Vikan - 10.10.1963, Qupperneq 42

Söluverðlaun
Ferð í Raufarhólshelli
og Krýsuvíh
Þeir, sem selja 20 Vikur fimm sinnum eða
100 Vikur, í alls fjögur skipti, fá að fara með.
Keppnin er frá 3. október til 31. október.
SÖLUBÖRN sem höfðu hverfi í sumar og geta
ekki selt í vetur vegna skólans, vinsamlegast
látið Blaðadreifingu vita, sími 36720.
SÖLUBÖRN sem geta selt í vetur og ekki hafa
selt Vikuna í sumar, nú er tækifærið að ná í gott
hverfi. Mörg hverfi laus í Vesturbænum, Hlíð-
unum, Laugarneoi, Vogunum og Smáíbúða-
hverfi. Til að fá hverfi þurfið þið að koma eftir
kl. 1 á fimmtudegi og selja 15 Vikur. Það er
mjög gott núna af því að það eru svo fáir
að selja.
SÖLUBÖRN, sem höfðu hverfi í fyrravetur, en
fóru í sveit í sumar, fá hverfi án þess að selja
15 Vikur eftir kl. 1, en þau verða að koma fyrir
10. október annars verða þau að selja 15 Vikur
eftir kl. 1.
Ég horfði á Moskvu verða
eftir á sínum stað, er lestin flutti
mig burt yfir endalausar víðátt-
ur Rússlands og flaug þá í hug
að ef til vildi yrði þessi morgun-
sýn mín síðasta á þessu horni
veraldar. Þá fannst mér ég vera
að glata einhverju sem ég síðar
fengi ekki upp bætt.
En allt í einu er komin lykt
af sjó. Hvítir mávar. Blaktandi
fáni í siglutré. Rauður og hvítur
kross á bláum grunni. Sjómenn
gera dót sitt klárt á dekki. Ró-
legir, handfljótir. Stórir menn
og sterkir en kurteisir í sínum
framgangsmáta. Mig langar að
hlaupa niður á bar og spandéra
á sjálfan mig einum Agli sterka.
ÉG ER KOMINN HEIM.
íslenzkur veruleiki krefst
pláss í meðvitundinni og Moskva
víkur óðara ofan í lest eða út
í minninguna eins og brautin
sem leysist upp fyrir aftan skip-
ið og týnist út 1 fjarskann.
Moskva er orðin ævintýri úti
í blánum.
Þó á ég í lestinni ýmsar minn-
ingar frá þeim stað. En nú koma
til mín menn og spyrja: Hvað
segirðu mér nú um Moskvu?
Hvernig er ástandið þar? Þá
hrekk ég upp við þá staðreynd
að ég veit ekki einu sinni hvað
kílóið af magaríninu kostar, sem
þó mun vera ákaflega mikilvægt.
Moskva? Já, Moskva. Hvað
skal segja um hana?
Og þó. Ég á reyndar í lestinni
ýmsar minningar frá þeim stað
sem gætu verið forvitnilegar.
En um þær verður að segja eins
og heimasætan um Felsenborg-
arsögurnar: „Þær eru sosum
ekki um neitt bara um mann-
lífið í heiminum.“ ★
DEMANTAR í
PARADÍS.
Framhald af bls. 17.
legt að eiga fjórar konur,
kom það af sjálfu sér, að sérhver
stúlka var þannig heitþundin um
leið og hún hafði aldur til. Hver
sá maður, sem gerðist til að
brjóta þessi óskráðu lög, var út-
lægur ger frá ættflokknum, og
dæmdur til að halda inn í frum-
skóginn án vopna eða vista, en
það mátti heita sama og dauða-
dómur.
Ekki voru þær siðvenjur, sem
vörðuðu lausung og hórdóm síð-
ur strangar. Sérhver eiginmaður
réði skilyrðislaust yfir lífi konu
sinnar, og það mátti víst kallast
alger undantekning, ef viðkom-
andi sýndi þeirri eiginkonu
nokkra miskunn, sem gerðist sek
um ótrúnað. Það var ekki ein-
ungis að hin seka væri tekin af
lífi, heldur var líkami hennar
brenndur á báli og öskunni stráð
út yfir fljótið. Aftur á móti var
sérhverri eiginkonu það mikill
heiður, ef maður hennar auð-
sýndi kærkomnum gesti þá
risnu, að láta hana hvíla hjá
honum næturlangt, eða galt vel-
gerðarmanni sínum þakkarskuld
á þann hátt.
Konur voru manni gefnar níu
til tíu ára að aldri. Væri um syst-
ur að ræða, var sú elzta gefin
fyrst, en þær yngri urðu um leið
heitbundnar eiginmanni hennar
og settust að í kofa hans ásamt
henni. A stundum voru þær ung-
börn, þegar þetta gerðist, og oft-
ar en einu sinni heyrði ég bónd-
ann komast þannig að orði, þeg-
ar hann benti á konu sína: „Ég
hef alið hana upp. Hún er kona
mín.‘‘
Ef svo vildi til, að viðkomandi
stúlka ætti fleiri systur en þrjár,
en fleiri konur en fjórar mátti
enginn karlmaður eiga, urðu
hinar um kyrrt hjá foreldrum
sínum, þangað til þeim bauðst
eiginmaður. Væri hún hins vegar
einkadóttir foreldra sinna, eða
ætti hún ekki nema eina systur
eða tvær, var bónda hennar leyf i-
legt að fylla töluna með stúlk-
um af annarri fjölskyldu. Konur
unnu yfirleitt öll störf, nema
hvað þær fóru hvorki á fiski-
veiðar eða dýraveiðar, og ekki
fengust þær heldur við kofa-
byggingar.
Taurepanar þekktu plöntu
eina, sem hafði þá náttúru, að
drykkju konur seyði af henni
þegar þær skyldu fæða, fundu
þær ekki til sársauka, er þær ólu
barn sitt. Rætur af annarri jurt,
sem þeir þekktu, höfðu þá nátt-
úru, að seyðið af þeim gerði kon-
ur ófrjóar; ræturnar voru steytt-
ar og soðnar og þegar kona, sem
einhverra hluta vegna vildi ekki
eignast fleiri börn, hafði drukk-
ið sopa af seiðinu daglega um
nokkurt skeið, varð hún ófrjó
næstu tvö árin. Að því tímabili
liðnu, neytti hún seiðisins enn
á sama hátt, ef hún vildi vera
ófrjó önnur tvö árin.
Það leið ekki á löngu að við
Antu urðum nánir vinir, og
heimsótti hann mig oft í kof-
ann, sem byggður hafði verið
handa mér. Átti ég nokkurn þátt
í því, að þetta var tvímælalaust
vistlegasti kofinn í þorpinu;
voru á honum skjáir, hurð í dyr-
um og meira að segja gat ég
fengið mér þar bað. Antu veitti
mér tilsögn í tungu ættflokksins,
en ég kenndi honum dálítið í
spænsku í staðinn, og brátt gát-
um við rætt saman nokkurnveg-
inn vandkvæðalaust.
Lífið þarna var mér að öllu
leyti mjög að skapi. Ég þurfti
ekki neinar áhyggjur að hafa
af hversdagslegum þörfum og
ég naut hins fyllsta frelsis á
allan hátt. Samt sem áður gat
ég aldrei gleymt hinu eiginlega
^2 — VIKAN 41. tbl.