Vikan - 17.01.1963, Blaðsíða 44
ÍHCÍH WHCÍ
1.
FEBRÚAR
ULLARYÖRU-
VERZLUNIN
Laugavegi 1^5
Sími 13061
Örlagavetur.
Framhald af bls. 17.
þilið. Fyrst var ánægja Ingerar svo
mikil, a?5 ég heyrði hlátur hennar
háværan og frekjulegan allan tím-
ann eftir aS ég kom heim úr skól-
anum. Eiginlega ætti ég ekki aS
hallmæla henni, en um þetta leyti
byrjaSi ég aS fara út á kvöldin og
drekka mig fullan, af þvi aS ég
þoldi hana ekki. Hún byrjaSi aS
rífast viS Kára og þaS var miklu
verra en hitt af því aS hún öskraSi
svo hátt, aS varla var vært í hús-
inu, og konan, sem leigöi okkur,
kom inn og talaSi viS hana um
þessi læti, og hótaSi aS láta þau
út, ef ekki linnti. Þá sljákkaSi al-
deilis í henni og hún þorSi ekki
aS hafa jafn hátt og áSur. Hún var
bara venjuleg ung stúlka, sem vildi
skemmta sér meSan hún var ung,
en ekki binda sig yfir litlu barni
og eiginmanni, sem bundin var
yfir skólabókum. Hún hafSi víst
ímyndaS sér aS hjónabandiS væri
voSa spennandi, en nú var komiS
annað hljóS i strokkinn. Nú skamm-
aSi hún hann fyrir aS hafa tælt
sig út í þetta, hún var búin aS
steingleyma hvernig hún lét og
hamaSist þangaS til liún kom hon-
um upp í rúm til sin. Vesalings
Kári sat venjulega steinþegjandi
undir öllum reiSiIestrinum og
sagSi, þegar hann komst aS: „GóSa
hafSu ekki svona hátt, þaS heyrist
í þér um allt húsi8“. ESa: „Elsku,
bezta liættu þessu, þaS lagast bráS-
um hjá okkur, straks í vor fer ég
heim aS vinna“. ÞaS var líka satt.
Ég liitti þau stundum heima á Is-
landi, þá var allt i himnasælu hjá
þeim. Mömmu hans Kára fannst
hún liafa himin höndum tekiS,
aS hafa sonarson sinn hjá sér, og
dedúaSi viS hann öllum stundum.
Kári fékk góSa vinnu og Inger
þurfti ekkert aS gera. En strax um
haustiS kom babb í bátinn, hún
varS ófrísk og nú var algert þrumu-
veSur hjá þeim, því nú hellti hún
sér yfir hann öllum stundum. Hann
gat litlum vörnum viS komiS, sagSi
eins og var, aS þau hefSu ekki
efni á aS eignast annaS barn, svo
aS þaS hefSi ekki veriS ætlun
hans. Hún stilltist ekki hiS minnsta
viS þetta, en bölvaSi honum í sand
og ösku og kallaSi hann svo Ijót-
um nöfnum, aS jafnvel ég skildi
þau ekki.
En hvaS sem öllum öskrum leiS,
hélt hún áfram aS vera í þessu
skítuga greni, yfir þessum „væl-
andi krakka", eins og hún orSaSi
þaS. Ég er hræddur um aS hún
hafi reynt einhverja bölvaSa vit-
leysu til aS losa sig viS barniS, aS
minnsta kosti varS hún mjög veik
rétt á eftir. En ekkert dugSi. Skap-
iS varS sífellt verra og verra og
þungi hennar óx stöSugt.
Tveimur mánuSum eftir aS yngri
strákurinn fæddist fór hún aS
heiman. Hún skildi strákana eftir
grátandi og bréf til Kára um aS
hún vildi skilnaS frá lionum eins
fljótt og hægt væri. Alltaf lá henni
jafn mikiS á, hvort sem þaS var
í hjónaband eSa úr því. Strákana
kvaSst hún alls ekki geta haft, og
hann mátti gefa þá hennar vegna.
Ekki veil ég hvernig Kára var innan
brjósts, þegar hann las bréfiS og viS
aSkomuna á heimilinu, en ég held
aS þá hafi hann fengiS þaS hjarta-
sár, sem aldrei greri síSan Hann
var í voSalegum vandræSum, ekki
gat hann gefiS drengina sína, og
foreldrana vildi hann ekki láta
vita, hvernig komiS var. Þarna
baslaSi liann áfram hvern einasta
dag, meS strákana á barnaheimili
og í skólanum. Ekki mátti námiS
sitja á hakanum. Hann var mjög
góSur námsmaSur, fljótur aS læra
og bráSgáfaSur, en undanfariS
hafSi námiS gengiS illa.
ViS liinir þögnuSum alltaf, þeg-
ar hann nálgaSist meS áhyggjusvip
á fríSu andlitinu, þaS var ekki
hægt aS hlæja aS grófri skrýtlu,
meS allar þessar áhyggjur og erfiS-
leika rétt hjá sér. ViS vissum líka,
aS hann beiS í vonleysi eftir Ing-
er. Nokkrir okkar höfSu gætt strák-
anna meSan hann fór til hennar.
En hún talaSi elcki viS hann, og
sæti hann fyrir henni, þegar hún
var búin aS vinna, anzaSi hún
honum ekki, þegar hann talaSi viS
liana. Hún þagöi hann í hel.
í svona þröngum hóp vissu allir
allt um alla, jafnvel eitt fylleri fór
ekki fram hjá neinum, hvaS þá
svona harmleikur. Sumir sögSu, aS
Kári gæti sjálfum sér um kennt,
hver heilvita maSur gat séS, aS
stelpan var bölvuS gæs, en sumir
minntu líka á hvaS Kári var feim-
inn viS kvenfólk, þó aS hann gengi
í augun á því. Já, þetta var ljóta
klúSriS allt saman. ViS gátum svo
sem vel blaSraS um þetta fram
og aftur, þar sem viS stóSum utan
þessa alls.
Dóra klæddi strákana á hverjum
morgni og gaf þeim aS drekka áS-
ur en þeir fóru á barnaheimiliS,
svo fór hún meS þá og sótti þá
klukkan 6. Á kvöldin gaf hún okk-
ur öllum aS borSa, viS sátum í
litlu eldhúskytrunni kringum borS-
iS eins og ein fjölskylda, Dóra og
Kári meS sinn strákinn hvor og
mötuSu þá. Mér fannst ég vera
ofurlítiS utanveltu viS þessa friS-
sælu fjölskyldumynd. Hún var fyr-
irmyndarhúsmóSir, ég hafSi ein-
hvern veginn aldrei hugsaS um,
hvaS þaS skiptir miklu máli aS
hafa góSa og sparsama húsmóSur
á heimilinu. Hún bakaSi bæSi
brauS og kex, aS ég tali nú ekki
um kökurnar og maturinn var bæSi
fjölbreytilegur og góSur, enda fitn-
aSi ég, og varS miklu betri í út-
liti. Sizt skildi ég i þvi, hvernig
hún gat látiS peningana endast fyr-
ir okkur öll, sjálfur hafSi ég oft
veriS auralaus, þegar pabbi sendi
mánaSarupphæSina. Hún var svo
lagin í höndunum, aS hún var far-
in aS sauma telpukjóla á gamla
saumavél, sem hún keypti á forn-
sölu. Þessa kjóla seldi hún i barna-
fataverzlun. Ég vissi aS þeir aurar
fóru i heimiliS, af þvi aS Kári gat
ekki borgaS mikiS fyrir fæSiS, eft-
ir aS hafa borgaS húsaleigu og
barnaheimiliskostnaSinn vegna
strákanna og allan skólakostnaS-
inn. Ég var feginn þvi, aS Dóra
hjálpaSi honum svona mikiS, satt
aS segja hafSi ég óttazt aS hann
legSi árar í bát eftir aS Inger fór
frá honum. Dóra þurfti bara ekki
endilega aS taka þá svona upp i
keltu sína, ef ég má orSa þaS svo.
Ég var dálítiS afbrýSissamur
vegna strákanna af því aS mér
fannst Dóra eySa meiri tíma í þá
en mig. Henni var ekki nóg aS
gefa þeim aS borSa á kvöldin, brátt
vildi hún svæfa þá líka. „Kári verS-
ur aS hafa friS til aS lesa“, sagSi
hún. „En hvaSa friS á ég aS fá
til aS lesa?“ „Þú ert ekki aS lesa
undir eins þýSingarmikiS próf og
hann, svo veiztu aS strákarnir
sofna svo fljótt á kvöldin, aS þú
færS nógan friS“. „Já, en hvers
vegna ertu þá aS taka þá, fyrst þú
segir sjálf, aS þeir séu til friSs á
kvöldin, þá held ég aS þeir ónáSi
hann ekki“. „ÞaS er kannske hvild
fyrir hann aS þurfa ekki aS hátta
þá og þvo, og svo þarf alltaf ýmis-
legt aS stússa i kringum börn, eins
og þú veizt“. Eiginlega gat ég litlu
svaraS. Þetta var alveg rétt hjá
henni meS prófiS og krakkana, en
hún þurfti ekki endilega aS laga
kvöldkaffi og bjóSa Kára í þaS. Þá
töluSu þau oft saman um strákana
og sögSu hvort öSru broslegar sög-
ur af þeim. BæSi voru jafn ánægS
yfir framförum þeirra, en ég sal
hjá súr á svip. Hvernig á maSur
eiginlega aS vera öSruvisi, þegar
mann dauSlangar i rúmiS, en kær-
astan manns virSist alveg hafa
gleymt manni i hrókaviöræSum viS
annan? Kári var elckert feiminn
viS Dóru, enda er hún svo hlýleg
og góS, aS ég hef engan hitt, sem
er feiminn viS hana til lengdar.
Hann hafSi líka breytzt. Ég veit
ekki hvaS olli þvi, áSur var hann
eins og óþroskaSur drengur, nú
var hann fullvaxinn karlmaöur.
Strákarnir ónáSuSu hann ekki leng-
ur á nóttunni og meiri svefn og
fæSiS hjá Dóru áttu lika sinn þátt
i breytingunni. - Þjáningarsvipur-
inn var alveg horfinn, hann var
orSinn vongóSur og spaugaSi jafn-
vel stundum. Hinir strákarnir tóku
líka eftir þessu og spurSu mig,
hvort Inger væri komin aftur. Ekki
gat ég sagt þeim, aS ég héldi aö
Dóra ætti aSalþáttinn i þessu. Eina
bótin var, aS nú leiS óSum aS vori,
þá færum viS heim til Islands, þá
hlyti aS leysast úr öllum vandræS-
um Kára, af þvi aS strákana yrSi
hann aS taka meS sér. Mamma hans
myndi taka þá aS sér og hann ljúka
námi eins og til stóS. Og viS Dóra?
Ja, bezt væri aS gifta sig í vor,
enda hefur Dóra sýnt þaS i vetur,
aS hún getur látiS þaS duga fyrir
okkur bæSi, sem ég var í vandræS-
um meS aS treyna fyrir mig einan.
Þetta hlyti allt aS lagast hjá okkur.
Þá veiktust strákarnir. Eitt
kvöldiS, þegar Dóra var aS svæfa
þá, voru þeir óvanalega órólegir
og um nóttina var greinilegt aS
þeir höfSu mikinn hita. Dóra vakti
mig og baS mig aS hringja á lækni.
Ég var óskaplega syfjaSur og reiS-
ur vegna þessarar svefnröskunnar.
Ég hnaut í stiganum í svartamyrkr-
inu, sem þar var, NorSmennirnir
eru svo sparsamir aS taka ljósin
af stigagöngunum á nóttunni. Ég
varS aS vekja upp hjá konunni,
sem leigSi okkur, og hún var miklu
betri en ég bjóst viS, þegar hún
vissi erindiS. Þegar læknirinn kom
sátum viS Dóra meS strákana i
fanginu. Hann skoSaSi þá og sagSi,
aS þeir væru meS hálsbólgu. Hann
gaf okkur lyfseSiI og sagSi mér aS
sækja þetta strax um nóttina. Hann
vildi ekkert taka fyrir heimsókn-
ina, en sagSi aS viS værum fyrir-
myndarforeldraJr. Hvorugt okkar
leiSrétti misskilninginn. Þegar
læknirinn var farinn, sneri ég mér
bálreiSur aS Dóru og sagSi: „Þú
vildir víst aS þú ættir þessa stráka,
jafnvel bláókunnugt fólk sér þaS
á þér“. „YiS skulum ekki vera aS
rífast yfir þeim svona veikum“,
sagSi hún eilítiS hvasst. „Ég læt
þaS nú samt ógert aS sækja meSul-
in fyrir þá“, hélt ég áfram, „íaSir
þeirra getur vel lagt þaS á sig“.
„Er nokkuS betra aS vekja liann
fyrst viS erum bæSi á fótum?“ „Ég
er búinn aS hafa nóg ónæSi af
44 VIKAN