Vikan - 28.01.1965, Blaðsíða 19

"
: .
*

Apollo, með tunglferju tengda við oddinn,
á að staðsetja á braut umhverfis tunglið.
Ferjan, sem er síðan losuð til að fara nið-
ur til tunglsins, er í tveim hlutum, og sú
neðri eða lendingarhlutinn, hefur lending-
argrind og vökvaflaug (eldflaug með vökva-
eldsneyti), til hemlunar. Efri hlutinn tekur
tvo menn og vökvaeldflaug, sem getur lyft
geimförunum frá yfirborði tunglsins og flytt
þá til baka til móður-Apollo, þar sem hún
bíður í tunglbraut sinni í um 130 km fjar-
lægð.
Árið 1962, þegar reiknivélar og rafmagns-
heilar höfðu sagt álit sitt á þessum þrem
aðferðum, ákvað NASA að nota LOR, vegna
þess að sú aðferð tæki minni undirbúning
og var jafnframt betri frá öryggissjónarmiði.
Áður en ákvörðun var tekin, var þó þegar
farið að byggja stjórnhluta Apollo hjá North
American Aviation Inc. Ferjan hlaut hið
opinbera nafn „Lunar Excursion Module“
(Við notum skammstöfunina LEM eða orðið
tunglskip í greininni) og Grumman verk-
smiðjurnar fyrir utan New York fengu
ábyrgðina af að byggja þennan hluta Apollo.
Aðeins teikningar og tréstykki.
Þegar ég var valinn til geimferða fyrir
rúmum tveim árum síðan, hafði þegar ver-
ið gengið að mestu leyti frá fyrstu áætlun-
um, en allt og sumt, sem við höfðum til að
átta okkur á voru teikningar og nokkrir
hlutir úr tré, sem voru líkön af ýmsum hlut-
um skipsins. Við sátum tímunum saman við
fundarborðið og ræddum um hugmyndir
okkar og áætlanir. Við urðum ávallt að hafa
það hugfast að þyngd skipsins mátti ekki
vera meiri en nauðsynlegt var. Hlutverk
geimfarans er hvorki að byggja né leiðbeina
— heldur ekki að hafa áhyggjur af læknis-
fræðilegum vandamálum í tunglferð. Hið
síðastnefnda er hlutverk geim-læknisfræð-
inganna.
Okkar hlutverk er aðeins að fylgjast með
framkvæmdum og segja álit okkar frá sjón-
armiði neytandans. Það eru þó alltaf við,
sem eigum að fljúga tækinu. Þess vegna er
það nauðsynlegt að við séum nákunnir hverj-
um einasta smáhlut, — vegna hvers þetta
er svona en ekki hinsvegin, og hvaða áhrif
hluturinn hefur á eiginleika farartækisins.
Til að komast sem nánast að öllu slíku,
vinnum við mjög náið með þeim, sem setja
hlutana saman. En það er hreint ekki svo
einfalt þegar á það er litið að fyrirtækin,
sem smíða farartækið, eru aðallega tvö —
North American, með stjómhlutann, og
Grumman með LEM — annað fyrirtækið í
New York en hitt í Kaliforniu.
Ég er nokkurskonar milligöngumaður, og
á ferðum mínum til austur- og vesturstrand-
arinnar geri ég hluti og sinni erindum, sem
í rauninni hafa enga úrslitaþýðingu, en hafa
geysimikla þýðingu fyrir þá, sem eiga að
stjórna geimförunum. Stundum kemur það
líka fyrir að einhver utanaðkomandi mað-
ur getur gert eitthvað til að leysa vanda
okkar. Það vildi til dag einn, að ég var af
Framhald á bls. 39.
VIKAN 4. tbl. JQ