Vikan - 12.12.1963, Blaðsíða 44

Hentugar jólagjjafir
íHERMDs
Skrásett vörumerki
HITABRÚSAR
tna
No. 16 Standard V2 lítri*?
No. 1616 Major 3/4 lítri
No. 16Q Family 1 lítri
No. 58Q
KAFFIKÖNNUR
FALLEGAR
ÚRVAL LITA
HENTUGAR
BIÐJIÐ UM íHERMDs
Skrásett vörumerki
THERMOS er heimsþekkt fyrir vandaða fram-
leiSslu og fallegt útlit.
THERMOS ER JÓLAGJÖF f HEIMILIÐ
Umboösmaður á íslandi:
JOHN LINDSAY H.F. — P. 0. Dox 724 - - Reijkjavík — Simi 15789
DAGBÓK AF
MARÍU JÚLÍU
segir hann í talstöðina, þó bát-
urinn sé að sökkva undir veið-
inni. Já, það er einmitt svona,
sem þeir hafa það. Núna eru
beztu dagar í sögu síldveiðanna.
Ókunnugur, sem opnaði fyrir
bátabylgjuna og færi að hlusta
á skipstjórana tala saman í tal-
stöðina, gæti haldið að eitthvað
vofveiflegt hefði borið fyrir síld-
arstofninn, numið hann upp og
eftir sæti flotinn gjaldþrota.
Þeir helltu uppá aukakaffi
klukkan tvö og maðurinn sem
hafði róið í Sandgerði fór að
segja sögur af því hverig síld-
arskipstjórar „gráta sig í stuð“.
— Mikill voðalegur ólánsmað-
ur get ég verið, sagði einn mesti
síldarkafteinninn, ef eitthvað brá
útaf og svo hágrét hann eins og
barn. keyrði í land og lét ekki
sjá sig í sólarhring, sagði mað-
urinn, sem hafði róið í Sand-
gerði og saup á kaffinu.
Annar hafði líkan sið á. Þegar
illa gekk fór hann niður til sín
og settist á borð og grét lengi.
Þá snérist allt við. Hann fór að
fiska. Svo var kaffið búið og ég
fór aítur að hlusta á bátabylgj-
una.
Borgarstjórinn í sildarborg-
inni heitir Jón. Jón Einarsson,
eða Jón á Fanneyju. Hann er
póður borgarstióri. Miklu betri
en venjulegir borgarstiórar. Það
er Þ'klega af því að síldarborg-
in er öðruvísi en aðrar borgir.
Jón á Fanneyju veit allt um
síld, sem er bess virði að það
sé vitað. Það er gott að vita
allt um síld. þegar maður er
borgarstjóri í svona borg. Jón
er skrítinn fugl. Hann hefur ein-
kennileea siði. Hann sefur aldrei.
Hann bara vakir og bölvar síld-
inni. Henn er góður á taugum.
Alltaf eins. hress og svartsýnn
og baknagar veðrið. Þeir tala
míkið við hann og hann gefur
þeim upplýsingar, því hann er
leitarskip. Liggur úti. þegar hin-
ir panga bölvandi í iand, þegar
brælir.
Jón finnur mikla síld. Góður
borgarstióri sér undirsátum sín-
um fvrir nægilegri vinnu. Og
í nótt er mikið annríki. Siálf-
sagt um 80.000 mál og tunnur
á leiðinni í land, 8000 tonn af
spikfeitri síld, sem verður kom-
jn á söltunarplönin í fyrramálið,
í frystihúsin og síldarverksmiði-
urnar hist og her við Faxaflóa.
Svfiaðar síldarstúlkur, dixil-
menn og planformenn, fá nóg
að gera, því síldarborgin í Mið-
nessió er að levsast upp í nerl-
ur á þráð, sem þokast inn í hafn-
irnar.
Fór af vakt kl. 04.00.
Kom á vakt kl. 08.00.
Það hefur verið mikil síld-
veiði í nótt. Veðrið er næstum
óbreytt, vestan kaldi, andvari á
milli. Nýtt orð er að komast í
umferð, eða réttara sagt gamalt
orð að fá nýja merkingu: vinna.
í gamla daga fóru þeir í báta.
Þá voru heiðarleg síldarskip með
tvo þunga nótabáta og þegar síld
sást var farið í báta. Þá var sagt
þeir eru í bátum. Nýju skipin
eru með kraftblökk og hafa enga
nótabáta, þau geta því ekki farið
í báta. Nú eru þeir farnir að
segja vinna í staðinn. Á 2311 er
oft sagt þessa dagana: Það eru
margir að vinna hérna. Það er
eitthvað af bátum hér og nokkr-
ir að vinna.
• Það voru nokkrir bátar enn
að vinna. Sumir fastir í botni,
eða sátu fastir inni í sinni eig-
in nót. Þeir áttu allt undir hjálp-
semi náungans. Já, samúðin er
blóðrík í síldarborginni í Mið-
nessjó. í rauninni á hún sér lítil
takmörk. Alltaf virðist vera
tími til þess að kippa í bát,
snurpa fyrir náungann og yfir-
leitt gera allt sem hægt er, jafn-
vel þótt veiði tapizt hjá sam-
verjanum.
Já, hiálpsemi á sér lítil tak-
mörk, ekki þá sízt ef eitthvað
alvarlegt skeður. Svcna var það
í fyrra þegar Elliði fórst. Heill
togari var að sökkva í brjáluðu
veðri. Bátarnir voru í landi, bát-
amir á Hellissandi. Rifi og í
Ólafsvík. Auðvitað fóru þeir á
stað á litlu bátunum sínum til
að bjarga. Gamlir túxamar voru
kvntir og fóru í ganff, rámir af
elli. Þarna féru þeir af stað á
hverri fleyturmi af annarri. 30—
60 tonm til að bjarga fólki af
600 lesta togara, sem var að
sökkva í bríáluðu veðri. Storm-
skýin þutu um loftið, rokið
grenjaði í flúðum og giljum og
hafið hafði misst alla stióm á
skapsmunum sínum. Ut fóru
þeir. út. Yfir straumsvelgina
undir Svörtuloftum, þar sem sió-
lagið er verra en víðasthvar
annarsstaðar. Litlu bátarnir hóf-
ust himinhátt og skondruðust
niður beliandi stormölduna.
Þeir voru að bjarga mönnum úr
togara, sem var að farast.
Einn sló úr sér og sökk í
hvæsandi hafið. Hann var þó 90
tonn. Nýsmíðaður úr eik. Þeir
náðu köllunum úr honum og svo
skondraðist hann á hafsbotn á
nírætt dýpi. Tovarinn sökk líka.
Þar fórust tveir unglingar og
vindurinn hélt áfram að grenja
í flúðunum og giljunum. Hafið
hélt áfram að öskra og litlu bát-
arnir héldu áfram að hoppa og
skoppa yfir heliarbrú. Lvlftast
himinhátt á stormöldunni og
skondrast svo niður.
Þeir kom.ust inn, en hafið slétt-
aði vfir eikarbát og 600 tonna
toíara. Unglingarnir tveir, sem
frusu. náðust.
Oiá. Svona er hún blóðrík sam-
úðin í liósabænum í Miðnessió.
Svona er það á Snæfellsnesi,
Vestmannaeyjum fyrri norðan,
Ajt — VIKAN 50. tbl.