Vikan - 14.02.1963, Blaðsíða 33

framkvæmdar — lagði einmitt á-
herzlu á þetta atriði, þegar þing-
nefnd, sem kjörin var til að at-
huga áhrif hins svokallaða „heila-
þvotts“, leitaði álits hans.
„Það er hægt að brjóta niður mót-
stöðuþrek hvers einasta manns“,
sagði dr. Felix, „og gildir þar einu
gerð hans, uppeldi og skoðanainn-
ræting. Um leið og öll ytri áhrif hafa
verði útilokuð, má endurmóta sann-
færingu hans að vild“. Hann vefur
þá hvaðeina, sem honum er sagt,
saman við hugsun sína, og smám-
saman verður það snar þáttur í öll-
um ályktunum hans og rökum.
Eina leiðin til þess að bjarga
manni frá að verða áhrifum einman-
leikans að bráð, er að finna honum
eitthvert viðfangsefni; starf. Þetta
kemur hvað eftir annað fram í dag-
bókum og frásögnum landkönnuða
og skipbrotsmanna.
Dr. Bombard segir frá því, að
armbandsúr hans bilaði, þegar hann
var kominn á fleka sínum út á mitt
Norður-Atlantshaf. „Þetta óhapp
varð til þess að ég fór að hugleiða
hve mjög það gæti dregið úr þreki
mínu og þoli, að ég lét hverjum
degi nægja sína þjáningu, en skipu-
lagði ekki neitt fyrirfram, svo að
ég ákvað að setja störfum mínum
fasta stundaskrá. Ég er sannfærður
um, að það er manninum lífsnauð-
syn þegar þannig stundur á, að
hann sé herra atburðanna, í stað
þess að bregðast eingöngu við því,
sem upp á kann að koma“.
Frú Ritter, sem sat ein heima í
veiðimannakofanum, þegar maður
hennar og aðstoðarmaður hans voru
á veiðum, reit í dagbók sína: „Þessi
órofakyrrð er hverri manneskju ó-
bærileg. í marga daga hef ég ekki
komið út fyrir kofadyrnai Smám
saman hefur helstirðnað umhverfið
vakið með mér slíka skelfingu, að ég
má það ekki augum líta. Ég sit inni
í kofanum og sauma án afláts. Það
skiptir engu í sjálfu sér, hvort ég
sauma þetta núna eða ekki fyrr
en seinna, en ég veit hvað ég er að
gera. Ég vil umfram allt koma í
veg fyrir að mér gefist andartaks-
stund til umhugsunar, andartaks
stund, sem ég kæmist ekki hjá að
veita athygli tómleikanum úti fyrir.
Ég hef komizt að raun um vald
hugsunarinnar; það vald, sem oltið
getur á um líf og dauða, hér á þess-
um slóðum“. Frú Ritter reyndist
einnig vel að dreifa huganum við
lestur. Bækurnar opnuðu henni
svið „eins konar raunveruleika".
Vísindamenn eru á einu máli um
að einmitt þarna sé að finna lausn-
ina, eða að minnsta kosti nokkurn
hluta lausnarinnar á vandamáli
geimfarans.
„Sjáið svo um að hann hafi nóg
til að dreifa huganum," segir dr.
Constanine D. J. Generales, sér-
fræðingur varðandi hinn læknis-
fræðilega þátt geimvísindanna.
„Bækur á míkrófilmum, sjónvarps-
sendingar frá jörðu, tónlist og við-
fangsefni, sem hann getur glímt við.
Sé þess nokkur leið, þarf hann líka
að hafa rými til að geta hreyft sig
BÚNAÐARBLAÐIÐ flytur bændum: Frásagnir af reynslu annarra bænda
rið búskap, leiðbeiningar ráðunauta og vísindamanna, erlendar nýj-
ungar, sem eiga við íslenzka staðhætti.
• BÚNAÐARBLAÐIÐ er óháð stjórnmálum og stéttasamtökum.
^ BÚNAÐARBLAÐIÐ er ómyrkt í máli og hefur hag bændastéttarinnar
fyrir augum í skrifum sínum.
9 BÚNAÐARBLAÐIÐ kemur út 12 sinnum á ári. Áskriftargjald er aðeins
150,00 krónur á ári.
9 Sá, sem gerist áskrifandi að VIKUNNI, fær BÚNAÐARBLAÐIÐ ókeypis.
A VIKAN kostar 250,00 krónur ársþr iðjunslega.
ÁSKRIFTARSEÐILL
□ VIKAN □ BÚNAÐARBLAÐIÐ
Nafn: ....................................
Heimili: .................................
Sýsla: ...................................
□ Greiðsla fylgir.
□ Sendið póstkröfu.
V I K A N — Skipholti 33 — Pósthólf 149 — Reykjavík.
!______________________________________________
og þjálfað líkamlega. Þegar fram
í sækir, verða smíðuð svo stór geim-
för, að þau hafa áhafnir innan-
borðs, og þá verða geimfararnir ekki
lengur einmana“.
Einmanaleikinn stafar því af
einangrun frá öllu, sem maðurinn
hefur átt að venjast; í sjálfu sér
ekki neitt sjaldgæft fyrirbæri, þótt
það vegna eðlis síns feli nú allt í
einu í sér áður lítt þekkta og ógn-
vekjandi hættu fyrir nútímamann-
inn. Samt sem áður hefur Thoreau
skilgreint ráðgátu þess í ritgerð
sinni „Um einmanaleikann", eins
Ijóst og nokkrum nútíma vísinda-
manni mundi fært:
„Einmanaleikinn verður ekki mið-
aður við þá vegarlengd, sem aðskil-
ur manninn frá samfélaginu við
aðra. Námsmaður, sem stundar
skólalærdóminn af kappi og alvöru,
er jafn einmana í þröngt setnum
nemendabústöðum í Cambridge og
dervésinn á eyðimörkinni. Bóndinn
getur aftur á móti unnið einn síns
liðs á akri eða í skógi dag eftir dag,
án þess að finna til einmanaleika,
vegna þess að þá hefur hann nógu
að sinna — en þegar hann kemur
heim að kvöldi, getur hann ekki
setzt að einn í afkima, við ásókn
hugsana sinna, heldur verður hann
að blanda geði „við heimilisfólkið“,
sér til afþreyingar ... og þess vegna
furðar hann sig á því hvemig náms-
maðurinn getur setið aleinn í her-
bergi sínu liðlangt kvöldið og lengst-
an hluta dagsins án þess að verða
eitthvað einkennilegur eða finna til
þunglyndis; en hann gerir sér ekki
grein fyrir því, að námsmaðurinn
er, þótt hann sitji inni við, ekki
síður önnum kafinn á sínum akri
og í sínum skógi heldur en bóndinn
á sínum, og að hann leitar sér öðru
hverj.u svipaðrar afþreyingar og
hinn síðarnefndi, þótt það kunni
að vera innan þrengri ramma".
Þeir tímar kunna að koma þegar
vísindamennirnir geta beint hugs-
anastarfsemi geimfaranna inn á
þær brautir, að allar aðstæður úti
í geimnum verði þeim „heimilis-
legar“, svo að geimfarinn sé líka
önnum kafinn á sínum akri og í
sínum skógi.
Hús og húsbúnaður.
Framhald af bls. 14.
með svörtu mynztri. Úr stofunni
er gengið út á rúmgóðar svalir,
sem vita móti suðri. Eftir venju-
legum mælikvarða er þetta fimm
herbergja ibúð, þar sem föst hefð
virðist vera að skipta stofunni í tvö
herbergi með imynduðu striki og
nefna einhvern hluta af henni
borðstofu. Kjarni málsins hór er
sá, að ekki er eytt rými i horðkrók
og borðstofu hvort við liliðina á
öðru, en þess í stað fæst heilt
svel'nherbergi sem eins konar bón-
us fyrir gott skipulag. g.
VIKAN 7. tbl. — gg