Vikan - 10.01.1963, Blaðsíða 8

! i

:!ÍÍI¥5fPili:i::íP

í'' '
\r t s \
... . ■'
VV
'/ i
-'V-'V'VÍVÍiiiii:
,vv:v;:,:v.. 'i:v
' i. v/

/■■ ....■ ... .
•,.'V iVVy
„VINUR MINN I
AMERÍKU Á HANA“
SAGÐI KJARVAL VIÐ tfiGERT — EN ÞO GETUR FENG-
ID HANA MEB EINU SKILYROI
Það var ekki alls fyrir löngu, að
Árni Helgason, ræðismaður íslands
í Chicago, var hér á ferðinni. Hann
bjó á Borginni og ég fór til hans
einn morgun til þess að ræða við
hann. Við gengur niður í salinn og
meðal annarra var þar staddur
Jóhannes Kjarval. Þeir Árni tóku
tal saman og þar kom ræða þeirra,
að minntust á einhverja stórmerka
mynd eftir Kjarval, sem Árni sagð-
ist eiga og vera búinn að láta taka
litmynd af til þess að meistarinn
gæti sjálfur átt einhverja hlutdeild
í henni áfram. Svo kvöddust þeir
með virktum.
— Það er annars dálítið merkileg
saga, hvernig ég komst yfir þetta
málverk eftir Kjarval, sagði Árni
á eftir. - Eða öllu heldur, hvernig
ég var næstum búinn að missa af
þvi. Merkileg tilviljun.
Það var sumarið 1934. Þá var ég
um tíma á íslandi og hélt til í Hafn-
arfirði, en kom oft til Reykjavíkur.
Ég vár þá kunnugur Kjarval og
einn dag tók ég mig til og heim-
sótti hann. Hann bjó þá og hafði
vinnustofu á efsta lofti á horninu
á Austurstræti og Pósthússtræti,
beint á móti Reykjavíkur Apóteki.
Ég þekkti hann frá fornu fari, frá
því er við vorum saman í Flens-
borgarskólanum.
Nú var hann orðinn víðfrægur
og ég hlakkaði til að koma til hans;
bjóst við því að sjá hvert snilldar-
verkið öðru betra upp um alla veggi
á vinnustoíunni. En það var öðru
nær. Veggirnir voru að mestu auðir.
Kjarval átti sem sagt ekki neitt ut-
an eina litla mynd af hefðarfrú með
barðastóran hatt. Hún sat í hrauni
með mosaþembur á bak við sig, en
stærsti hraunhóllinn myndaði and-
lit í heild og mörg önnur smærri
andlit þegar betur var að gáð. Mér
varð starsýnt á þessa mynd og sagði
við Kjarval:
Það er gott andlit í þessari
mynd.
- Jæja, sagði hann, þykir þér
það?
—■ Já, mér líkar hún vel, sagði ég.
— Þú mátt eiga hana. En það
er betra, að þú takir hana ekki ineð
þér, því ég málaði hana í gær og
hún er ekki orðin þurr. Þú kemur
eftir henni áður en þú ferð vestur.
Ég samþykkti það og þóttisir hafa
gert góða ferð til Jóhannesar vinar
míns. Svo leið að því að ég skyldi
leggja af stað vestur aftur og hvað
Framhald á bls. 43.