Vikan - 03.01.1963, Blaðsíða 42

þessa nýja þjóns kirkjunnar vel og
styrk hann og leiðbein honum í
þjónustunni. Guð blessi samstarf
ykkar.----------
Samstarf okkar Þórðar varð náið
og innilegt. Ég veitti honum allan
þann stuðning, sem ég mátti og þótt
ég fyndi, að sökum gáfna hans og
glæsimennsku, hyrfi ég í skugga
hans, vakti það ekki hjá mér
gremju eða öfund, heldur ánægju
og stolt.
Við Þórður þurftum oft að vinna
saman að undirbúningi helgiathafna.
Hann fékk því gamla herbergið mitt
sem vinnustofu og aðgang að öllum
þeim bókum, sem ég átti.
Oft varð ég þess var, að Þórður
og Margrét sátu á tali í vinnustofu
hans. Varð honum þá tíðum gripið
til hörpunnar og spilaði og söng.
Ekkert gladdi sál mína meira en
fagur söngur. Stundum kom fyrir,
að við Anna litum inn til þeirra
og sungum með þeim. Þannig leið
nokkur tími.
Ó, þú heilaga guðsmóðir, hví
opnaðir þú ekki mitt vesæla
heimska hjarta fyrir því, hvernig
örlaganornirnar spunnu þræði sína.
Það var Anna, sem vakti mig af
svefninum.
Næsta dag kom Þorleifur á minn
fund. Nú var hann ekki feiminn
og miður sín eins og forðum er
hann bað mig að tilkynna guðs-
gjöfina, heldur hress í bragði og
einbeittur. Hann kom formálalaust
að erindinu, sem var að biðja um
hönd dóttur minnar fyrir son sinn.
Allt látbragð hans benti til þess
að honum fyndist mál þetta þegar
ráðið og okkur báðum til gleði.
Ég man, að mér sortnaði fyrir
augum. í fjarska heyrði ég klukkna-
hljóm, og fyrir hjartastað fann ég
svo nístandi sársauka að síðar var
mér sagt að ég hefði gefið frá mér
niðurbælt angistaróp. Svo hvarf mér
veröldin.
Er ég kom aftur til vitundar var
ég í rekkju og Anna sat fyrir fram-
an mig. Hún strauk vanga minn
blíðlega, laut að mér og hvíslaði:
— Vinur minn, ég veit allt, hefi
löngu vitað það og fyrirgefið. Megi
guð fyrirgefa þér svo sem ég hefi
gert.
Mér létti mikið við að vita, að nú
geymdi ég ekki lengur einn leynd-
armál mitt, heldur deildi því með
þeirri konu, sem ég elskaði nú
meir en nokkru sinni fyrr og var
mér sterkari í öllum raunum.
Við ræddum nú hvernig spyrnt
yrði við broddunum. Bæði voru þau
ung og óvíst hve djúpstæð ást
þeirra var. Mundi ekki tíminn
breiða sinn milda liknarvæng yfir
tilfinningar þeirra og hjálpa þeim
til að gleyma. Hvort sem við rædd-
um þetta lengur eða skemur bar
ávallt að sömu niðurstöðu. Dóttur
okkar urðum við að gifta þegar í
stað.
Vinur minn og skólabróðir var
prestur á Mosfelli. Hann átti son,
sem nýlega hafði lokið vígslu sem
aðstoðarprestur föður síns. Mér var
kunnugt um að hann var vel met-
inn og góður drengur. Þar sáum
við mannsefni dóttur okkar.
Ég gerði mér nú ferð að Mosfelli.
Er ég sneri heim var málum þann-
ig ráðið að dóttir mín var föstnuð
hinum unga aðstoðarpresti.
En hvernig áttum við að skýra
þessa ráðabreytni fyrir henni.
Hvernig sem ég rannsakaði ætt
þeirra Þuríðar og Þorlefis, fann
42 VIKAN
ég fátt, á móti ráðahagnum. Þó
gat ég um síðir grafið upp sál-
sýkistilfelli, að vísu fjarskylt, en
það varð að nægja.
Við kölluðum nú Margréti á okk-
ar fund. Ég reyndi að skýra fyrir
henni að við gætum aldrei sam-
þykkt, að hún gengi að eiga Þórð,
þar sem slíkar veilur væru í ætt
hans. Einnig reyndi ég að sýna
henni fram á, að margt benti til,
að þessar ættarveilur ætluðu að
koma fram hjá honum. Hann væri
viðkvæmur í lund, gæddur ríkri
listamannsgáfu og milli hennar og
brjálseminnar væri skammur vegur.
Allt var tal mitt máttlaust og ó-
sannfærandi.
Ennþá sé ég fyrir mér fölt, grát-
bólgið og ásakandi andlit hennar,
er hún hlýddi á mig. Þá kom móðir
hennar mér til hjálpar. Hún leiddi
Margréti til svefnslofts okkar. Þar
töluðu þær mæðgur allan daginn.
Um kvöldið hafði Margrét beygt
sig fyrir foreldravaldi okkar.
Skömmu síðar var brúðkaup henn-
ar gert að Mosfelli.
Allir í Kirkjuvoginum vissu hvað
okkur Þorleifi hafði farið í milli.
Þessi ráðabreytni kom því mönn-
um á óvart og vakti mikið umtal
og getgátur. Óvildarmenn átti Þor-
leifur marga. Þeir glöddust yfir
því sem gerzt hafði, en vinir hans
snéru nú til mín kulda og beiskju.
Hvað gerzt hefur um þessar
mundir í Garði veit guð einn. Þá
sjaldan leiðir okkar Þorleifs lágu
saman, mætti ég í fari hans ískaldri
fyrirlitningu og nístandi hatri.
Stolt hans og metnaður var helsært.
Auðsýnilega reyndi hann þó að láta
sem ekkert væri, og var reisn hans
og skörungsskapur aldrei meiri en
nú.
Langur tími leið, án þess að ég
sæi Þórð. Hann sinnti ekki störf-
um og sæist hann úti við, fór hann
einförum. Loks kom hann þó og
ræddi við mig um störf okkar, sem
ég væri ókunnugur maður. Mér
duldist ekki að hann var niðurbrot-
inn á sál og líkama.
Ó, þú heilaga guðsmóðir, hví
heyrðir þú ekki bænir mínar, hróp-
og áköll fyrir sálarvelferð hans.
Aldrei hefi ég lagt mig eins óskiptan
í bænina og þá.
Svo liðu dagarnir langir og gleði-
snauðir. Hvernig sem ég vonaði og
bað, gat ég ekki merkt neina breyt-
ingu á hugarástandi Þórðar.
Þuríður í Garði hafði tekið sjúk-
dóm, sem enginn kunni skil á. Hún
tærðist upp, og þrek hennar dvín-
aði dag frá degi. Þorleifur leitaði
henni allra þeirra læknisráða, sem
tök voru á, en án þess að það kæmi
að _ neinu haldi.
Ég hafði veitt því eftirtekt, að
Þórður tók oft lítinn bát er faðir
voginn. Þegar ég nálgaðist kirkjuna,
sá ég bátinn frammi á Voginum.
Ég dvaldi nokkra stund í kirkj-
unni, þar sem ég gerði bæn mína
fyrir sálarheill Þórðar, heita og
innilega.
Þegar ég kom út aftur, blasti
báturinn við mér, en nú var hann
mannlaus.
Seinna um daginn fannst lík
Þórðar. Þorleifur bar það í fanginu
alla leið heim til bæjar, þar sem
það var lagt á fjalir. Næsta sólar-
hring vék hann ekki frá því og
neytti hvorki svefns né matar.
Á öðrum degi kom sendiboði frá
Garði með þau skilaboð að ég væri
beðinn að koma og veita Þuríði
síðustu smurningu. Þegar ég kom
aftur í svefnloft hennar eftir öll
þessi ár, sá ég strax að hin deyj-
andi kona átti skammt eftir. Hár
hennar var nú silfurhvítt.
Guð gaf mér af náð sinni styrk
til að framkvæma starf mitt með
virðuleik. Að því loknu bærði hún
varirnar likt og hún vildi segja
eitthvað. Ég laut að henni og heyrði
hana hvísla veikri röddu: — Vinur
minn, Þorleifur veit allt. Ég gat
ekki dáið án þess að --------— frekari
orðaskil greindi ég ekki. Síðan leit
hún í augu mér, og ég sá ljós þeirra
slokkna.
Það var kvöldsett er ég gekk
heim á leið frá Garði og í sál minni
var auðn og tóm. Yfir Voginum og
byggðinni hvíldi alger þögn. Jafn-
vel hin síkvika, óþreytandi bára
við fjörusteinana var hljóð. Mér
var litið til kirkjunnar á hólnum.
Hún hallaði frá sér óreglulegum
skugga, en yfir bátauppsátri Þor-
leifs flögraði einmana múkki og
hvarf í suður.
Þegar heim kom, rann á mig
svefnhöfgi. Ég sá mig standa fyrir
altari kirkjunnar í fullum skrúða.
Kirkjubekkirnir voru fullskipaðir
fólki. Allt var fólkið með spenntar
greipar og drúpandi höfuð. Mörg
andlit þekkti ég. Ég sá foreldra
mína í þeirra gömlu sætum og
marga framliðna ættingja og vini.
Þá lukust kirkjudyrnar upp og
Þuríður og Þórður gengu inn
kirkjugólfið. Þau krupu við kór-
dyrnar og gerðu bæn sína. Orð
greindi ég ekki, en þóttist þó vita
að þau og allir kirkjugestir bæðu
fyrir sál minni og Þorleifs. Svo
fölnaði þessi sýn hægt og hægt og
kirkjan var auð. Þá sá ég að blóð-
flekkur rann frá altarinu, og breidd-
ist yfir gólfið. Þá fyrst varð ég
gripinn angist og mátturinn þvarr.
í örvæntingu reyndi ég snúa and-
litinu til þín, heilaga móðir, en þú
varst þá ekki á þínum sæla stað
á altarinij, heldur óra langt í burtu
og ásjóna þín myrk sem bik. Hve
lengi ég stóð þannig einmana og
Þorleifs og þeirra, sem til þín eru
komnir fyrir misgerðir mínar. Frá
altari kirkjunnar sá ég blóð renna.
Varðveit þú sálu hans, sem því veld-
ur og fyrirgef honum. Sé það mitt
blóð, sem á að renna frá altari
kirkju þinnar, þá er ég tilbúinn
að ganga til dóms. Þegar dagar,
legg ég þessa játningu í fótstall
þinn og fel þér sál mína.
Ritað aðfaranótt Mikaelsmessu
anno 1232.
Þorbjörn prestur Þorleifsson.
Vinirnir sátu hljóðir og horfðu
hvor á annan. Þá reis þjóðminja-
vörður hægt á fætur gekk að bóka-
skáp á veggnum og tók þar fram
annál frá 1300, blaðaði í bókinni
nokkra stund og las.
— Árið 1232 gerðust þau hræði-
legu tíðindi að Þorleifur nokkur
Þórðarson drap Þorbjörn prest
Þorsteinsson í Vogi á Mikaelsmessu-
degi (29. sept.) þá er hann var
skrýddur fyrir altari. Síðan lagði
þessi Þorleifur sjálfan sig í gegn
með hnífi. —
Síðan var löng þögn. ★
Konungur kvennabúrsins
Framhald af bls. 25.
Þó að svona vel færi um hann,
gat Ben ekki stillt sig um að fara
í aðrar heimsóknir, um að flakka
um hæðadrögin í leit að stúlkum.
f fyrsta sinn, sem Mary fann að
þessu, ávítaði hann hana reiður og
hótaði því að yfirgefa hana.
„Ef þú vilt halda karlmanni, þá
láttu hann haga sér eins og karl-
maður,“ sagði hann við hana. „Þú
mundir aldrei ætlast til þess, að
ég borðaði aðeins eina fæðutegund,
eða væri alltaf í sömu fötunum, eða
að ég bara sæti og horfði á fjöllin
hvern dag allt mitt líf. Þetta er það
sama! Þegar mig langar til að fara
í heimsókn, þá geri ég það.“
Hún hreyfði aldrei framar neinum
mótmælum, en þakkaði forsjóninni
í hvert sinn og hann kom heim til
hennar aftur.
Fjölskylda hennar fór með Ben
eins og velkominn gest í eitt ár, bað
hann ekki einu sinni um að hjálpa
til við verkin. En dag einn kom Mr.
Stollard til hans og sagði vandræða-
lega:
„Ben, nábúarnir eru farnir að
stinga saman nefjum um þetta, og
mömmu Mary er ekki sama um það.
Væri ekki betra, að þið Mary bara
giftuð ykkur?“
Rétt í svip datt Ben Angelina í
hug, en svo yppti hann öxlum og
samþykkti þetta. Hann fór með
Mary til Aberdeen í Ohio og endur-
tók þar giftingarheitin. Það liðu
tvö ár, áður en hann gerði nokkrar
hans átti, og réri einn fram á Vog-
inn. Þar sat hann stundum dag-
langt að smáfiskveiði. Á lognkyrr-
um kvöldum ómaði oft hin silfur-
tæra rödd hans út yfir Voginn,
angurvær og þunglyndisleg. Annars
heyrðist hann nú orðið aldrei syngja
nema við kirkjuathafnir.
Svo var það dag nokkum snemma,
að Þórður hafði róið lengra en
venjulega. Vogurinn var spegilslétt-
ur og óvanalega blár, eins og hann
getur fegurstur orðið að haustlagi.
Enginn leiddi hugann að bátnum
fram á sjónum.
Um miðjan dag átti ég leið til
kirkjunnar, sem stendur á hól þar
sem vítt útsýni er yfir allan Kirkju-
yfirgefinn veit ég ekki, en meðan
leið líf mitt fyrir augum mér, svo
sem ég hefi nú skráð. Svo tók birta
að færast í andlit þitt unz það ljóm-
aði í guðdómlegri geisladýrð. Þá
hvarf mér sýnin og ég vaknaði.
f kringum mig ríkir nú kyrrð
næturinnar en í sál minni er ró og
friður. Ég veit að sverð hefndar-
innar er reitt mér til höfuðs og laun
synda minna er dauðinn. En ég veit
líka, að fyrir mér er beðið bæði
hér og hinum megin og máttur
bænarinnar er og verður hatrinu
sterkari. Á morgun syng ég messu
hins heilaga Mikaels. Gef þú mér,
heilaga guðsmóðir, styrk til að
helga þá messu sálarheill okkar