Vikan - 30.05.1963, Blaðsíða 11

Hundurinn okkar
var dauður.
Það kom því ekki til
mála, að það hefði
verið hann sem kom
til liðs við okkur,
þegar mest á reið.
Og samt veit ég ekki
enn hvað halda skal.
Myndskreytt
af Arnold.
Þaðan sem ég sat, í mjúk-
um hægindastólnum í dag-
stofunni heima hjá Ellman,
kom ég auga á eitthvað
rautt úti í einu horninu,
gat ekki greint hvað það
var, en einhverra hluta
vegna vakti það samt for-
vitni mína. Ég reis því úr
sæti mínu og labbaði mig
þangað. Þetta var lítiil
stóll, handsmíðaður; bar
meira að segja ekki vitni
neinum sérlegum hagleik,
en þó leyndi sér ekki að
smiðurinn hafði lagt sig
allan fram. Ég þóttist sjá
að þetta sæti hefði annað
hvort verið ætlað mjög
litlu barni, eða það væri
einfaldlega brúðustóll.
— Þennan stól hef ég átt
síðan ég vár krakki, sagði
Ellman, þegar hann sá að
ég virti gripinn fyrir mér
af nokkurri forvitni. Ann-
ars er það dálítil saga, sem
honum er tengd; saga af
atburði, sem gerðist í
bernsku minni, og var ó-
neitanlega alleinkennileg-
ur.
— Fyrir alla muni, segðu
okkur þá sögu, mæltum við
öll í senn.
— Þetta er, semsagt, all-
einkennileg saga, og ég er
alls ekki viss um að þið
trúið henni, sagði hann.
Að vísu lít ég dálítið öðrum
augum á þetta nú, en ég
gerði fyrir fjörutíu árum,
en þó verð ég að játa, að
hún leitar á mig einstaka
sinnum enn í dag. Helzt
á næturnar, ef ég hrekk
upp og gengur svo illa að
festa svefninn aftur.
— Við áttum heima á
litlu sveitabýli, pabbi, mamma og ég, en pabbi var garðyrkju-
ráðunautur, og ræktaði einnig sjálfur talsvert af ávöxtum til sölu.
Atburður þessi gerðist í ágústmánuði, einmitt þegar ávaxtaupp-
skeran stendur sem hæst. Pabbi var að leggja af stað til Rochester
með ávexti, sem hann ætlaði að selja þar, en auk þess átti hann
þangað önnur erindi, sem ekki var víst að hann gæti lokið þennan
sama dag, og þar sem áttatíu kílómetra leið var frá okkur þangað,
var það nú stóra spurningin, hvort hann ætti samt sem áður
að koma aftur heim um kvöldið, og skreppa síðan aðra ferð
til bæjarins.
— Pabbi vildi aldrei vita okkur mömmu ein að næturlagi,
ef nokkur leið var að komast hjá því. Býlið okkar var afskekkt
og mamma var alin upp í borginni. Henni var því ekki heldur
um það gefið að vera ein heima til lengdar.
— Mamma var ung, tággrönn, með skærbrún augu og varmt
tillit, hárið dökkt og liðað. Hún vildi ekki heyra á það minnzt,
að pabbi kæmi heim um kvöldið hennar vegna, lét sem hún ótt-
aðist það ekki að vera ein um nóttina — þótt hún gerði það
vitanlega — og reyndi að telja pabba á að gista í borginni yfir
nóttina. Annað væri beinlínis tímasóun, sagði hún. Og ætli að
hann Willie litli líti ekki eftir öllu; það er ekki eins og það sé
karlmannslaust heima, eða hvað hefur þú til málanna að leggja,
Willie litli?
Ég kreppti hnefana, tyllti mér á tá og þóttist heldur en ekki
karl í krapinu. Pabbi hló, lét undan áróðri mömmu, þótt honum
væri það þvert um geð, kyssti okkur bæði að skilnaði og lagði
svo af stað. t
— Enn man ég hvað mér fannst allt verða þögult og einmana-
legt þegar hann var farinn, enda var ég ekki nema sex ára snáði.
Raunar held ég að mömmu hafi fundizt eitthvað svipað, að
minnsta kosti sagði hún fátt, þégar hún leiddi mig umhverfis
húsið, og við fengum okkur hæti á bekknum undir álmviðinum.
Susie, kisulóran okkar, kom til okkar með kettlingana sína í
einni halarófu, alla sex, og lagðist í sólina hjá okkur. Kisa var
að vísu í miklu dálæti hjá mér, en ekki líkt því eins og litli
hundurinn okkar hafði verið, en hann var nú dauður fyrir ári.
— Mig minnir að hann hafi heitað „Dandy“, þegar hann kom
til okkar, en ég hafði einhvern tíma heyrt pabba kalla: „Komdu,
hvutti litli“, og þá hélt ég að það væri hans rétta nafn. Eftir það
kallaði ég hann alltaf „Hvutta litla“, og það festist við hann. Þetta
var kátur og fjörugur seppi, með annað eyrað stöðugt lafandi,
en hitt sperrti hann alltaf, og hann hafði þann skemmtilega vana,
að taka sér stöðu fyrir framan okkur, ef einhver ókunnugur nálg-
aðist, og þar stóð hann og gelti grimmdarlega, þangað til að sá,
sem um var að ræða, annað hvort hrökklaðist brott, eða þá seppa
hafði skilizt að ekkert væri við manninn að athuga. Þá kom
hann til okkar og lagði höfuðið í keltu okkar.
— Hann var svo greindur og tryggur, að foreldrar mínir sáu
mikið eftir honum, þegar hann fannst dauður. Mér var ekki sagt
frá því, svo ég hélt að hann hefði brugðið sér eitthvað í burtu,
eins og hann hafði gert öðru hverju, svo
að ég gerði mér alltaf vonir um að hann
kæmi aftur.
ÞARNA sátum við mamma nokkra
stund, en svo stóð hún upp og sagði: —
Nei, nú má ég ekki vera að slóra þetta
lengur. Hún gekk inn í eldhúsið og ég
hélt í humáttina á eftir henni, þótt mér
væri það þvert um geð; veðrið var svo
yndislegt, að ég vildi vera sem lengst úti
við, en hins vegar þorði ég ekki fyrir nokk-
urn mun að missa sjónar á henni. Ég elti
hana því hvar sem hún fór við heimilis-
verkin, og þegar hún hafði hrasað um
mig nokkrum sinnum, hló hún og sagði:
— Nú veit ég annars hvað þú getur dund-
að þér við, karlinn. Komdú hérna út á
veröndina.
— Ég fór út á veröndina og settist við
borðið, þar sem mamma sat oft og saum-
aði, þegar gott var veður. Hún kom svo
með tuskur og fægilög og bakka, fullan
af hnífum, göfflum og skeiðum.
—• Kökufatið lika, mælti ég bænarrómi.
Ég vildi fága allt, sem fágað varð.
Mamma brosti, fór og kom aftur að
vörmu spori með stóra silfurfatið, og stóra
silfurdiskinn með vínþrúguskreyttum
röndunum, sem við höfðum fengið að arfi
eftir ömmu, og teskeiðarnar, sem líka
voru úr silfri, og sóknarbörnin hans afa
höfðu gefið honum, þegar hann var búinn
að prédika í tuttugu og fimm ár. Mér
þóttu þetta heldur en ekki fínir munir
og neri og fágaði allt hvað af tók.
— Klukkan var víst um tólf, þegar ég
varð fyrir truflun í starfi mínu. Ég heyrði
marra í hliðinu og spratt á fætur til að
sjá hver væri að koma. Það hefði verið
synd að segja, að gesturinn væri sérlega
virðulegur. Þetta var flækingur, breið-
leitur og rauður í framan, þrútinn í vöng-
um, sem vaxnir voru svörtum skeggstubb-
um og á höfði hafði hann illan og ljótan
hatt, upplitaðan og mosagróinn. Hann bar
lurk á öxl sér og hékk böggull við lurk-
inn. Honum varð litið yfir að hundahús-
Framhald á bls. 33.
VIKAN 22. tbi. —