Vikan - 06.06.1963, Blaðsíða 39

FÓLKIÐ í CHELSEA.
Framhald af bls. 11.
einnig því nær daglega til þess að
sjá grænan gróður — og börn. Það
var áberandi lítið af börnum á göt-
unum í London, enda eru þær ekki
hollur verustaður fyrir þau. í Batt-
ersea Park aftur á móti fá þau að
leika sér á grænum flötum og vaða
í þar til gerðum tjörnum. — Það
sem fyrst vekur athygli manns í
þessum barnahóp er hversu mörg
þeirra eru lituð, þ. e. af framandi
kynþáttum að austan og sunnan. En
á síðari árum hefur flykkzt til Eng-
lands frá sambandsríkjum þess og
nýlendum, mikill fjöldi fólks, sem
kemur þangað til að leita gæfunn-
ar, öðlast fé og frama. Indverjar og
Pakistanbúar voru einkum áberandi
á götunum og í lystigörðunum, en
af Kínverjum var einnig mesti
sægur. — Lítil gulleit stúlka, á að
gizka sjö ára gömul kom til mín
þar sem ég sat á bekk í Battersea
Park, og heilsaði mér ósköp elsku-
lega.
„Hver ert þú?“ spurði ég.
alla leið hingað út í garðinn til þess
að hún geti fengið ferskt loft og sól-
skin, það er erfitt að eiga börn í
þessum bæ.“ Hún laut höfði stund-
arkorn eins og hún hefði gleymt
bæði mér og barninu, en loks hélt
hún áfram að tala líkt og við sjálfa
sig. „Við þekkjum engan, maður-
inn minn vinnur á pub allan dag-
inn; maður verður einmana. En
skelfing er ég samt fegin að við
skulum vera komin hingað. Það ræt-
ist úr þessu öllu — okkur langar
til að eignast svolitla verzlun."
Draumar mannsins barna eru
margskonar, en á draumi og von
lifum við þó flest, ekki síður en
brauðinu. •— Miðaldra maður vann
að hreinsun í Battersea Park. Ég
mætti honum öðru hvoru og þóttist
sjá í augum hans að við værum
eitthvað skyldir, svona innra með
okkur. Að lokum ávarpaði ég hann:
„Ertu ánægður með starf þitt?“
Hann horfði á mig líkt og hann
kæmi langt að og gæti ekki áttað
sig á hvers vegna við vorum þarna
tveir saman allt í einu; það var
fjarlægð í augum hans. — „Já,“
var sýnilega sjálf ánægð með: „Þeg-
ar þessi elfur hefur enn streymt hjá
í þúsund ár — hvar verð ég þá?“
Það var oft einkennilegt fólk á
gangi meðfram ánni, Chelsea-megin.
Sumt af því var klætt hinum furðu-
legustu fötum. Gamall Skoti í lit-
ríkum klæðum ávarpaði mig eitt
sinn við Albertbrúna og benti á
styttu af nakinni konu, sem þar
stendur í fögru runnarjóðri. „Er hún
ekki fögur?“ sagði hann brosandi
með kyrrlátri og öldurlegri rödd.
„Ég hef elskað hana í mörg ár og
alltaf er hún jafn unaðsleg. Á hverj-
um degi brosir hún við mér síung
og sæl — og ekki mun hún bregð-
ast mér. Hugsið þér yður konu sem
aldrei getur brugðizt.“
Við ána rétt hjá Albert Bridge
er snotur pub. Ég kom þar stundum
á leið heim úr Battersea-garðinum
og fékk mér glas af öli. Við af-
greiðsluborðið var oftast smávaxin,
koldökk og þunglyndisleg ung
stúlka, sem horfði á hvern karlmann
er inn kom með eftirvæntingu 1
augum líkt og hún væri að vona
að einmitt hann myndi flytja henni
arkjör í kjallara einum við Kings
Road. Eitt sinn þegar þröngt var á
barnum settist ég við borðið hans.
Glasið hans var tómt svo ég bauð
honum í það aftur. Hann horfði
á mig drykklanga stund áður en
hann svaraði, en hneigði síðan höf-
uðið til samþykkis og ég sótti handa
honum pint af lageröli. Ekki sagði
hann neitt í þakakrskyni, en kink-
aði aftur kolli og hélt áfram að
horfa út um gluggann. En þegar
hann var kominn niður í mitt glas-
ið leit hann allt í einu á mig og
kímnibros lék uiii varir hans. —
„Útlendingur?" spurði hann stutt-
lega en beið ekki eftir svari.
„Blaðamaður, býst ég við — en það
þýðir ekki neitt, ég svara aldrei
spurningum nú orðið. Ég hef ekkert
að segja; sá tími er liðinn sem mér
lá nokkuð á hjarta.“
í Chelsea eru enn rústir á nokkr-
um stöðum. Á Cheyne Walk, rétt
hjá Battersea Bridge, hafa tvö helj-
armikil hús verið jöfnuð við jörðu,
en á rústunum hafa risið fagrir
garðar. Ég veitti því eftirtekt að um
hverja helgi voru þarna tvær fjöl-
BIFREIÐA-FERÐA
FULLKOMIN ÞJÓNUSTA
TRYGGINGAR FYRIR
SANNVIRÐI - GRFIDDUR
TRYGGING
TEKJU AFGANGUR SIOAN
1949: 37 MILLJÓNIR KR.
SÍMI 20500.
„Ég er stúlkan hans pabba,“ var
svarið. „En hver ert þú?“
„Ég er maðurinn á Norðurpóln-
um,“ svaraði ég. „Viltu ekki ís?“
fs hafði hún beztu lyst á. En þeg-
ar hún var búin að kaupa hann
fyrir aurana sem ég gaf henni, kom
hún aftur til mín og hóf samtal:
„Hvar er Norðurpóllinn?"
„Þar sem vatnið storknar og verð-
ur að ís.“
„Það var skrítið. Gaztu þá alltaf
borðað ís þegar þú varst lítill —
og varð þér aldrei illt í maganum
af honum?“
Þegar hér var komið birtist móð-
irin, fögur kona í sari, brún og hold-
skörp með gríðarstór, næturdimm
augu. Hún bað mig afsökunar á
framferði barnsins síns og sagði um
leið eitthvað við telpuna á máli sem
ég skildi ekki.
„Það er allt í lagi mamma,“ svar-
aði barnið á ensku. „Hann er miklu
betri þessi en hinn kallinn.“
„Hún er ekki vön hvítu fólki,“
sagði móðirin; „þess vegna ávarpar
hún hvern sem vera skal. Og hún
hleypur um allt, ég á erfitt með að
hafa hemil á henni.“ Hún hikaði
lítið eitt svo bætti hún við í lægri
tón: „Það taka henni ekki allir jafn
vel, sem von er til.“
„Hér er þó enginn munur á lituðu
fólki og hvítu — eða er það?“ spurði
ég gætilega.
Hún hristi höfuðið. „Nei, Eng-
lendingar eru ágætir þannig. En
hér í London er lítið pláss fyrir
börnin, ég verð að fara með hana
anzaði hann loks. „Ég er nú held
ég orðinn það; þetta er vel borgað,
ég fæ að borða og þak yfir höfuð-
ið — maður hefur nú ekki alltaf
haft það.“
Ég beið átekta, sá að hann var
hugsi og að fjarlægðin í augum hans
varð æ meiri. Mér var ljóst að það
væri ekki góð háttvísi að spyrja
hann fleiri spurninga.
„Ég er skáld,“ sagði hann í lág-
um hljóðum að nokkurri stundu lið-
inni. „Og ég barðist eins og gengur
— ég var kominn yfir fertugt þegar
ég gafst upp. Það vildi enginn gefa
þetta út; kannski hefur það ekki
verið eins gott og ég hélt. En ég
ætla samt að halda áfram að skrifa
í tómstundum mínum. Kannski
breytist heimurinn seinna. Ég skrif-
aði sögur um fegurð og gott fólk,
sögur um manneskjurnar eins og
þær ættu að vera — og eru kannski
innst inni, ég trúi því enn.“
Hann var einn af mis'lukku'ðu
skóldunum í Chelsea.
Á bekk við ána sat oft annað mis-
lukkað skáld, kvenmaður um sex-
tugt, heldur illa til fara, en með
göfugmannlegan svip. Oftast hafði
hún skrifbók og blýant meðferðis
og ritaði öðru hvoru nokkrar hend-
ingar. En fyrst þuldi hún þær upp-
hátt og velti þeim fyrir sér á ýmsa
vegu. Það var auðséð að hún vand-
aði sig sem bezt hún gat, en samt
held ég að kvæðin hennar hafi ekki
verið góð. Þó man ég eina hendingu
er hún endurtók aftur og aftur og
einhvern þann boðskap er hún beið
eftir. — „Þú ert ekki Englending-
ur?“ sagði hún eitt sinn við mig
í lágum hljóðum. Ég hristi höfuðið.
„En þú?“
„Nei, ég er írsk. Ég á heima í
Donigal við lítið vatn, skiljið þér.
Það er fallegt í Donigal — hræðilegt
hérna; ég er búin að spara í þrjú
ár og í haust kemst ég heim. En
ekki fyrr en í haust. Mér hefur allt-
af leiðzt voðalega hérna í London.“
„Hvers vegna komstu hingað?“
spurði ég.
„Ég trúlofaðist manni sem var
þarna á ferð. Hann var enskur og
við bjuggum hérna í Chelsea í tvo
mánuði. En svo eitt kvöldið kom
hann ekki heim aftur. Ég var alltaf
að vona að hann kæmi. En hann
kom ekki. Svo fékk ég vinnu hérna
á barnum og fór að spara til að
komast heim.“ Hún horfði á mig
augum sem voru full af undrun og
spurn, dökk og dularfull eins og
haustnótt. Svo hélt hún áfram, en
var ekki lengur að tala við mig:
„Mér er alveg óskiljanlegt hvers
vegna hann kom ekki aftur — hann
kemur ekki — það get ég aldrei
skilið.“
Á þessum sama pub sat oft mjög
gamall maður, með langt silfurgrátt
hár á herðar niður. Andlit hans var
mjög hrukkótt og drættirnir hörku-
legir, en mildi í gráum augum. Mér
var sagt að hann væri myndhöggv-
ari, sem aldrei hefði náð frægð, en
hélt enn áfram starfi sínu við sult-
skyldur að vinnu innan um rósir og
blóm. Og þar eð garðar þessir voru
sérstaklega fjölbreyttir og indælir
á að líta, gaf ég mig á tal við fólk
þetta og fékk þær upplýsingar að
það væri það sem kallað er „week-
end gardeners", það er að segja
manneskjur með brennandi áhuga
fyrir skrúðgarðayrkju, en sem búa
í venjulegum kjallaraholum kjall-
araholum einhvers staðar langt inn
í Chelsea og hafa þar ekki aðgang
að svo miklu sem einni lúku af
mold.
„Við erum búin að rækta garðana
okkar hérna í sex ár,“ sagði gömul
kona með rauðhvarma augu, og
horfði stolt á blómin sín og runn-
ana. „Við báðum yfirvöldin um að
mega rækta hérna á rústunum með-
an ekki yrði byggt upp — en nú á
það að byrja í haust. Þetta er síð-
asta sumarið okkar hérna. Það er
sárt að missa þetta allt, en við höf-
um haft mikla gleði af því, og fyrr
eða síðar hlaut að koma að þessu,
við vissum það fyrirfram.“ Hún
leit á mig votum og rauðum augum
og bætti við. „En ég er nú að vona
að það fari líka að styttast í því
fyrir mér. Og kannski verða garðar
þar — ef það er þá nokkuð þegar
þessu lýkur?“
Ég man þennan unaðsreit, sem
þreyttar, gamlar hendur höfðu skap-
að á brunarústum. Hann var mér á
einhvern hátt sönnun þess, er skrif-
að stendur í gömlum fræðum: Með-
an blóm grær á einum stað munu
guðirnir ekki yfirgefa hann. ★
VIKAN 23. tbl. — gg