Vikan - 17.10.1963, Blaðsíða 14
NOTT I BYZANTISKU
HULLINNI
útvarpsslúðri ekki alls fyirr löngu. — „Laura Benedict og Norman
Keit kváðu um þessar mundir stödd í brunabeltinu" — en um þess-
ar mundir voru þau áreiðanlega bæði stödd í tempraða beltinu og
furðulangt á milli þeirra þar, þegar tekið er tillit til þess, að hugs-
anir beggja snerust um eitt og hið sama, eða nokkrar nærtökur
í nýjustu Technicolor og Cinemascope kvikmynd Sidneys J.
Freemond.
Þessa þrjá bíla bar alla að Bel Air með tæprar mínútu millibili.
Hver á eftir öðrum hægðu þeir ferðina og beygðu inn á akbrautina
að setri Freemonds; óku um hinn fræga skrúðgarð, sem prýddur
var stórum höggmyndum og gosbrunnum, og námu loks staðar úti
fyrir aðaldyrum hinnar mikilúðlegu steinbyggingar, sem grínisti
nokkur hafði einu sinni sagt að væri frá öðru Dracúla-tímabilinu.
Kona Freemonds var látin, ekki alls fyrir löngu, og eftir það hafði
hann búið þarna einn, ásamt þjónustufólki sínu. Þó að skattarnir
af þessu mikla setri og landareign næmu svimháum upphæðum,
hafði Freemond aldrei svo mikið sem komið það til hugar að flytjast
þaðan og selja, þrátt fyrir ítrekaðar ráðleggingar lögfræðinga sinna.
Þegar kom inn 1 hið víða og íburðarmikla fordyri, gekk virðulegur
og aldurhniginn þjónn til móts við gestina, heilsaði þeim hljóðlátlega
og tók á móti kápum kvennanna. „Herra Freemond kemur niður
eftir andartak,11 hvíslaði hann.
„Hvernig líður yður, Pétur?“ spurði Graustein.
„Mjög vel, herra Graustein; þakka yður fyrir.“
„Þér annizt vin okkar af alúð?“
„Ég geri það, sem í mínu valdi stendur, til þess að honum megi
líða sem bezt, herra minn.“
„Það efast ég ekki um. Eigum við góðan kvöldverð í vændum?“
spurði Graustein.
„Ég hygg að ég megi fullyrða, að herra Freemond hafi undirbúið
gestum sínum eftirminnilega helgi, og að kvöldverðurinn verði lát-
laus, en ljúffengur. Þó er það eitt, herra Graustein ...“
„Nú?“
Það brá fyrir samsæriskenndum trúnaði í rödd og svip hins aldr-
aða þjóns. „Lítilfjörleg vísbending, herra minn. Salatið, þér fyrir-
gefið að ég er að minnast á þessháttar, er blandað ansjósum; að
sjálfsögðu hinum ljúffengustu, en ...“
Graustein hló við lágt. „Þér berið umhyggju fyrir meltingarfær-
um mínum? Jú, það er hverju orði sannara, þau þola ekki ansjósur.
Þér eruð traustur vinur, Pétur.“
„Þakka yður fyrir það, herra minn.“
Að svo mæltu var þjónninn horfinn hljóðlaust úr augsýn með
kápurnar. Clayton Home gekk skrefi nær. „Ég komst ekki hjá
því að heyra samtal ykkar,“ sagði hann.
„Varðandi salatið?“
„Já. Og það varð til þess, að mér datt í hug tilvalinn söguþráð-
ur. Tilvalinn í kvikmynd. Gamall, einrænn milljónari — hataður
mannhatari og einræðisseggur, leikinn af ... James Mason, til dæm-
is — ákveður að myrða nokkra af helztu fjandmönnum sínum. Hann
býður þeim í því skyni til dýrlegs kvöldverðar. Hann hefur látið
blanda eitri í salatið af mikilli kunnáttu, og að sjálfsögðu með mik-
illi leynd. Hann treystir því, að gestirnir muni ekki veita því neina
athygli, að hann snertir ekki við salatinu sjálfur, neyta þess óhikað
og síðan deyja eftir miklar þjáningar, og læknarnir úrskurða, að
um matareitrun hafi verið að ræða. Þá gerist það, að yfirþjónn
milljónarans, Pétur Sellers, sem lengi hefur lagt á hann hatur, kemst
að öllu saman. í stað þess að gera lögreglunni viðvart, eða vara
gestina við beinum orðum, tekur hann það ráð að segja einum af
þeim að salatið sé of þungt fyrir meltingarfæri hans, konunum
segir hann að það sé ákaflega fitandi og hættulegt vaxtarlínunum,
strangtrúarmanni meðal gestanna, segir hann að það sé kjöt í
salatinu, og minnir hann á að það sé föstudagur, og svo framvegis.
Það fer því þannig, að milljónarinn sér alla sína snjöllu ráðagerð
fara út um þúfur; gestirnir gæða sér á mat hans og víni, en snerta
ekki við salatinu, kveðja hann hraustir og mettir og þakka honum
veitingarnar, en hann situr eftir,
reiður og vonsvikinn. Þetta væri
ekki svo vitlaust, Horst.
Graustein brosti og klappaði
á öxl unga manninum. „Þetta
væri tilvalið viðfangsefni fyrir
Hitchcock," sagði hann. Og þegar
Pétur kom enn fram á sjónar-
sviðið með kokkteilglös á bakka
og bar gestunum, bætti hann við:
„En þá þyrfti líka að prjóna góð-
an botn í það. Þú getur ekki
skilizt við milljónarann þannig
í miðri sögu, eftir að hann hefur
beðið hálfan ósigur. Þú yrðir að
láta það enda þannig, að hann
biði fullnaðarósigur, annars tæk-
ist þér sjálfum ekki að sigra á-
horfendurna ... Þakka yður
fyrir, Pétur ...“
Laura Benedict kom nú til
þeirra. „Er starfið og framleiðsl-
an strax komið á dagskrá?"
spurði hún.
„Nei, mín dásámlega. Þessi
ungi vinur okkar hefur Sidney
grunaðan um að ætla að myrða
okkur í kvöld.“
„Allir rithöfundar eru illa
innrættir,“ sönglaði Laura og
snart vanga Claytons tilgerðar-
lega vörum sínum. „Ég var að
lesa síðustu söguna þína. Hún er
bráðsnjöll, en þó sá ljóður á
henni, að það er ekkert hlutverk
í henni fyrir mig.“
„Hafðu ekki neinar áhyggjur
af því, Laura. Það verður hvort
eð er ekki gerð kvikmynd eftir
henni, þetta er ekki þannig gerð
saga.“
„Ekki skaltu harma það,“
sagði Norman Keith glaðlega og
gekk til þeirra.
Þeir heilsuðust, Clayton Horne
og hann. „Ég hélt að þú værir
kominn til Spánar,“ sagði Horne.
„Sidney ákvað að spænsku at-
riðin skyldu tekin hér. Hann er
því mótfallin, að þotið sé með
allt til annarra landa, ef hjá því
verður komizt. Aftur á móti er
ég ...“
En nú kom húsbóndinn sjálf-
ur, gangandi hægum skrefum
niður breið marmaraþrepin,
hljóður, mikilúðlegur og kald-
ranalegur. Allra augu voru á
hann fest. Það var einmitt það,
sem hann vildi.
Sidney J. Freemond var hálf-
sjötugur að aldri, lotinn, ellileg-
ur og ákaflega ljótur. Hvítir hár-
flókar sátu sem límdir í jöðrum
skallans. Húðfellingarnar á and-
liti hans báru órækt vitni óhófi
í mat og drykk, nautnum og
skemmtanalífi, og hörundið var
eirrautt og skorpið. Hann nam
staðar á neðsta þrepinu og virti
fyrir sér gestina. Þó að umgerð
augnanna væri þrútin og slap-
andi, voru augun sjálf tinnu-
dökk og augnatillitið hvasst og
kalt eins og stál. „Allir komn-
ir?“ spurði hann kaldranalega
í stað þess að bjóða gesti sína
velkomna, og röddin var hás og
hrjúf.
Graustein gerðist til að verða
fyrir svörum. „Allir komnir, sem
kallaðir voru,“ svaraði hann.
„Hvernig líður þér, Sidney?"
Freemond lét sem hann heyrði
ekki spurninguna. Hann virti
gesti sína énn fyrir sér og loks
staðnæmdust augu hans við
Clayton Horne. „Ég man ekki til
að ég hafi haft þá ánægju ...“
„Fyrirgefðu — það er alveg
satt,“ svaraði rithöfundurinn.
„Þetta er kona mín, Pat.“
„Það gleður mig, að ég skuli
loks fá tækifæri til að kynnast
yður,“ sagði Pat Horne.
„Hún er yndisfalleg, Horne,“
sagði Freemond. „Þú ert lukk-
unnar Pamfíll. Unga kona —
þér eruð gift hryllilegum rit-
höfundi.“
Hann lét sem hann sæi ekki
að gestirnir brostu. „Hafa allir
fengið eitthvað að drekka?“
spurði hann. Og án þess að bíða
eftir svari, sneri hann sér að
Pétri. „Full glös, Pési,“ sagði
hann.
Þó að Norman Keith léti að
sjálfsögðu ekki neitt á því bera,
ekki einu sinni í svipbrigðum,
kom þessi nafnstytting illa við
hann. ,,Pési“, misþyrming öld-
ungsins á nafni þjónsins, í því
skyni að gera ávarpið lýðræðis-
legra, særði Keith á þann hátt
sem einungis lágkúruskapur
getur sært; erti hann ónotalega
eins og steinvala, sem komizt
hefur í skó, og um leið var hann
sjálfum sér reiður fyrir að láta
þetta smáatriði hafa slík áhrif
á sig.
Freemond drakk ekki annað
en aldinsafa. Með glasið í hend-
inni gekk hann á undan gestum
sínum inn í borðsalinn, og lá leið
þeirra um hvern salinn öðrum
íburðarmeiri. Horne, rithöfund-
urinn ungi, starði 1 kringum sig
furðu lostinn. „Ótrúlegt," tuldr-
aði hann.
„Gömul bygging,“ sagði Free-
mond. „Það var Gilbert Rodolf,
einn af frægustu stjörnunum á
dögum þöglu myndanna, sem lét
reisa hana. Ég keypti hana,
skömmu eftir að hann var drep-
inn. Hún er reist í uppruna-
legum ...“
„Byzantiskum stíl,“ botnaði
Graustein setninguna, og bætti
síðan við, eilítið háðslega: „Það
er ekki satt, Horne, að Xanadu-
þátturinn í kvikmyndinni, „Kane
borgari", hafi verið tekinn hér.“
Freemond, sem ekki skildi
broddinn í orðum hans, mælti:
„Nei, sá þáttur var allur tekinn
í R.K.O.-kvikmyndaverinu. Það
er búið að rífa það nú.“
Þau námu öll staðar frammi
Framhald á bls. 29.