Vikan - 10.10.1963, Blaðsíða 9
IMYVATNSSVEIT
? Sýslumaður átti gamla
pístólu.
? Skipverjar af SúSinni hugð-
ust hefna grimmilega
? Þeir fundu gamla sláttuvéía-
skúffu og annað ekki.
Sýslumaður og fylgdarmenn hans lögðu nú á helðina og var vígahugur í mönm
Svo bar við á stríSsárunum, eSa nánar til tekiS áriS 1944, aS sú frétt barst um Mý-
vantssveit, aS þjóSverjar væru komnir í heiðina suSur af Gautlöndum.
¦ AS vonum sló miklum óhug á menn viS svo váleg tiSindi.
Svo illa stóS á aS oddvitinn var staddur úti í Húsavík þennan dag, en haft var sam-
band viS íiann fljólega og kom hann suSur eftir, ásamt sýslumanninum og þeim
eina dáta sem fyrirfannst í Húsavik. Þeir hröSuSu ferS sinni sem mest þeir máttu,
enda var mikiS í húfi.
Þjóðverjar höfSu oftsinnis veriS teknir hér á land á þessum árum, enda landiS
hernumiS af óvinum þeirra og þeir ekki neinir auSfúsugestir hérlendis. Þýzkir njósn-
arar höfSust einkum við á heiðum uppi eSa fjöllum, fjarri mannabústöSum. Þeir voru
iðulega sendir hingaS til lands meS kafbátum, en engin dæmi munu vera til þess aS
þeir kæmu hingaS með flugélum, eins og tíðkaðist víða erlendis, en þar var algengt
að senda njósnara til jarðar i fallhlifum.
Mývatnssveit hafði haft heldur lítiS af styrjöldinni aS segja, nema þá fráttum blaSa
og útvarps, enda er hún afskekkt og lítils virSi frá hernaðarlegu sjónarmiði.
En skyndilega voru ÞjóSverjar komnir i sveitina, og dularfullt þótti þaS, hvernig
þeir höfSu komizt þangaS.
ÞaS var veriS aS kjósa prest i sveitinni þann dag sem vart varS viS hina þýzku og
var Magnús Már Lárusson, núverandi prófessor við Háskólann, kosinn. Töluvert drógu
hin slæmu tíðindi úr kjörsókn, sem ekki er furðu, fólk hætti sér ekki út af bæjum,
vitandi óvinina á sveimi i kring.
Vikjum nú sögunni til sýslumanns sem kominn var i sveitina til að vinna á Þjóðverj-
anum. Sýslumaður var vopnaSur gamalli pístólu, en dátinn bar vitanlega alvæpni,
eins og dáta var siður á þessum árum. Leituðu nú sýslumaður og oddviti liðsinnis hjá
bændum i sveitinni, og varð allvel ágengt.
Fregnin af Þjóðverjunum hafði borizt með ungum manni, sem var að sækja hesta
þar suður á heiðina, en reiS þá fram á menn sem stóSu þar fyrir utan tjald og mið-
uðu þeir á hann byssu. Við þetta varð ungi maðurinn að vonum ofsahræddur oð reið i
skyndi til bæjar og sagði tíðindin. Þótti auðséð aS hér mundi um Þjóðverja að ræða,
vegna háttalags mannanna.
Sýslumaður og fylgdarmenn hans lögðu nú á heiðina og var vigahugur í mönnum,
skyldi nú unnið á hinum þýzku óvinum.
En þegar þeir komu þar sem tjaldið átti að standa, var þar ekkert sjáanlegt nema
gömul sláttuvélaskúffa en enginn merki þess að þar hefðu menn dvalið, hvað þá tjald-
aS. Var nú drengurinn yfirheyröur rækilega, en ekki vitum vér annað en hann hafi
staðið fast við fyrri framburð. þrátt fyrir mikla leit fundu þeir ekkert nema gömlu
sláttuvélarskiiffuna og urðu við svo búið að hverfa frá. Alitið var að hesturinn se^m
drengurinn reið hefði fælzt við skúffuna, drengurinn orSið hræddur og spunnið upp
sögunni, Drengurinn mun hafa verið taugaveiklaður og komið fyrir þarna i sveitinni
af þeim sökum.
Stuttu eftir að sýslumaður var kominn til
bæjar, sést til ferða langferðabifreiðar úti á
ásnum þar austanvið .Kom hún sunnan af
heiSinni og stefndi út i sveitina. Þótti nú
auðsætt aS samband mundi á milli bifreið-
arinnar og hinna þýzku. Veitti sýslumaður
bifreiðinni eftirför en ekki mun hann hafa
náð henni fyrr en úti í Reykjahlið. Hann
hafði óðar samband við farþega hennar
og spurði þá hverra erinda þeir hafi farið
þar suður i heiði. Þeir segja honum þá að
bóndi einn þar í sveitinni hafi gabbað þá
suSureftir og sagt þeim aS ÞjóSverjar
væru þar. Voru þeir hinir verstu yfir gabbi
bónda og þótti hann hafa fariS illa aS ráSi
sínu. Þeir kváSust vera skipverjar af SúS-
inni, sem þá hafSi nýlega orðið fyrir loft-
árás. Nú voru þeir á skemmtiferðalagi.
Sýslumaðurinn fékk að vita hver bónd-
inn var og fór óSar á hans fund. Af ein-
hverjum ástæSum stefndi hann bóndanum.
„Já hann stefndi mér og þaS get ég ómögu-
lega skiliS," sagSi bóndi. „Mennirnir óku
fram á mig fyrir neSan SkútustaSi en ég var
aS koma frá kosningunum. Þeir stönsuSu hjá
mér og spurSu mig helstu tiSinda úr sveit-
inni. Ég sagSi þeim þaS sem mér fannst
markverSast en það var auðvitað fréttin
af ÞjóSverjunum í heiðinni. Þeir urSu óðir
og uppvægir við tíðindin og vildu ólmir
komast suSur úr til aS vinna á bölvuðum
ÞjóSverjunum. Annars voru þeir eitthvað
rakir held ég. Ég sagSi þeim til vegar og
þeir voru óðar þotnir. Ekki gerði ég ann-
aS en segja þeim helztu fréttir, en árin á
eftir fékk ég tuttugu stefnur fyrir bragSið".
Þetta sagði nú bóndi um málið, en það
Framhald á bls. 50.
VIKAN 41. tW. — Q