Vikan - 17.10.1963, Blaðsíða 16

DEMANTAR
í PARADÍS
GREINAFLOKKUR ÚR FRUMSKÓGUM
SUÐUR-AMERlKU.
3. HLUTI. NIÐURLAG í NÆSTA BLAÐI.
EFTIR BIIRON SUDIO GflRflVINI
01 TORNO
Lolomai missti jafnvægið
og steyptist út f hylirm,
þar sem óffreskjan beiö
hennar með
glennta skoltana.....
Indiánarnir tóku þessum árs-
tíðaskiptum sem sjálfsögðum
lilut, og af sama jafnaðargeði
og öðru. Þó að þeir gætu ekki
sinnt neinum störfum i fjóra
mánuði samfleytt, héldu þeir
vöku sinni og voru hvorki ó-
kátari né önugri viðskiptis en
endranær. Konur unnu elcki
önnur heimilisstörf en þau, sem
ekki varð ixjá komizt. Hvað
karlmennina snerti, þá kunnu
þeir einungis eitt ráð til að
drepa tímann — og það liefði
líka verið synd að segja, að
þeir kynnu það ekki tii hlítar.
Þóttist ég hrátt verða þess á-
skynja, að útliald þeirra á því
sviði væri slikt, að ekki gæti
kallazt eðlilegt, enda þótt frum-
stæðir og sterkir garpar væru,
og þó enn síður þegar um var
að ræða aldurhnigna karla, sem
mjög voru farnir að láta á sjá
og virtust farnir að þrótti til
annarra afreka. Meðal þeirra
var Sapuli, seiðmaðurinn, sem
heimsótti konur sínar, allar
fjórar, nótt eftir nótt; gekk á
milli kofa þeirra og dvaldist
drjúglengi hjá hverri þeirra um
sig og virtist þó aldrei liressari
en að morgni. Hafði ég orð á
þessu við Lolomai, en liún virt-
ist furða sig á þvi einu að ég
skyldi álíta slíkt umtalsvert.
Hvað Lolomai sjálfa snerti,
breyttist hún undrafljótt í full-
Jiroska konu þó að hún væri
enn ekki nema barn að aldri.
Áður en langt um leið, gerðist
hún svo atlotaheit og fýsna-
sterk, að mér þótti nóg um, og
varð mér því æ tiðara um það
hugsað hvernig það mætti vera,
að öldungarnir gætu sinnt fjór-
um lconum, sem flestar voru
þeim auk þess mun yngri, þeg-
ar ég, sem var á bezta aldri,
átti meir en fullt í fangi við
eina, sem enn var ekki af barns-
aldri. Fór að lokum svo, að ég
réði ekki við forvitni mína,
gekk á Antu og bað hann segja
mér hvaða leyndarmál lægi á
bak við hið furðulega þrek
frænda lians til ásta, einkum
hinna eldri. Vildi hann fyrst í
stað eyða því; kvað þar ekki
um neitt leyndarmál að ræða,
— VIKAN 42. tbl.
en ég sá liins vegar á svip lians og
viðbrögðum að hann vissi meira en
hann vildi láta uppskátt. og svo fór,
að mér tólcst að láta hann segja mér
alla söguna.
Kadur nefndist villihundategund ein
í frumskóginum. Hún var allsjaldgæf
nú orðið í grennd við hækistöðvar ætt-
flokksins, þar sem sótzt hafði verið eft-
ir að veiða hana öldum saman, vegna
liinna merkilegu áhrifa, sem kynkirtl-
ar dýrsins höfðu á karlmenn, ef þeir
neyttu þeirra. Nú hafði Mundo og veiði-
mönnuiu hans tekizt að leggja einn
þess háttar hund að velli ekki alls fyr-
ir löngu, og þar var að leita skýring-
arinnar á því fyrirbæri, sem mér liafði
verið ráðgáta hingað til. Þurfti liver
maður ekki nema örlitinn slcammt til
að öðlast þetta furðulega þrek, en þar
sem kynkirtlar úr einu dýri voru ekki
til niargskipta, voru þeir eldri af ætt-
flokknum látnir sitja fyrir — álitið, og
með réttu, að þeir yngri hefðu slíks
hvalalvfs að mirinsta kosti minni þörf.
Ég var að því leyti verr settur en
Indíánarnir, að mér var þetla langa
athafnaleysi um regntímann algerlega
óþolandi, en um leið var þeim nnm bet-
ur settur, þar sem ég gat fundið mér
nóg annað til dundurs en að liggja i
heði hjá lconum. Ég stytti mér slund-
ir við smiðar; gerði ýmsa niuni, sem
ég vissi að koma myndu i góðar þarf-
ir, en Indíánarnir virtust furða sig
á þessari framtakssemi, auk þess sem
margt af því, sem ég smíðaði, var
með öllu óþekkt þar áður, jafnvel
einföldustu, og nytsömustu hlutir,
Jiar eð uppfinningagáfa þeirra virtist
ekki á marga fiska. Var það þvi ein-
kennilegra sem þeir voru að mörgu
leyti ])rýðisvel gefnir frá náttúrunn-
ar hendi að ýmsu öðru leyti. Þeir
kunnu til dæmis ekki að ríða net,
og ekki að veiða fisk nema með
skutli. En þar sem ekki er unnt að
skutla nema i svo tæru vatni að hann
sjáist, kunnu þeir ekki nein ráð til
fanga um regntimann, þegar vatnið
i fljótiriu var mórautt af framburði
og höfðu því alltaf orðið að vera
fisklausir allan regntímann því að
þurrkaður og hertur fiskur blotnaði
upp af raka og varð þá ekki varinn
ásókn mauranna. Ég tók mig nú til
og reið eins konar net úr grönnum
vafningsviðartágum. Það var að vísu
óþjált efni til þeirra hluta, auk þess
sem ég var óvanur að fást við það,
enda árangurinn eftir þvi. Ég lagði
net þetta engu að síður í fljótið, og
varð undrun Indíánanna ekki með
orðum lýst, þegar það kom á daginn
að mér tókst að veiða fisk á þennan
liátt; fékk meira að segja allgóðan
afla. Satt bezt að segja varð ég dá-
lítið liissa á þvi sjálfur, eins frum-
stætt veiðitæki og net þetta var, en
þegar það gaf svo góða raun, reið ég
annað net lil viðbótar og aflaði nú
fisks á hverjum degi. Kom nýmeti
þetta sér í góðar þarfir, ekki hvað
sízt vegna bai-nanna, auk þess sem
það drýgði svo aðrar vistir, að enginn
í þorpinu þurfti að kviða skorti, en
oft hafði verið þar naumt um vistir
þegar á leið regntímabilið. Óþarft er
að taka það fram, að álit Indíánanna
á mér jókst meir en lítið fyrir liragð-
ið; þetta tólc meira að segja langt
fram galdrakunnáttu Sapulis, og er
mér ekki grunlaust um að hann hefði
talið seiðmannsvöld sín í nokkurri
hættu, liefði liann ekki verið með
hugann allan í kofunum lijá eigin-
konum sinum.
Og nú gerðist það, að Sapuli hrökk
upp af. Enginn virtist sakna lians,
Framhald á bls. 44.
VIKAN 42. tbl. —