Vikan - 10.10.1963, Blaðsíða 51
HVERNIG DÆMIR ÞU?
Hann
vefengdi
erffiaskrána
Jón Jónsson átti ekki önnur systkin en einn bróður, Jason
að nafni. Hann var bóndi í Valhúsahreppi. Aldrei hafði
Jason kvænzt, og barnlaus var hann. Hann var hagsýnn bóndi
og vel efnum búinn.
Þegar Jason var kominn nálægt sextugu, kenndi hann inn-
vortis lasleika. Aðgerðir héraðslæknisins komu ekki að haldi,
og ráðlagði hann því Jason að fara til Reykjavíkur til nánari
læknisrannsóknar.
Áður en Jason fór þessa för, skipaði hann öllum málum
sínum á heimilinu og fól ráðsmanni yfirstjórn búsins. Daginn
áður en Jason hélt til Reykjavíkur skrifaði hann svolátandi
yfirlýsingu á venjulegt bréfsefni:
„Arfleiðsluskrá.
Hér með lýsi ég undirritaður yfir þeim vilja mínum, að
eigi ég ekki afturkvæmt að búi mínu að lokinni fyrirhugaðri
Reykjavíkurför, þá skulu allar eigur mínar að mér látnum,
fastar sem lausar, renna í sérstakan sjóð, sem bera á nafnið:
Minningarsjóður Jasonar Jónssonar. Sjóður þessi á að vera
í vörzlum hreppsnefndar Valhúsahrepps, og skal hún verja
árlega helmingi af vöxtum sjóðsins til þeirra bænda í hreppn-
um, sem fram úr skara í jarðarbótum. Hreppsnefndin setur
sjóðnum skipulagsskrá“. Undir þessa yfirlýsingu ritaði Jason
dagsetningu og síðan nafn sitt. Ráðsmaður hans var viðstadd-
ur, er hann ritaði yfirlýsinguna, en hún var óvottfest.
Jason fór til Reykjavíkur. Að lokinni læknisrannsókn var
hann skorinn upp á sjúkrahúsi, en andaðist þar skömmu
síðar.
Eftir lát Jasonar tók sýslumaður bú hans til opinberrar
skiptameðferðar. Með þrítekinni auglýsingu í Lögbirtinga-
blaðinu skoraði hann á alla þá, sem til skuldar eða arfs teldu
í dánarbúið að gefa sig fram innan lögboðins frests. Fáum
skuldum var lýst í búið, og samkvæmt mati á eignum námu
þær um 800 þús. krónum umfram skuldir.
Kröfu til arfs gerði hreppsnefnd Valhúsahrepps. Var það
arfstilkall byggt á erfðaskrá þeirri, sem Jason heitinn gerði,
áður en hann fór sína hinztu för til Reykjavíkur. Þótt skráin
væri óvottfest, var það óumdeilt, að hún væri rituð af Jason,
og ráðsmaðurinn vottaði, að Jason hefði verið með fullu ráði,
er hann gerði skrána og andlega hress. Hið sama vottaði og
héraðslæknirinn, en hann heimsótti Jason heitinn sama dag.
Af þessum ástæðum taldi hreppsnefndin, að ekki orkaði
tvímælis, að síðasti vilji Jasonar hefði verið sá, að allar eigur
hans gengu til að stofna hinn umgetna minningarsjóð í þeim
tilgangi, er erfðaskráin greinir.
Jón Jónsson gerði og tilkall til arfsins. Hann sagðist vera
einkaerfingi bróður síns að lögum, því að Jason hefði andazt
ókvæntur og barnlaus. Foreldrar þeirra bræðra væru og
báðir látnir.
Um erfðaskrána sagði Jón: „Ég er að vísu ekki löglærður
maður, en mér finnst eitthvað torkennilegt við þetta plagg.
Það er ekki eins úr garði gert og erfðaskrár þær, sem ég hef
áður séð. Þess vegna véfengi ég gildi skjalsins. Ég óska úr-
skurðar skiptaréttarins um það, hvort ég sem nánasti lög-
erfingi eigi að fá arfinn eða hreppsnefndin eftir þessari vafa-
sömu erfðaskrá.
Spurning VIKUNNAR:
FÆR JÓN ARFINN EÐA HREPPURINN?
Úrskurðiir á hls. 49.
Gerð 4403-4 fáanlegar með
3 eða 4 hellum, glópípu eða
steyptum (heilum), klukku
og Ijósi, glóðarrist og hita-
skúffu.
Verð frá kr. 5.000.00
H. F. RAFTÆKJAVERKSMIÐJAN
VIKAN 41. tbl. — tjJ
I