Vikan - 21.04.1965, Blaðsíða 26
Þúsundir fíússa eru yfir 100 ára.
Enginn veit hve gamlir
Rússar verða
Rússneska fréttastofan Tass
hefur þaS fyrir vana að sénda
annaS slagiS út smáfréttir um
aS félagi X hafi haldiS upp á
140 ára afmælisdaginn eSa 145
ára. BæSi hjá leikmönnum og
vísindamönnum hefur þessum
fréttum veriS tekiS meS dálitlu
saltkorni. Hversvegna ættu Rúss-
ar aS geta orSiS svona gamlir?
ViS þessu er ekkert svar aS
finna.
Á vísindaráSstefnu i Stock-
holm fyrir skömmu, staSfesti
fremsti aldursrannsóknamaSur
Rússa, Dimitri Tsjebotarev, sem
vinnur viS ættfræSistofnunina í
Kiev, aS elztu sovétborgarar
létust aS jafnaSi viS 150 ára
aldursmarkiS áriS 1962. Prófess-
orinn skýrSi frá þvi aS hjarS-
maSur nokkur frá sovétríkinu
Azerbajdzan, hefSi orSiS rúm-
lega 150 ára gamall. Þetta riki
er í Kákasus, og þaS lágu fyrir
áreiSanlegar heimildir fyrir þvi
aS maSurinn hefSi fæSzt áriS
1812.
ÁriS 1959 var gerS allsherjar
rannsókn á gömlu fólki í Sovét-
ríkjunum. Þá komust menn aS
raun um aS til voru 21 þúsund
manns, sem voru yfir 100 ára.
í dag safnar stofnun í Kiev heim-
ildum um fólk, sem orSiS er
mjög gamalt. Vísindamenn í
Sovétríkjunum hafa lengi veriS
fremst í flokki þeirra, sem rann-
saka aldur fólks. Hvernig getur
maSur orSiS 150 ára? Prófessor
Tsjebotarev veit þaS ekki. En
hann heldur aS allt þetta há-
aldraSa fólk í Sovétríkjunum
hafi lifaS heilbrigSu lífi í fjall-
lendi, langt frá þvingunum og
áhyggjum borgarbúa, borSaS
mjög fátæklega og unniS allt til
þess síSasta. Hann gefur ráSiS:
„Áfram meS smjöriS! HægiS ekki
á ykkur þótt aldurinn færist yfir
— nema í átinu!“
Eitt málverk fyrir
168 milljónir
E'itt af því síöasta sem franski málarinn Cézanne kom
á léreftiö var stór mynd, sem liann nefndi Les Grandes
Baigneuses, en á öörum tungumálum hefur þaö veriö kall-
aö Fólk í baöi. Hinum venjulega áliorfanda sýnist þar
vera hópur af feitu, miöaldra kvenfólki og klaufalega
uppdregnu í þoklcabót, en listfræöingarnir sjá þaö ékki
sem feitt kvenfólk fyrst og fremst heldur ákveöin form,
sem flest stefna til vinstri og mynda öfluga spennu á
móti sterkum og hœgri-sveigðum línum bakgrunnsins,
En mörgum þeim löndum Cézannes, sem fyrst og fremst
sáu í því klaufaskapinn, rann í skap og fylltust lieilagri
vandlætingu, þegar þaö fréttist, aö málverkiö haföi veriö
selt úr landi. Og sjálfur Cézanne, sem samtals seldi eitt
eöa tvö málverk fynr smánarverö um dagana, hefur ugg-
lcmst snúiö sér viö í gröfinni, þegar verðiö varö lýönum
Ijóst: 1,4 milljónir sterlingspunda eöa eitthvaö nálœgt 168
milljónum ísl. króna. Þetta var mesta hnoss, sem Bretar
hafa haft út úr Fransmönnum síöan þeir náöu í heilaga
Jóhönnu sœllar minningar, en munurinn var einungis sá,
aö nú voru Bretarnir ekki nærri því eins einihuga í hrifn-
ingu sinni.
Einnig í Bretlandi greinir Tæröa sem leika á um ágæti
myndarinnar og þœr raddir heyröust, sem fordœmdu svo
gálauslega meöferö á opinberu fé, en þaö er einmitt The
National Gallery í London, sem myndina keypti. Þó réöi
safniö einsamalt ekki við kaupin og gekk ekki saman fyrr
en auömaöur aö nafni Max Rayne hljóp undir bagga meö
safninu og snaraöi út rúmum 80 milljón krónum. BaÖ-
fólkiö hefur veriö í eigu Pellerin-ættarinnar ásamt mörg-
um fleiri Cézanne-málverkum og til þess aö mýkja skap
Fransmanna þá gaf þessi göfuga œtt franska ríkinu annaö
— að vísu minna og ómerkxlegra — Cézannemálverk. En
í Frakklandi var allt í einu því líkast sem stolt þjóöarinnar
heföi veriö stórkostlega scert og André Malraux, mennta-
málaráöherra, fékk margar eitraöar örvar fyrir aö láta
Breta hlunnfara sig. Allir voru sammála um, aö hvort sem
myndin vœri klaufaleg eöa ekki, þá tilheyröi hún fyrst
og fremst LA FRANCE.
S-----------------------------------X
Vélin gengur áfram, yðar hátign
Hinn sjötugi fyrrverandi kon-
ungur Englands, hertoginn af
Windsor, hefur nú síSustu mán-
uðina verið kvikmyndastjarna. Le
Vien Films, sama félagið og tók
kvikmyndina og líf Churchills
sáluga, er nú að leggja síðustu
hönd á aðra heimildarfilmu „A
King’s Story“, sem byggð er á
minningabók hertogans frá 1951.
Flest atriðin eru tekin i Englandi
og á landsetri hertogans Gif-sur-
Yvette fyrir utan París. Windsor,
sem eitt sinn var álitinn tízku-
frömuður, kemur m. a. fram í
stórköflóttum, bláum tweed-ullar-
fötum með leðurbót á hnjánum
og „Windsorhnút” á hálsbindinu.
Hin tveggja tíma langa litmynd
skýrir frá lífi hans sem prinsinn af
Wales, allt til þess er hann sagði
af sér konungstigninni, sem kom
öllu konungsveldinu til að skjálfa.
Áætlað er að myndin verði frum-
sýnd í London nú í marz. Hlutverk
hertogans í myndinni en nánast
aðeins sem fyrirlesari. Jafnvel
hertogaynjan, hin bandaríska og
tvískilda frú Wallis Warfield-
Spancer-Simpson, er með á mynd-
inni. En það var einmitt hennar
vegna, sem hertoginn lét af kon-
ungstign. Hún er nú 68 ára göm-
ul. Áhrifaríkasti hluti myndar-
innar er þegar Játvarður VIII
heldur þá ræðu í brezka útvarpinu,
þann 11. desember 1936, sem skýrði
frá því að hann segði af sér sem
konungur Brezka heimsveldisins.
Hann hafði þá verið konungur í
ellefu mánuði — og myndinni
lýkur, þegar hann sama kvöldið
fer í þokusúld um borð í tundur-
spillinn „HMS Fury“, á leið sinni
til Frakklands.