Vikan - 24.10.1963, Blaðsíða 44
bílhurðinni og ruddist út, ásamt
þeim félögum sínum og heyrði
í sömu andrá að þeir fjórmenn-
ingarnir í hinum bílnum höfð-
ust eins að. Með sígarettuna á
milli varanna og hríðskotabyss-
una í höndum sér, hljóp Nauj-
ocks upp dyraþrepin, hratt upp
hurðinni og ruddist inn í and-
dyri stöðvarhússins. Þar stóð
einn af starfsmönnum stöðvar-
innar, og svipur hans sýndi að
hann var slíkri innrás allsendis
óviðbúinn; engu að síður reyndi
hann að vara félaga sína við, en
áður en hann fengi nokkru
hljóði upp komið, stökk Her-
mann á hann og greiddi honum
feiknahögg, beint í andlitið, svo
að blóðið fossaði úr vitum hans.
Hann riðaði við, en Hermann
greiddi honum enn högg, og að
þessu sinni svo vel úti látið, að
hann hneig niður meðvitundar-
laus.
Að sjálfsögðu var maður þessi
Þjóðverji eins og þeir, ef-
laust mikill föðurlandsvinur og
kannski flokksbróðir þeirra. En
það var ekki verið að spyrja að
því, og um leið og annan starfs-
mann bar að, hlaut hann svip-
aða útreið, því að Naujock rot-
aði hann umsvifalaust með byssu-
skeftinu. Hann heyrði köll og
átök einhvers staðar inni í
stöðvarhúsinu, og þar sem hann
hafði dregizt aftur úr þeim fé-
lögum sínum við að ganga frá
starfsmanninum, hraðaði hann
sér sem mest hann mátti inn í
stöðvarsalinn. Þegar hann kom
þar inn, stóð Hermann við hljóð-
nemann með ræðuna í höndum
og gekk upp og niður af mæði,
en Fritz stóð við magnaraborðið
bak við glerrúðuna og fór titr-
andi fingrum um stillana hvern
af öðrum.
Og nú, þegar allt hafði geng-
ið nákvæmlega samkvæmt á-
ætlun, og mun betur, en þeir
samsærismenn höfðu þorað að
vona, var sem heppnin hefði allt
í einu algerlega snúið við þeim
bakinu. Ekkert lífsmark fyrir-
fannst með hljóðnemanum; þeir
Naujocks og Hermann litu til
skiptis á hann og Fritz, sem enn
barðist án afláts við stillana og
kallaði eitthvað til þeirra félaga
gegnum glerrúðuna, sem heyrð-
ist þó aðeins eins og daufur óm-
ur vegna hljóðeinangrunarinn-
ar. Hann starði felmtruðum
augum á magnaraborðið, og
mátti sjá það á svip hans, að
hann botnaði ekki neitt í neinu.
Naujocks bölvaði og ruddist
inn í magnaraherbergið til hans.
Þetta var i senn hræðilegt og
svo furðulegt, að því varð varla
trúað. Fritz var að því kominn
að glata allri stjórn á sjálfum
sér. „Ég finn hvergi símalínu-
rofann!“ æpti hann hástöfum.
Ég get ekki sett helvízka síma-
línuna í samband ...“
Naujocks fann að við sjálft lá
að þessi óvænta óheppni reynd-
ist taugakerfi hans of þungt
álag. Að þetta litla tæknilega
atriði væri í þann veginn að ger-
eyðileggja allan árangurinn af
hinu glæsilega og'nákvæmt út-
reiknaða dirfskubragði þeirra
sj ömenninganna.
„Þú verður að finna hann!‘
öskraði Naujocks. Þetta magn-
araborð hlýtur að vera sams-
konar og í öðrum þýzkum út-
varpsstöðvum."
„Já, en ég finn ekki símalínu-
rofann. Ég finn hann ekki . . .
FINN HANN EKKI . . .“ æpti
Fritz.
Inni í útvarpssalnum stóð
Hermann við hljóðnemann, ná-
fölur, með ræðuna í titrandi
höndum sér. Hann reyndi að
kalla til þeirra og benti þeim
á úrið sitt, til merkis um að allt
væri að komast í óefni.
Naujocks lét hallast magn-
þrota upp að veggnum, og mælti
við radíósérfræðinginn, sem
vissi ekki lengur sitt rjúkandi
ráð: „Er þá ekki nokkur leið
að ræðunni verði útvarpað?1
„Jú,“ kjökraði Fritz, „en þessi
stöð er svo skammdræg, að út-
varp beint frá henni heyrist að-
eins í Gleiwitz og næsta ná-
grenni. Alls ekki til Breslau.“
Naujocks stóð þarna í köldu
svitabaði. Þetta andartak sá
hann þá fyrir hugskotssjónum
sínum, Heydrich, Himler og
Hitler sjálfan . .. hann sá allan
hinn mikla þýzka her, alla þá,
sem biðu þess í ofvæni að heyra
hina óskammfeilnu og ögrandi
útvarpsræðu, sem aldrei yrði út-
varpað. Með ýtrustu erfiðismun-
um tókst honum að segja nokk-
urnveginn rólega:
„Er þá með öllu útilokað að
ná endurvarpssambandi við stöð-
ina í Breslau?*
„Já, nema ég finni rofann ...“
„En þeir í Gleiwitz og sveit-
unum í kring geta þó heyrt út-
varp frá stöðinni?"
,,Já.‘
,,Þá tökum við þann kostinn.“
Fritz kjökraði enn, þegar hann
tók að fást við magnarastillana,
og Hermanni brá svo, að við
sjálft lá að hann yrði miður sín,
umfram það sem orðið var, þeg-
ar hann heyrði allt í einu lífs-
mark með hljóðnemanum. Hann
tók að þylja svívirðingarnar um
Hitler þvoglulegri röddu, en
Naujocks brá sér inn í salinn og
skaut nokkrum skotum upp í
loftið. Enda þótt að þetta væri
áður umtalað, brá Hermanni
svo við skothvellina, að hann
veinaði upp yfir sig og missti
niður þráðinn úr svívirðingun-
um. Naujocks ógnaði honum
með bendingum og skaut enn
tveim skotum upp í loftið, svo
að glumdi í salnum og allt varð
svart af púðurreyk, eins og
þarna hefði staðið hörð orrusta.
Þegar ræðunni var loks lokið,
reikuðu þeir þremenningarnir
fram á ganginn, þar sem starfs-
mennirnir tveir voru í þann veg-
inn að rakna úr rotinu. Hinir
samsærismennirnir fjórir biðu
frammi í anddyrinu.
Árásin hafði af fyrrgreindum
orsökum staðið tveim mínútum
lengur en áætlað hafði verið, og
Naujocks bjóst við að sjá lög-
reglubílana koma akandi á
fleygiferð þá og þegar upp að
útvarpsstöðinni, þar sem þeir
félagar máttu þá búast við að
verða króaðir inni.
„Við skulum hraða okkur héð-
an,“ sagði hann.
Þegar þeir héldu niður dyra-
þrepin, blasti við augum þeirra
chuggnanleg sjón — manns-
líkami, sem lá þar á grúfu.
Naujock hefur tvívegis frá því
sagt, en ber þar ekki saman við
sjálfan sig, því að í annað skipt-
ið hélt hann því fram, að líkið
hefði verið klætt venjulegum
fötum, en í hitt skiptið, að það
hefði verið í pólskum her-
mannabúningi. Er ekki ólíklegt,
að hann hafi litla athygli veitt
því hvernig það var klætt, svo
mjög brá honum, þegar hann sá
að enn blæddi úr því. Liðsmenn
hans sex litu í aðra átt þegar
þeir fóru framhjá því, minnug-
ir þess, sem hann hafði boðið
þeim, en sjálfur gat Naujocks
ekki að sér gert að nema staðar
hjá því andartak. Þessi sjón
hafði meiri og djúplægari áhrif
á hann en allt, sem á undan var
r
gengið. Honum fannst sem hann
sæi Heydrich fyrir hugsskots-
sjónum sínum, mælandi saman-
bitnum vörum: „Við skulum sjá
þér fyrir einu líki eða tveimur
...‘ Og hann sá fyrir sér kald-
ranalegt brosið á fríðu og karl-
mannlegu andliti Múllers, þeg-
ar hann sagði með glettni í
rómnum: „Við skulum sjá svo
um að líkin verði ný og vel á
sig komin.“
Gestapó hafði semsé verið
þarna að verki. Sendiboðar
hennar höfðu komið, hljóðir
sem vofur, og látið eftir sig þau
verksummerki, sem ekki varð
um villzt. Naujocks ýtti við lík-
inu með fætinum og velti því á
bakið. Þetta var lík af ungum
manni, einkar fríðum sýnum og
góðlegum, með opin, ljósblá
augu. Naujocks gat ekki annað
en spurt sjálfan sig, hvaða glæp
þessi ungi maður hefði getað
framið gagnvart þriðja ríkinu,
svo að hann verðskuldaði slíka
refsingu. Innst inni fann hann
vakna með sér viðbjóð og reiði
„Du lieber Gott, Alfred!"
hrópaði einn af liðsmönnum
hans. „Eftir hverju ertu að
bíða?‘
Naujocks settist inn í bil sinn
og í næstu andrá óku þeir báðir
af stað eins hratt og þeir kom-
ust. Útvarpsstöðin var enn
hljóð, en þó sást ekki enn neitt
til ferða lögreglunnar. Hafði þá
allt erfiðið og áhættan verið til
einskis? Þegar þeir námu aftur
staðar inni í skóginum, leit
Naujocks á úrið sitt; klukkan
var fjörutíu og fimm mínútur
gengin í átta. Aðgerðirnar höfðu
tekið þá stundarfjórðung fram
yfir áætlun. Þeir klæddust í
skyndi úr einkennisbúningunum
og fóru í sín venjulegu föt, komu
búningunum fyrir í farangurs-
geymslunni og óku síðan í loft-
inu til Berlínar. Þangað komu
þeir á miðnætti.
„Farið og leggið ykkur,“ sagði
Naujocks við liðsmenn sína,
hvað þeir létu ekki segja sér
tvisvar.
En Naujocks hafði ekki neinn
tíma til svefns í bráð. Hann ók
til aðalstöðvanna við Delbrueck-
stræti. Hann var úrvinda af
þreytu, hafði sáran höfuðverk,
og nú, þegar öllu var óaftur-
kallanlega lokið, þyrmdi tóm-
leikakenndin yfir hann, og svo
viss þóttist hann um að allt
hefði mistekizt, að honum var
skapi næst að fremja sjálfsmorð.
Varðmennirnir virtu sem snöggv-
ast fyrir sér órakað og þreytu-
legt andlit hans, og ypptu öxl-
um, þegar hann gekk framhjá
25 ÁRA AFMÆLISBLAÐ VIKUNNAR
- þar verSur víða feitt á stykkinu.
Blaðið kemur eftir viku, 90 síður að stærð og selst Iíklega upp
samdægurs. Meðali annars efnis:
Þeir hættu þá hæst bar
Grein með fjölda mynda af hinum fræga og vinsæla MA-
kvartett. Vikan hefur heimsótt þrjá meðlimi kvartettsins, sem
eftir lifa, fengið hjá þeim frásagnir af hinum gömlu og góðu
dögum og síðan bregður Vikan upp mynd af lífi og starfi
þessara manna eins og það er nú.
44
VIKAN 43. tbl.