Vikan - 31.10.1963, Blaðsíða 67

LANDSPRÓF
Í9
ER LYKILL ÆÐRI MENNTUNAR A ÍSLANDI.
Athugið, að BRÉFASKÖLI SÍS kennir eftirfarandi lands-
prófsgreinar:
Islenzk málfræöi, kennslugj. kr. 350.00.
íslenzk bragfræði, kennslugj. kr. 150.00.
íslenzk réttritun, kennslugj. kr. 350.00
Danska I, byrjendaflokkur, kennslugj. kr. 250.00.
Danska II, kennslugj. kr. 300.00.
Danska III, kennslugj. kr. 450.00.
Enska I, byrjendaflokkur, kennslugj. kr. 350.00.
Enska II, kennslugj. kr. 300.00.
Reikningur, kennslugj. kr. 400.00.
Algebra, kennslugj. kr. 300.00.
Eðlisfræði, kennslugj. kr. 250.00.
Unglingar! Notiö þetta einstaka tækifæri. Útfyllið seð-
ilinn hér til hægri og sendið hann til BRÉFASKÖLA
SlS, Sambandshúsinu, Reykjavík
Ég undirritaður óska að gerast nemandi í:
□ Vinsamlegast sendið gegn póstkröfu.
□ Greiðsla hjálögð kr._______________
Heimilisfang
Innritum allt árið — BRÉFASKÓLI
þegar kynlegum, skærum blossa
brá fyrir nokkru utar í gang-
inum Ég lieyrði að Ragnar föln-
aði, því hann minntist hláturs-
ins. En ég var rólegur. Notaði
kollinn. Og það verð ég að
segja, að aldrei hefur mér þótt
eins vænt um ljósmyndara
Vikunnar og einmitt þá. Þarna
var hann kominn, blessaður,
með blossalampann sinn, til að
leita að okkur og gefa okkur
merki, ef við værum einhvers-
staðar i grenndinni.
Það var fagnaðarfundur þarna
í undirheimum, þvi með Kristj-
áni voru allir hinir, nema Þór-
oddur, auðvitað. Sigurðarnir
Itáðir og Kristinn með hitamæl-
inn. Hitinn var sjö stig þarna
niðri, en áttavitinn sýndi hvaða
átt sem var, alveg eftir því
hvernig honum var snúið. Kann-
ske hefðum við átt að læra á
hann áður.
Nú var leitað útgöngu, og
vonir bjartari, ]jví allir voru
með ljós nema ég, þótt þau væru
farin að dofna. Ekki könnuð-
umst við samt við að hafa farið
þessa leið áður, og vorum farn-
ir að óttast að við kæmumst
ekki upp, þegar við sáum skyndi-
lega birtu framundan.
Kristján fór að hlaupa.
— Hvert ertu að fara, Kristj-
án?
„Ég er farinn!“
— Þetta er ekki rétta opið!
„Mér er lireint alveg sama.
Ég verð ekki lengur liérna niðri
i þessari holu. Ég er bara far-
inn!“
—• Það vantar myndir, Stjáni!
„Ég er búinn að taka nóg.
Þú færð ekki fleiri. Sama hvað
þið bjóðið. Bless!“ — og með
það var hann farinn að klifra
upp eftir grjóthrúgu, upp i dags-
birtuna.
En við snerum við og þrædd-
um endalausa gangana í lang-
an tíma, gengum í hringi, þvæld-
umst hver fyrir öðrum, skriðum
og klifruðum, hoppuðum og
hlupum, þar til við loks komum
á þekktar slóðir, og nokkru síð-
ar að hellismunnanum.
Þcgar við komum upp, sá-
um við tvo menn koma gangandi
til okkar langt úti i hrauni.
Það voru Kristján og Þóroddur.
Yið vorum þá búnir að vera
þarna niðri í hellinum í tæpa
þrjá tíma, búnir að kanna hann
eftir beztu getu, en vitum samt
að mikið er enn órannsakað
þarna niðri, og vafasamt að
það verði nokkurntíma gert til
fullnustu.
Fyrstur manna til að kanna
hellinn að ráði, var Stefán Ólafs-
son að Kalmanstungu, enda er
hellirinn nefndur eftir honum.
Það mun liafa verið um 1920.
Hellirinn er i landi Kalmans-
tungu, nokkur hundruð metrum
austar en Surtshellir. Segir Krist-
ófer Ólafsson í Kahnanstungu -—
bróðir Stefáns — svo frá, að
þeir hafi farið saman í könnun-
arleiðangurinn forðum. Hafi þeir
þá gengið stanzlaust i rúma þrjá
tíma, en ekki álitið samt að
hellirinn væri fullkannaður.
„Við vissum aldrei live stór
hann var,“ segir Kristófer „en
víðáttan er geysimikil. Mér
finnst sennilegt að þeir hafi
upprunalega verið tengdir sam-
an, Surtshellir og Stefánshellir,
en að hrunið liafi upp í gang-
inn á milli þeirra. Þetta hefur
líklega allt saman verið sam'a
liraunrennslið, sem myndaði
þá báða. Hraunið hefur runnið
þarna undir eins og fljót, efsta
skánin storknað, og svo hefur
rennslið minnkað og lækkað.
Það má líka sjá á gólfi Stefáns-
hellis, að þar hefur hraun runn-
ið eins og á.
Stefánshellir liggur dýpra en
Surtshellir, og þessvegna gætir
veðurbreytinga ekki eins mikið
þar, enda er þar hlýrra að jafn-
aði. Styrkurinn i loftinu er lika
meiri, vatnið sígur siður í gegn,
þessvegna hefur minna hrunið
þar úr loftinu, og hellirinn
betri yfirferðar.“
Við vorum allir mjög ánægð-
ir með ferðina, leiðangursmenn.
Að vísu hefði verið betra að
bafa lengri tíma til rannsókn-
arinnar, og betri ljós, þvi þau
eru aldrei of sterk. En samt
sem áður höfðum við' gert okk-
ur góðar hugmyndir um hellinn,
og þóttumst allir vissir um það,
að lítill vandi væri að gera af
honum lauslegan uppdrátt. Þess-
vegna fór ég fram á það við
þá alla, að þeir gerðu upp-
drætti af honum — hver í sínu
lagi — og liér birtast þeir.
Það er lesendum í sjálfsvald
sett, hvaða uppdrætti þeir trúa
bezt. Þeir eru satt bezt að segja
dálítið frábrugðnir hver öðrum,
en allir fullyrða höfundarnir
við höfuð sitt, að þeirra teikn-
ing sé hárrétt.
Kannske hefur kompásinn
ruglazt, þeir ekki séð á mál-
bandið eða gleymt að telja
skrefin sumsstaðar. Eitthvað
hlýtur að liafa mistekizthjáþeim,
þvi að enginn þeirra er með
uppdrátt, sem líkist mínum, —
og hann er þó allavega réttur.
En ef þú treystir ekki á þessi
kort, lesandi góður, og ætlar
að fara þarna niður til að leið-
rétta þau, — þá í Guðs bænum
— liafðu með þér spotta og
notaðu hann. G.K.
P. S. Ef þú liittir einhvern þarna
niðri, þá biður Ragnar að heilsa.
HALLA Á KROSSI
Framhald af bls. 17.
um hann töluðu. Það var oft um
hestinn talað, svo að svipurinn
gæti hýrnað á Jóa. Brokkið var
dúnmjúkt, fjaðurmagnað og hratt.
Hann bar reist höfuð, tók aldrei
í taum, en var ávallt tilbúinn í
sprettinn. Ég hafði aldrei komið á
Ijak þvilikum hesti og naut í sælu
algleymi þeirrar skemmtunar,
sem rneiri er en allar aðrar.
Ég var á þeim aldri, sem við
segjum gömul, að hafi verið und-
i»aai
VIKAN 44. tbl. — gy