Vikan - 06.05.1965, Blaðsíða 16

Veltingur og væta
í skólanum
Kennslustund á þilfari.
Flugvélin Saab 105a.
Nicolin flýtir sér
Það munu vera um 20 sænsk fyrirtæki, sem eiga sína eigin
flugvél til afnota fyrir forstjórann eða yfirsölumenn. 1 öllum
tilfellum er auðvitað um skrúfuvélar að ræða. En nú ætlar
ASEA fyrirtækið í Vesturási að slá öllum öðrum við, og taka
í þjónustu sína fyrstu þotu landsins í einkaeign, Saab 105a.
ASEA á annars skrúfuvél, sem er mikið notuð. Hún kostaði
um fimm milljónir króna, en kemst aðeins upp í 400 km. hraða
á klukkutíma. 1 nýju véíinni getur forstjóri ASEA, Curt Nic-
olin flutt sig um set með helmingi meiri hraða. Allir vita
að tíminn er peningar, allavega þegar maður heitir Curt Nic-
olin og er sjeffi fyrir ASEA.
Saab 105a er Iítil þota, ssem var smíðuð fyrst 1960, sem
kensluvél fyrir sænska flugherinn. Fremst í stjórnklefanum,
sem hefur þrýstloftsútbúnað, eru tvö sæti hlið við hlið, en
fyrir aftan þau er pláss fyrir sófa, borð og vínbar, þar sem
tveir til þrír menn geta setið. Mesti hraði vélarinnar er um
800 km. á klst., flugradíus 2,700 km. og mesta flughæð 13,000
metrar. Vélin kostar tilbúin um 20 millj. ísl. kr. Og sennilega
hefur ASEA ráð á því. Umsetning hjá fyrirtækinu á síðasta
ári var um það bil 20 þúsund milljónir ísl. króna.
„Háskólinn á hafinu“ er skóli, sem vissulega stendur ekki í
staö, ef svo mœtt'i segja. Fyrir nokkru var skólinn „staddur“ í
San Francisco eftir 22 ]ms. mílna sjóferö í kring um hnöttinn
meö 270 stúdenta og J/5 kennara.
AÖ visu er skólinn ekki viöurkenndur af flestum háskólum
Bandaríkjanna, og próf úr honum gilda eklci annarsstaöar, en
stúdentarnir láta sig þaö litlu skipta. Reynslan sem nemena-
ur fá í þessum feröum meö farþegaskipinu „Seven Seas“ er vel
þess viröi, segja þeir, og þótt prófin séu eklci viöurkennd annars-
staöar, er þaö ekki nœgjanleg ástœöa til aö vera heima — segja
þeir.
Skólinn var stofnaður áriö 1959. AÖal hvatamaöur þess var
kaupsýslumaöur í Kaliforníu, sem fékk í félag meö sér nokkra
Rotary meölimi. Skólinn liefur nú starfaö í þrjú skólaár og hiö
fjóröa er í undirbúningi.
Námsgreinar eru svipaöar og gerist í öörum skólum, bókmennt-
ir, listfrœöi, vísindi, ásamt „framhaldsnámi í grundvallarkunn-
áttu“, en þaö er t. d. sund, dans, lyftingar, judo, glíma, skylmingar.
Skólinn stendur yfir í fimm stundir daglega, jafnvel þótt ýmsir
erfiöleikar steöji aö.
„Þaö er ekki óálgengt aö maöur sé aö skrifa prófritgerö í
stól, sem hendist milli boröstokkanna,“ segir einn nemandinn. . ■
Nemendur kynnast fjarlœgum stööum og ókunnum þjóöum
jafnframt náminu og sjá sig um t heiminum. Þeir fara á skíöi í
Japan, sjá nautaat á Spáni og ríöa á úlföldum í Egyptalandi.
Skólagjaldiö ■—• allt innifaliö — er um 100 þúsund ísl. krónur.
Háskólinn í Port Said.
V_______________________
Dæmdur fyrir
dónaskap
Meðal allra þeirra skemmtikrafta, sem völ er á í Bandaríkjunum, er
hvergi hægt að finna orðljótari mann en hinn 33 ára gamla Lenny Bruce.
Skrítlur hans og gamansemi snýst öll um andlega og líkamlega vesa-
linga, nauðganir og kynfæri.
Bruce varð heimsfrægur fyrir tveim árum síðan, þegar honum var
vísað úr landi í Bretlandi, aðeins tveim stundum eftir að hann lenti á
flugvellinum í London. Hann hafði verið fenginn þangað til að skemmta
á næturklúbb þar í borg — The Establishement — en komst aldrei
lengra en á flugvöllinn. Og allir vissu hver ástæðan var fyrir brott-
rekstrinum: Hann var álitinn of orðljótur.
Fyrir nokkru var Bruce dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi í New
York. Hann er fyrsti skemmtikrafturinn í heimi, sem er dæmdur til
fangavistar fyrir munnlegt klám. Hann var dæmdur eftir 100 ára gam-
alli lagasetningu, sem bannar klæmni eða ósiðsamlegt orðbragð á opin-
berum stöðum. Fyrir nokkrum árum síðan græddi Bruce 10—12 millj.
króna á ári fyrir sjónvarpsþætti. í dag þorir enginn að hleypa honum í
það. Það er álitið að hann kunni ekki lengur skil á háði og klámi.
Bruce var ekki dæmdur varnarlaust. Verjendur hans létu marga
þekkta menn bera vitni — málaprófessora, klámmyndasérfræðinga,
sagnfræðinga, rithöfunda, næturklúbbasöngvara og leikara (þ.á.m. Elísa-
beth Taylor), og öll báru þau þess vitni að munnsöfnuðurinn væri að-
eins fíngerð skopstæling á hinu tvöfalda siðferði nútímans. Rétturinn var
ekki á sama máli. Lenny Bruce hefur þrívegis áður verið dæmdur fyrir
ósæmilegt orðbragð, en var í öll skiptin sýknaður í æðri dómstólum.
Hann hefur áfrýjað þessum dóm.
V--..... ......................... ......................./
SiÐAN SIÐAST