú-
ast þar til varnar. Hvernig vörnin
ferst kastalabúum úr hendi skal 6-
sagt látið, því ekki er jafn vel skipað
í öll rúm, og smnar fallbyssurnar að-
eins hlaðar púðri, en engum sprengi-
kúlum.
Hjálpræðishei-inn hefur unnið
nytjastarf. Þetta er fómarstarf,
unnið fyrir þá, sem verst eru staddir
og aumastir allra. Engum er kastað
á dyr, en allir velkormúr til samfé-
lags við foringja hermannanna, Krist.
Hjálpræðisherinn hefur orðið fyrir
aðkasti, en flest eru það næsta hjá-
róma raddir, sem svelgja sjálfar sig
að bragði. 1
Starf Hjálpræðishersins hefm' bor-
ið ríkulegan ávöxt og leitt ótal marga
ti) holls samíélags.
Fátæk böm dvelja ókeypis í Sumar-
búðum Hersins.
VIKAN
15