Vikan - 07.11.1963, Blaðsíða 33

Þetta vor höfðum við ráðið
okkur í skipsrúm í Bolungarvík,
ég og bróðir minn Guðmundur.
Fleytan hét Sæbjorg, en skip-
stjórinn og eigandinn Guðsteinn
Einarsson, hörkumaður mikill
og óvæginn og duglegur for-
maður.
Guðsteinn hafði haft við orð
að sækja okkur, en ekki áttum
við von á honum í fyrstu viku
eftir páska, þar sem svona hafði
breytt um tíð. En viti menn, einn
dag árla morguns vitum við ekki
fyrri til en karl er kominn á lagi
og kemur á land á döllu og er
gustur á honum. Okkur leizt
ekki meira en svo vel á útlitið
en drifum okkur samt saman og
lögðum af stað upp úr hádeginu
fimm í hóp, maður, sem komið
hafði með Guðsteini, við bræð-
urnir og húsmaður frá hinu býl-
inu í Hælavík að nafni Baldvin
Jakobsson.
En okkur var sannarlega ekki
rótt, þegar við vorum nýlagðir
frá og sáum að hann var allur
að ganga á sig, hlaupa á norðan
aftur. Það skipti engum togum,
þegar við komum út á Víkurn-
ar svokallaðar, var kominn
þreifandi bylur. En þá var ekki
um að ræða að snúa til baka,
því ólendandi var orðið í Hæla-
vík. Svo er haldið norður á
Hauga fyrir norðan Kögurinn
nokkuð, og erum við þá komnir
á haf út.
En þá sáum við nýjan voða,
sem skaut okkur skelk í bringu
meira en allir aðrir. Það var
smáísinn, sem flæktist í sjólok-
unum, stórhættulegur fyrir bát-
inn, því ef hann rækist á jaka,
var jafnvíst að hann sykki þeg-
ar í stað. Og þegar fór að brjóta
bárurnar og hvítfexa, þá var
erfitt að greina þetta.
En rétt þegar við erum að
gera okkur grein fyrir þessum
voða, þá ber annan að höndum.
Litli pramminn dallan, sem
Guðsteinn hafði komið á í land,
og bundinn var í bátinn, var
kominn á hvolf. Varð okkur það
að ráði, að við tökum hann upp
og setjum fyrir framan maskínu-
húsið og súrrum hann þar nið-
ur. Þetta var erfitt verk og
hættulegt, í þvílíkum sjó sem
var og íshrafli.
Svo kom annað vandamál til
sögunnar, þegar við vorum bún-
ir að súrra niður bátinn. Það var
verkaskipting mannaflans. Véla-
maðurinn, sem komið hafði með
Guðsteini frá Bolungarvík,
reyndar sonur hans og hét Guð-
mundur, var fallinn og gat sig
ekki hrært fyrir sjóveiki. Hann
]á á bekk og var óvirkur. Þá
voru eftir fjórir. Húsmaðurinn
frá Hælavík, Baldvin, sem var
með okkur, var nýbúinn að
missa konuna sína, og var mjög
niðurdreginn vegna þess, svo
ekki var á hann að treysta. Enda
kom hann ekki til vinnu allan
tímann. Og þá vorum við þrír
eftir. Og það réðist þannig, að
Guðmundur bróðir minn tók við
vélinni, Guðsteinn stýrði, en ég
réðist til þess að standa í stafni
til þess að hafa gát á ísnum í
sjólokunum og benda fofmann-
inum á þá.
Oft hef ég hugsað síðan_ að
þá var gott að eiga betri sjón
en nú, því þá þurfti hennar
reglulega með. Þá hefði ekki
verið gott að hafa sex prósent
sjón eins og nú.
Þegar við komum að Kögri,
var allsstaðar farið að rjúka, og
ekki viðlit að snúa aftur. Og
svona var því haldið á vestur
eftir til Aðalvíkur. Og þegar ég
stóð þarna framá og gáði að ísn-
um, var veðurhæðin orðin svo
mikil, að ekki þýddi að kalla
aftur til Guðsteins. Varð ég því
að benda honum.
Guðsteinn hafði þann sið, að
hann kvað alltaf við raust, þeg-
ar hann var við stýri. Þótt veðr-
ið væri vont nú, og enginn leik-
ur að stýra, lét hann ekki af
venju sinni, heldur kvað hátt.
Þegar ég var að heyra til hans
slitrur úr rímunni, fannst mér,
að hann ætti heldur að hafa
hugann við verk sitt í stað þess
að kveða rímur, svo ég kallaði
aftur til hans og bað hann hætta
þessum andsk. . . . kveðanda. En
karl brást hinn versti við og
svaraði mér óprenthæfum ónot-
um og hélt áfram að kveða full-
um hálsi. 'Ég gleými aldrei vís-
unni, sem karlinn kvað, þessari
stemmu, sem hann hafði lært
í æsku sinni:
_,Skálabrekku-Guðný grikk,
gerði rekk og jók á tregann,
svo hann fékk á hrygginn hlykk,
heldur en ekki bagalegan."
En aldrei skeikaði Guðsteini
við stýrið, þótt alltaf kvæði rím-
urnar.
Og svona sullaðist þetta áfram,
en nærri fór margur ísjakinn.
Þetta gekk að Straumnesinu, og
þá fór okkur að ofbjóða. Rok-
mökkurinn úr norðri úr Straum-
nesinu var svo óskaplegpr. Þarna
er Straumnesröstin, sem menn
kannast við og þykir enginn
barnaleikur til yfirferðar í slíku
veðri, sem þarna var.
Nú stoppaði Guðsteinn og and-
æfði, sló af og halaði í, á meðan
við bárum saman ráð okkar og
reiknuðum út strauma. Kom-
umst við að þeirri niðurstöðu,
að senn væri kominn liggjandi
milli strauma, norðurstraums og
vesturstraums, flóðs og fjöru.
En það er þannig með Röstina,
að liggi straumurinn móti vindi,
er hún úthverf bölvuð og snúin.
En þar sem við héldum að
vesturfallið væri að byrja, var
um að gera að fara sem allra
næst nesinu og það gerðum við.
En þegar við komum að vest-
ari tánni á Straumnesinu, sjáum
við einn voðann enn. Isspöng
stóð föst, alveg upp í nesið_ svo
nærri að við komumst ekki fyrir
ofan hana.
Þá leit ég aftur og sá Guð-
stein hika. Hvað skyldi nú til
ráða? Spöngin !á vestur og fram.
Guðsteinn ætlaði fram með og
fyrir endann, sá ég var. En undir
eins og við komum fyrir end-
ann, kom norðanstraumurinn á
móti okkur, svo báturinn bar ekki
af. Urðum við að fara til hlés við
ísspöngina aftur. Þá sá ég þá
tala saman, Guðmund bróður og
Guðstein, og síðan keyrðu þeir
upp í aftur, snúa þar í og lóna.
Sáum við þá, að allar leíðir voru
lokaðar nema að leggja í sjálfa
ísspöngina, sem samanstóð að
mestu úr smáum, muldum hnull-
ungum en þéttum. Og það gerð-
um við, og það tókst. Sæbjörgin
hafði þetta, en náttúrlega skrám-
aðist hún. Og þegar við vorum
komnir upp fyrir vorum við
lausir við allan ís í bili, og þess
vegna rnínu hlutverki lokið. Svo
sigldum við inn fyrir Goðafoss,
(þar sem skipið strandaði) og
að því loknu tók Guðsteinn strik-
ið fyrir Rit. En þá leizt mér ekki
á blikuna. Sjórokið var jafnhátt
Straumneshlíðinni, og bersýni-
lega var alveg ófært fyrir Rit.
Storminn var alltaf að herða.
Það var ekkert vit að halda
svona áfram og fara framhjá
Aðalvík. Við Guðmundur bróðir
minn lögðum fast að Guðsteini
að fara í land í Aðalvík, en karl
þrjóskaðist lengi við. En svo fór
þó að hann gaf sig og stímdi
upp undir hlíðina og inn með
henni. En drottinn minn, lengi
vorum við á leiðinni. Svo kom-
um við að Látralág um klukk-
an tíu um kvöldið, og höfðum
þá verið á ferð frá því um há-
degi. Venjulega var þessi ferð
farin á tæpurn þremur tímum
í þá daga.
En það var ekki allur vandi
leystur þó við værum komnir
að Látralág. Þá var eftir að kom-
ast að. Og í þetta sinn, að ferða-
lokum, gerðum við mestu vit-
leysuna, sem gerð var í allri
ferðinni. Munaði minnstu að við
lentum allir á hafsbotni nokkra
faðma fi'á landi, aðeins fyrir
fljótræði og klaufaskap. Við
fórum nefnilega allir fimm í
dölluna.
Þarna í Látravík hagar svo til,
að veðrið klýfst um fjallið fyrir
ofan, og rokspildur leggja með-
fram því hér og þar, á meðan
annars staðar er blankalogn.
Jæja, við erum komnir í bát-
inn og búnir að setja árarnar
í keipana, þegar við sjáum, hvar
rokspilda kemur og færist óð-
fluga nær okkur. Var nú ekki
um annað að gera en róa, sem
mest mátti til lands, og var
sannarlega ekki tekið mildilega
á árunum. Rerum við sem mest
við máttum en samt náði rok-
VANTI YÐUR
FALLEGAN OG ÞÆGI-
LEGAN KJÖL,
ÞÁ VELJIÐ KJÖL ÚR
ALUNDCO-Jersey
Einkaumboð á íslandi:
Tízkuverzl. Guðrún
Ranðarárstíg 1
VIKAN 45. tl»L — 23