Vikan - 23.05.1963, Blaðsíða 25

VIKAN
BRÉNNIR HANN
OLÍUNNI
Það hafa sjálfsagt margir tekið eftir því, að
bíllinn, sem venjulega „hreyfir ekki olíu,“ tekur
upp á því að eyða henni. furðu drjúgt, þegar
ekið er tímum saman á talsverðum hraða í lang-
keyrslum. Sumir taka ekki eftir þessu, fyrr en
olíuljósið fer að blikka í beygjum — ef peran
er þá ekki sprungin, eða mælirinn fellur á þeim
bílum, sem hafa smurþrýstimæli. Margir verða
skelfingu lostnir,halda að þeir hafi fengið högg
undir pönnuna og gat eða skrjóðurinn sé farinn
að brenna og það þurfi að taka upp mótorinn.
En þetta er ekki svo skrýtið. Þegar mótorinn
gengur á fullum snúningshraða klukkustund eftir
klukkustund, þyrlar sveifarásinn olíunni upp um
allan mótor. Hitinn verður líka hærri en gerist
á styttri vegalengdum, svo olían þynnist. Jafnvel
þótt mótorinn sé í góðu lagi, eru olíuhringirnir
á stimplunum ekki færir um að halda allri ol-
íunni niðri, og mótorinn fer að brenna.
Þetta er allt í lagi, meðan olían fer ekki að
hverfa allt of hratt. Það sakar nefnilega alls
ekki á langkeyrslum að fá svolítinn aukasmum-
Hann er ekkert gyðinglegur í útliti þessi. Samt er hann framleiddur í ísrael og heitir Sehra
sport. Hann er með 1700 ccm. mótor, 80 ha, og getur haldið 140 km meðalhraða á klst. Hann
hefur diskabremsur á framhjólunum og þykir í marga staði mjög skemmtilegur bíll. ísraelsmenn
framleiða einnig f jögra manna Sebra, sá hefur 1200 ccm. mótor, en að öðru leyti vitum við minna
um hann. Framleiðandinn er Autocars Co í Haifa.
ing efst í strokkana og stimplana. Ef olíueyðslan með sér tvær eða þrjár dósir af smurolíu, þegar
verður svo aftur eðlileg við venjulegan akstur, maður leggur af stað í langferð, þótt ekki sé
er ekkert að óttast. vitað til þess, að mótorinn- brenni olíunni.
Að smurljósið fer að blikka á beygjum eða Það er ekki víst, að maður sé neins staðar
mælirinn fellur stafar af því, að olíudælurnar nálægt benzínstöð, þegar olíuljósið fer að blikka
eru oftast til hliðar í sveifaráshúsinu, og þegar aða mælirinn fellur, og þótt það sé venjulega
miðfióttaaflið í beygjunum kastar olíunni frá inn- hættulaust að blanda saman tveim olíutegund-
takinu í dæluna, hættir hún eðlilega að dæla. um á mótorinn, er það fremur óráðlegt, svo ekki
Það er því nokkurn veginn sjálfsagt að hafa er vert að gera það ef hjá því verður komizt.
RAFEINDA —
„Bí BÍ OG BLAKA“
Þá er svefnleysið úr sögunni, án þess nokkur
viðsjárverð lyf komi til, fullyrða rafeindasér-
fræðingar við læknaháskólann í Tennessee.
Mætti það sannarlega kallast gleðiboðskapur
öllum þeim, sem löngum liggja andvaka um
nætur — ef satt reyndist.
Þessir sérfræðingar hafa nú smíðað tæki
nokkurt, sem þeir kalla „Anesthetrorinic". Sjálft
tækið er lítið fyrirferðar; rúmast vel á svefn-
herbergisborði, en við það er tengd spöng með
litlum kringlum á endum. Með spönginni hald-
ast kringlur þessar að höfði hins svefnvana,
fyrir ofan og aftan gagnaugun. Þegar stutt er
á rofa, fer 25 volta rafstraumur um heilann,
milli kringlanna, og hefur það þau áhrif, að
hinn svefnvana sofnar tafarlaust, en straum-
tímabilið er einungis tvær sekúndur, og er við-
komandi sofnaður væran tíu sekúndum eftir að
straumurinn er rofinn. Þegar hann svo vaknar
aftur, finnur hann ekki til minnstu óþæginda,
heldur er hann hress og endurnærður, og full-
yrða læknar og sérfræðingar, að „stöðug“ not-
kun geri heila eða taugakerfi síður en svo nokk-
urt mein, heldur hafi hún róandi áhrif á fólk.
Tækið er nú fáanlegt hjá „Southem Solid State
Electronics, Insl. Memphis“. ★
LEIÐSÖGUTÆKI
FYRIR BLINT FÓLK
Síðasta áratug hafa komið á markaðinn
nokkrar mismunandi gerðir leiðsögutækja fyrir
blint fólk, sem að einhverju leyti hafa byggzt
á sömu hugmynd og radartækin en gefizt mis-
jafnlega. Sérfróðir menn halda því fram, að
mörg þessara tækja séu í rauninni hin gagn-
legustu, en valdi vonbrigðum fyrir það, að
skrumað hafi verið af því í auglýsingum, að
þessi tæki gætu veitt hinum blindu örugga leið-
sögn í borgarumferð. Þess séu þau ekki megnug,
enda sé umferðin svo gífurleg, hröð og tillits-
laus, að alsjáandi séu þar í stöðugri hættu, svo
þess sé engin von að nokkur tæki geti tryggt
blindum þar öruggan og hættulausan umgang.
Tæki þessi — sumhver að minnsta kosti, geti
aftur á móti orðið blindum að góðu liði innan
húss og eins í umhverfi, þar sem ekki þarf við
jafn leifturskjótra viðvörunar og viðbragða og
í borgarumferð. Sumir sérfræðingar halda því
jafnvel fram, að aldrei verði framleidd þau
tæki, sem geri blindum óhætt í umferðinni, því
að viðbrö 'ðin hljóti sá blindi alltaf að verða að
ákveða sjálfur, að fengnum viðvörunarmerkjum
tækjanna, en þar sem alsjáanda vilji iðuglega
skjöplast mat á hinum síbreytilegu aðstæðum
í broti úr andrá. Þrátt fyrir skjóta yfirsýn, segir
sig sjálft hve blindum verði það erfiðara, sem
ekki hafi yfirsýn út yfir næmleikasvið tækisins.
Engu að síður er enn unnið af kappi að full-
komnun þessara tækja, og nú er farið að byggja
gerð þeirra á annarri tækni, en eldri radar-
tækin.Nú er það yfirhljóðsradartæknin — það
er endurkast hljóða sem hefur svo háa tíðni, að
mannlegt eyra nemur það ekki — sem lögð er
til grundvallar. Það eru hinar heimskunnu
Lochsheed-verksmiðjur, eða sú deild þeirra, sem
vinnur að gerð rafeindatækja fyrir flugskeyti
og gervihnetti, sem vinnur nú að smíði þessara
nýju tækja, og telja sérfræðingar þeir, sem að
því starfa, að þess verði ekki langt að bíða, að
það komi á markaðinn, og eins, að það verði
mun fullkomnara en þau, sem nú eru fáanleg.
Tæki það, sem sést á myndinni, er einungis
frumgerð; þegar til kemur er gert ráð fyrir að
tækið verði ekki stærra en svo að það rúmist
í frakkavasa. ☆
VIKAN zi. tbl. — 25