Veðrið - 01.09.1972, Blaðsíða 14

ÓLAFUR E. ÓLAFSSON og PÁLL BERGÞÓRSSON:
Ofviðri á íslandi
Þessa athugun, sem hér verður gerð grein fyrir, má skoða sem framhald af
þeirri greinargerð, sem birtist í þessu liefti eftir Öddu Báru Sigfúsdóttur og
Flosa Hrafn Sigurðsson urn livaða vindhraða megi búast við á íslandi. Með töl-
fræðilegum aðferðunt reynum við að komast að niðurstöðu um þetta fyrir hverja
einstaka veðurstöð á landinu. Þetta er þó ekki til þess gert, að bókstaflega sé
farið eftir þessurn niðurstöðum á hverjum stað. Slíkt er óleyfilegt af ýmsum
ástæðum, eins og síðar verður getið. Samt teljum við, að sérstök athugun á
hverri stöð sé nauðsynleg forsenda almennra ályktana um stormahættu á landinu.
Nokkur hugtök
Áður en lengra er haldið, er rétt að gera grein fyrir ýmsum hugtökum, sem er
vikið að í greininni.
Meðalvindur í 10 metra hœð. Samkvæmt alþjóðlegu samkomulagi er ætlazt tii
þess, að vindhraði sé mældur á veðurstöðvum í 10 metra hæð yfir bersvæði. Sá
vindhraði, sem þá er átt við, ef ekki er annars getið, er 10 mínútna meðaltal vind-
hraðans. Flestir vindmælar á landinu eru til þess gerðir að sýna jiessi 10 mínútna
meðaltöl vindsins en ekki meðaltöl skemmri tíma. Við teljum vindhraða hér í
metrum á sekúndu, en oft eru notuð einingin hnútur = 0.51 metrar á sek.
Vindhviður. Á hverju 10 mínútna tímabili koma alltaf vindhviður, sem eru
meiri en meðaltalið. Eftirfarandi 10 sekúndna meðaltöl vindsins í 10 mínútur
að kvöldi 13. febrúar 1973 í Reykjavík gefa allgóða hugmynd um þennan breyti-
leika. Vindurinn er tilgreindur í metrum á sekúndu. Hæstu og lægstu gildi eru
skástrikuð.
1. nu'núta 26.5 24.5 22.5 21.5 23.5 25.0
2. mínúta 24.5 23.0 24.0 22.0 24.5 27.0
3. mínúta 26.0 24.0 25.0 29.5 29.5 30.5
4. mínúta 30.5 28.0 28.5 31.5 31.0 29.5
5. mínúta 27.0 20.5 19.0 20.5 20.0 25.5
6. mínúta 24.5 25.0 26.0 25.5 23.5 24.0
7. mínúta 24,0 25.5 28.5 27.5 27.5 25.5
8. mínúta 20.5 27.5 25.5 24.5 23.5 24,0
9. mínúta 27.0 22.0 27.5 25.5 22.0 25.5
10. mínúta 21.0 20.5 23.5 30.5 27.0 26.5
Meðaltal þessara talna er 25.3 metrar á sekúndu. Hæst sýndi mælirinn 34.5
tn/s, en sú hviða stóð minna en sekúndu.
50 ---- VEÐRIÐ