Vikan - 03.10.1963, Blaðsíða 36

i'ð slöngur scm húsdýr, og ef
til vill var þetta ein þeirra,
en ég gat samt ekki treyst þvi
og vonaði ákaft að cinliver kæmi
og losaði mig við slikan ó-
fögnuð. Þegar mér varð ekki
að þeirri von minni, varð ég
loks þreyttur á að biða og
stara á slönguófétið, svo að ég
smeygði mér í skóna og hrað-
aði mér út eins og mér var
frekast unnt. Til allrar hamingju
rumskaði slangan ekki.
Nokkrar af konunum voru
enn önnum kafnar við að ganga
frá bráðinni, en aðrar unnu
að þvi að spíta skinnin svo að
þau þornuðu i sólinni. Kyrrð
og friður hvildi yfir þorpinu,
og ég gekk niður að ánni og
tók mér bað.
Þegar ég kom aftur upp í
þorpið, hafði hópur manna
safnazt saman kringum tvo Indi-
ánn, sem komið höfðu að rétt
í þessu. Ég þóttist sjá á öllu,
að eitthvað alvarlegt hefði
gerzt, Það leyndi sér ekki að
Mundo liöfðingi var i versta
skapi, enda reyndi hann ekki
neitt til að dylja það. Hann
skipaði eitthvað fyrlr höstug-
ur í rómi og skálmaði síðan
tll „hallar“ sinnar, og spark-
aði geðvonskulega i slönguna,
sem komin var á skrið.
„Hvað liefur komið fyrir?“
spurði ég,
„Fólk frá okkur var að vinna
á akri. Tveggja stunda gang-
ur liéðan . .
„En livað kom fyrir?“
„Kaicúsé var á ferðinni í
nótt og drap eina af konun-
um ...“
Ég vissi að Indiánar þessir
kalla bæði tigrlsdýr og jagúar
og hlébarða einu nafni „kaic-
Úsé.“
„Þetta er þriðja vig lians.
Ef kaieúsé kemst á bragðið af
mannakjöti, lætur hann ekki
staðar numið. Við verðum að
ieggja hann að velli.“
Hann lagði hendina á riffil-
minn, sem hann skildi ekki við
sig,
„Það er vissara að ég komi
með þér,“ sagði ég. „Þetta er
hættulegt skotvopn, og enn
kannt þú ekki með það að fara.
Ég skal vera þér hjálplegur við
að fella kaicúsé.“
Þegar við komum á staðinn,
litu allir vonaraugum á riffil-
inn minn. Leifarnar af konunni
iágu enn þar, sem jagúarinn
hafði gengið af bráð sinni; lagt
á flótta, þegar liann heyrði
menn, og liunda nálgast.
„Mundo,“ sagði ég, ef þú
sendir mennina og hundana
inn i skóginn, heyrir kaicúsé
hávaðann og flýr langt undan,
en snýr siðan hingað aftur þeg-
ar við crum farnir, og drepur
þann, sem fyrst verður fyrir
honum. Við verðum því að beita
annarri aðferð; leynast hérna
þangað til hann keniur aftur
að ljúka bráð sinni...“
Mundo féllst þegar á tillögur
mínar. Ég hafði verið á veiðum
g0 — VIKAN 40. tbl.
bæði í Siam og Kombodiu og
vissi af reynslunni að þessir
stórkettir eru ekki þefnæmir,
enda þótt sjón þeirra sá ákaf-
lega skörp og heyrnin furðu-
leg. Við urðum þvi að búa
okkur fylgsni í um það bil tíu
metra fjarlægð frá leifunum
af líki konunnar, og gæta þess
að afstaðan væri þannig að við
gætum varla misst marks; í
rauninni var allt undir þvi
komið að við værum allsendis
hreyfingarlausir og gæfum ekki
minnsta hljóð frá okkur á með-
an við biðum komu liins ill-
víga og snúningasnara fjanda.
Ég lét grafa einskonar skot-
gröf í útjarðri kjarrsins og
þekja botninn grasi. Við reynd-
um eftir rnegni að róa fólkið,
sem var svo skelkað, að það
vildi helzt flýja heim i aðal-
þorpið. Að því búnu bjuggumst
við Mundo fyrir í skotgröfinni
og biðum næturinnar.
Þar sem ég vissi að Mundo
liafði ákaflega næma heyrn og
kunni að greina öll hljóð i þessu
umhverfi, treysti ég fyrst og
fremst á þá hæfileika lians.
Kom okkur saman um að hann
skyldi leggja höndina hægt á
öxi mér, ef hann yrði einhvers
var, sem bent gæti til að jagúar-
inn væri á ferðinni. Þó að
dimmt væri orðið, gat ég greint
leifarnar af konulíkinu, þar sem
þær lágu.
Smám saman létti nokkuð af
mér spennunni. Ég var farinn
að rifja upp í liuga mér þá at-
burði, sem gerzt liöfðu síðustu
dagana, enda þótt mér væri ekki
það rótt, að ég gæti hugleilt
þá til hlitar. Allt i einu lagði
Mundo höndinni létt á öxl mér.
Ég lagði við hlustirnar, en gat
ekki numið minnsta þrusk eða
hljóð. Mundo lagði höndina
fastara á öxl mér, ég leit til
hans og hann gaf mér bendingu
um að jagúarinn væri fyrir aft-
an okkur. Ég gætti þess vand-
lega að hreyfa mig ekki hið
minnsta. Að einni eða tveim
sekúndum liðnum hvislaði Mun-
do um leið og liann benti fram:
„Hann er þarna.“
Morguninn eftir sáum við
slóð jagúarsins. Hann hafði ver-
ið aðeins sjö metra frá okkur,
þegar hann heyrði hváskrið.
Annars hefði mér að öllum lik-
indum tekizt að fella liann.
Ég lagði mig i eins og tvær
stundir. Þegar ég vaknaði, var
ég hress og vonglaður eins og
sá maður, sem veit að ekki
vantar nema herzlumuninn á að
honum takist það, sem hann
hefur einsett sér. Ég lét gera
okkur aðra skotgröf liinum
megin, en þaðan sá ég mun
betur yfir umhverfið.
Þetta kvöld þurftum við ekki
að bíða lengi. Það var varla
fulidimmt orðið, þegar Mundo
gaf mér merkið, og um leið
heyrði ég sjálfur lágt þrusk,
einmitt i sömu stefnu og ég
beindi riffilhlaupinu. í næstu
andrá greindi ég gráleitan
skugga, sem nálgaðist leifarn-
ar af likinu. Aldrei hafði mér
til hugar komið að dýrið væri
svo risavaxið. Það iæddist einn
eða tvo hringi umhverfis líkið,
en staðnæmdist síðan lijá því
og tók til matar sins.
Ég beið enn, þvi að ég vildi
ekki tefla á neina liættu. Fá
rándýr eru eins hættuleg við
að eiga og særður jagúar. Loks
sá ég stirna i augu lionum, og
lileypti óðara af, þrem skotum
i runu. Jagúarinn stökk i loft
upp og til hliðar og livarf sjón-
um okkar út í myrkrið. Mundo
reis upp og hafði lagða ör á
streng boga sins. Ekkert hljóð
heyrðist úr þeirri átt, sem jag-
úarinn hafði horfið. En nú tóku
hundar að gelta ákaft, og menn
komu hlaupandi að með blys
í hendi. Spölkorn inni í kjarr-
inu lá hinn tröllstóri jagúar
steindauður, þegar að var kom-
ið.
Og nú liófst söngur, dans og
hin mestu fagnaðarlæti. Þegar
lappir jagúarsins höfðu verið
bundnar saman, var stöng brugð-
ið á milli þeirra, sem nokkrir
fílefldir karlmenn lyftu á axl-
ir sér, og þannig var liinn
falini ógnvaldur borinn inn i
þorp akuryrkjufólksins, þar sem
fylkingunni var ákaft fagnað.
Jagúarinn var lagður á mitt
torgið, þar sem allir þorpsbú-
ar dönsuðu kringum hann allt
til inorguns með söng og trumbu-
slætti.
Ég liélt beinustu leið til kof-
ans, sem mér hafði verið feng-
inn til gistingar, haldinn þeirri
vanlíðan, sem alltaf ásækir mig
ef ég hef orðið einhverri skepnu
að bana. Það var eingöngu fyrir
hugulsemi og þakklætisvott,
sem höfðinginn auðsýndi mér,
að mér tókst að jafna mig von-
um fyrr. Ég lá endilangur á
dýnunni og gat ekki með neinu
móti sofnað, þegar ung kona
kom inn i kofann, hljóð eins
og vofa, og staðnæmdist hjá
mér, eins og hún biði einlivers.
Hún var ein af fjórum núver-
andi konum liöfðingjans í þessu
þorpi, og samkvæmt siðvenju
ættflokksins, þegar einliver gest-
komandi skyldi sérstaklega
heiðraður, hafði liann sent
hana á minn fund, mér til næt-
urgamans. Margar vikur voru
umliðnar síðan ég hafði livilt
lijá konu — og þessi kona reynd-
ist bæði ástriðulieit og atlota-
fús. Og það var ekki eins og liún
væri neitt að flýta sér, því að
hún dvaldist lijá mér allt til
morguns.
Skömmu eftir dögun kom
Mundo til fundar við mig. Hann
kvaðst hafa gert ráðstafanir til
að ég fengi feldinn af jagúarn-
um til minja. Mér fannst sem
nú mundi hið æskilegasta tæki-
færi til að færa það i tal við
Mundo, að hann leyfði mér að
dvelja hjá ættflokki sínum. En
þvermóðska hans var söm við
sig. Hann svaraði þvi einu til,
að hann skyldi fá mér menn
til fylgdar til þorpsins, þar sem
brasilisku námamennirnir höfð-
ust við, en þangað var viku
ferð. Ég ákvað að biða og sjá
hverju fram yndi, og enn einu
sinni reyndist ég hafa hcppnina
með mér.
Framliald í næsta blaÖi..
DAGBÓK PRÁ
RÚSSLANDI.
Framhald af bls. 21.
virt fyrir sér pensildrætti dregna
af eigin, lifandi höndum hinna
miklu meistara og nemenda
þeirra. En til að eiga slík verk
og skapendur þeirra lifandi á
meðal sín þarf viðleitni manna,
sem einstaklinga og þjóðfélags,
að beinast í þá átt fremur en
aðrar.
Ef Rússar eyddu eins miklum
peningum og við í bílalökk og
prinspóló, gætu þeir ekki rekið
alla sína listaskóla. Ekki einu
sinni haldið við safninu í Er-
mintaz. Fólk eru furðu lagið við
að koma sér upp þeim hlutum
sem því er kappsmál að eignast.
Sá sem keppir eftir mennt og
menningu nser því einhvernveg-
in. Sá sem keppir eftir lúxus í
ytri búnaði, húsum og glansandi
bifreiðum, hann mun ná því.
Hins vegar þýðir ekkert fyrir
fólk sem alla daga reiknar út
peninga og safnar sér fyrir gólf-
teppi eða nýjum bíl, að vandlæt-
ast yfir því að í landi þess skuli
ekki ennþá vera risið listasafn,
af því að slíkir hlutir eru ekki
aðeins framkvæmdaatriði, held-
ur afsprengi hugarfars sem hef-
ur önnur keppikefli.
Hérna er geymt borð með
mosaikplötu, sem' er gerð úr svo
örfínum steinum, að þeir verða
ekki sundurgreindir nema við
nánari athugun. Sagt er að í
þessu liggi ævistarf þriggja ætt-
liða, föður, sonar og afa.
Ég elti leiðsögumanninn og
ferðafélagana á harðaspretti um
sali Ermintaz, í þrjá tíma. Þá
höfðum við skoðað einn hundr-
aðasta af safninu að okkur var
tjáð.
— Hvernig lízt þér nú á?
spurði ég byltingamanninn.
— Ég er klumsa.
—- Ja, nú held ég þú megir
vera ánægður með þá, vinina
þína, sagði frökenin úr Hlíðun-
um. Hún var mjög hrifin, sér-
staklega af mynztrinu og gólf-
klæðningunni. Það minnti á
eins stað á krosssaumsmynzt-
ur, sem hún kannaðist við og
gat, að mig minnir, saumað sjálf.
„Ef ég hefði verið hérna í
byltingunni, hefði ég malað
þetta allt saman mélinu
smærra," sagði byltingamaður-
inn. (Stöðu sinnar vegna gat
hann ekki verið á sama máli og
svona smákapítalistar úr Hlíð-
unum).
— Guði almáttugum sé lof og