Vikan - 02.08.1962, Blaðsíða 29
TALISMAN
Framhald af bls. 9.
ekki fyrir l)orð. Þrátt fyrir nátt-
myrkrið og hríðina, sást að skammt
var upp í grýtta fjöruna og ekki
gátu menn kennt, hvar þeir voru,
hvar skipið hafði strandað.
Það var öllurn ljóst, að i land
urðu jreir að komast, livi skipið
mundi ekki haldast lengi við á þess-
um stað, því það gat hrotnað á
hverri stundu.
— O —
Þorsteinn Jónsson, stýrimaður,
var mikið hraustmenni, og góður
sundmaður. Hann bauðst til að
reyna að synda með línu í land. Var
bundið um hann traust band og svo
stakk hann sér í hafið. Þorsteinn
gerði þrjár ti'raunir til að reyna
að synda i land, en þær mistókust
allar. Útsogið kastaði honum ailtaf
til baka. Hann var orðinn injög
þrekaður, þegar ]>eir höluðu hann
aftur inn á þilfarið.
Næst kom mönnum það til liug-
ar, að reyna að setja út skipshát-
inn, sem var bundinn niður á ])il-
farið. Hann var óbrotinn með öllu.^
Það gekk heldur ekki vel. Þegar
hann var kominn í sjóinn, þá kom
ólag og hrifsaði liann úr höndum
mannanna og bar hann upp í fjöru.
Lá við sjálft, að slys yrði á mönnum
við þær aðgerðir.
Nú voru góð ráð dýr. Helzt var
það, að reyna að saga framsigluna
úr skútunni og reyna að fleyta sér
upp á henni. Þegar þeir höfðu lokið
við að saga inn í mitt siglutréð, þá
reið ólag yfir og braut sigluna i
sagarsárið og féll hún i sjóinn, en
hékk við skipið á reiðanum. Þar
ineð var sú björgunarvon úr sög-
unni líka.
— O —
Skipverjar höfðu nú engin ráð
lengur. Skipstjóri reyndi að stilla
þá með því að segja þeim, að úr
myndi rætast á fjörunni, því nú
væri að falla út. Það reyndist þó
hið gagnstæða. Menn þjöppuðu sér
saraan á afturskipinu, sem hæst bar
og liorfðu á ólögin steypa sér yfir.
Kviðafull augu horfðu út i nátt-
myrkrið og bylinn, þangað, sem
enga hjálp var að finna og ömur-
legur drungi settist að i brjósti
þeirra 16 manna um borð i Talis-
man. Svo lauk þessum ójafna leik.
Hrikalegt ólag hóf sig í garðinum
og bar við himin og svo hrundi
skaflinn yfir skipið veika og menn-
ina sextán. Talisman var ekki leng-
ur til. Á þilfarinu sundurgliðnuðu
voru engir menn lengur, það var
autt.
Siglutréð hafði slitnað frá og við
það lléngil fimm menn. Svo slysa-
lc-ga vildi til, að þegar siglutréð
kenndi grunns i fjörunni, þá gátir
aðeins fjórir mannanna staulazt upp,
sá fimmti var fastur og gat sig ekki
losað. Tveir menn aðrir höfðu
flotið í land á einhverju braki og
einum hafði sjórinn skolað á land.
Þeir voru því alls sjö, sem á land
komust.
Nú voru góð ráð dýr. Skipshöfnin
hafði ekki minnstu hugmynd um,
hvar hún var niðurkomin. Flestir
héldu, að þeir væru staddir einhvers
staðar undir Grænuhlíð, eða á utan-
verðum Rit. Enda kom það heim, við^
vitaljósið, sem þeir sáu.
Meðal þeirra, sem í land komust,
var Mikael skipstjóri. Hann var
mjög þrekaður orðinn. Hann ásamt
fjórum skipverjum, varð eftir á
DENIM
Þær líta hann hýru auga,
því buxurnar fara vel.
NVLON STYRKT
V0[R FRAMLEIÐSLA
strandstað, en þrir hófu gönguna til
byggða.
— O —
Það þarf ekki orðum að eyða að
því hér, að ólánið hafði elt þetta
skip, Talisman, og skipverjana 16 á
röndum allt frá því, er þeir lögðu
af stað frá Hrisey i þessa ömurlegu
ferð. Þó ekki hafi nú verið á þeirra
raunir bætandi, þá má segja, að það
versta hafi verið eftir, þegar þeir
stóðu sjö saman í eyðilegri fjörunni
ofan við strandið, þvi að þeir höfðu
getið sér rangt til um strandstaðinn.
Ef þeir hefðu lialdið i norður, hefðu
þeir fljótlega komizt til byggða i
Súgandafirði, þar sem Staður heit-
ir, þvi beitarhús voru ekki langt
frá strandstaðnum, en þeir héldu
i suðurátt og þar með höfðu þeir
dæmt sig i dauðann. Til beitarhús-
anna var aðeins hálftima ferð, en til
byggðar í Önundarfirði var langur
vegur.
Nú skal farið fljótt yfir sögu. Árla
á laugardag, er maður nokkur, Hin-
rik Guðmundsson að nafni, er var
fjármaður lijá Kristjáni Torfasyni
á Sólbakka í Önundarfirði, var að
svipast um eftir fé, sem tapazt liafði
í byl á föstudagsmorgni, var ennþá
blindbylur og á að gizka 10 stiga
frost.
Hinrik fjármaður hélt út fjörur,
því veður ior heldur batnandi. Þeg-
ar hann kom út undir, þar sem
Sauðanes lieitir, hvar hamrabelti ná
alveg niður undir sjó, bregður hon-
um í brún, þegar hann mætir allt
i einu stórvöxnum sjóklæddum
manni. Þar var þá kominn Einar
Guðbjartsson, sá skipbrotsmanna, er
lengst hafði borizt. Einar var, sem
von var, mjög kaldur en hresstist,
þegar fjármaður hafði haft við hann
sokkaskipti og gefið honum af nesti
sinu. Einar sagði honum nú tiðind-
in af afdrifum Talisman og hinum
sjö félögum, sem á land höfðu kom-
izt. Hinrik fjármanni leizt það
mundu bezt, að leita hjálpar i
hyggð og fylgdi hann Einari til ver-
húðar á Kláfeyri, en hún var mann-
laus. Brutu þeir upp búðina og þar
beið Einar, unz Hinrik kæmi til
haka með liðsafla. Þegar hann hafði
gengið nokkurn spöl, mætti hann
þeim Páli Hallbjarnarsyni frá Súg-
andafirði, og Iíristjáni Kristjánssyni
frá Flateyri. Sagði hann þeim tíð-
indin og varð að ráði, að Hinrik hélt
áfram ferðinni til Flateyrar, til að
fá liðsafla, en þeir Páll og Hallbjörn
héldu til hjálpar þeim, er vera kynni,
að þeir gætu hjálpað. Þeir hittu Ein-
ar i verbúðinni og var hann hinn
hressasti eftir atvikum. Síðan héldu
þeir áfram ferðinni og liður ekki á
löngu, unz þeir ganga fram á þá
félagana Arinbjörn, .Takob og Jó-
hann. Þeir félagar voru mjög þrotn-
ir kröftum, sérstaklega Jóhann, en
þeir hjörnuðu við og mögnuðust af
þrótti, þegar þeir sáu, að úr var
að rætast og kváðust mundu halda
áfram, en þeir Páll og Kristján liéldu
áfram ferðinni, þvi fleiri gátu ver-
ið á leiðinni, sem frekar þyrftu
hjálpar við. Skömmu seinna gengu
þeir fram á vélamanninn, þar sem
hann hafði örmagnazt og lézt hann
i höndunum á þeim, án þess að
nokkuð yrði að gert. Grófu þeir
liann í fönn og gerðu inerki við
staðinn. Iúk Mikaels skipstjóra
fundu þeir þar skammt frá og virt-
ist hann vera látinn fyrir langri
stund. Lík hinna fundust svo á
strandstaðnum, dreifð um kletta og
sker.
— O —
Þegar þessi válegu tiðindi bár-
ust til FTateyrar, var farið á mót-
orbát á strandstaðinn og þeir fjórir
menn, sem lifandi voru, voru tekn-
ir um borð í bátinn og fluttir til
Flateyrar, þar sem þeirra beið
hjúkrun og hlý rúm. Hresstust
þeir allir við og klæddust fljótlega,
nema Jóhann, sem lá eina viku.
Lík hinna fundust öll og voru
þrjú grafin í Önundarfirði, en niu í
Súgandafirði. Lýkur þar með að
segja frá síðustu ferð Talisman.
— O —
Þeim, sem til þekkja, er ljóst, að
ógæfan stafaði fyrst og fremst af
því, að skipverjar liöfðu villzt á vit-
unum. Haldið Keflavikurvitann
(Galtarvita) vcra Straumnesvita.
Þetta er saga mikilla örlaga og ó-
hamingju, saga um miklar hetjudáð-
ir íslenzkra sjómanna og ósigur í
liarðri lífsbaráttu.
Jónas Guðmundsson,
stýrimaður.
Þeir, sem fórust voru þessir:
Mikacl Gnðmundsson, skipstjóri, Ak-
ureyri, kvæntur og átti 3 börn.
Þorsteinn Jónsson frá Grlmsnesi,
stýrimaður, ókv.
Stefán Árnason, vélainaður, Akur-
eyri, kvæntur og átti 5 hörn.
Stefán Jóhannesson frá Nunnuhóli,
ókvæntur.
Sæmundur Friðriksson frá Holti,
kvæntur og átti 4 börn.
Benedikt Jónsson frá Akureyri, kv.
og átti 4 börn.
Sigurður Þorkelsson frá Siglufirði,
ókvæntur.
Jóh. Jóhannesson frá Kúgili, ókv.
Ásgeir Sigurðsson frá Akureyri,
unglingspiltur.
Bjarni Emilsson, Hjalteyri, unglings-
piltur.
Gunnar Vigfússon frá Siglufirði,
unglingspiltur.
Sigtryggur Daviðsson, Dalvfk, kv.
og átti 3 börn.
Þessir komust lífs af: .
Einar Guðbjartsson, Grénivík.
Jóhannes Sigvaldason, Byrgi.
Jakob Einarsson, Akureyri.
Arinbjörn Árnason, Skriðulandi.
VIKAN 29