Vikan - 06.05.1965, Blaðsíða 20

umm
betri framburð“. Önnur jafngöm-
ul úr sama skóla er ekki sam-
mála: „Mér finnst, að þeir sem
horfa mikið á sjónvarp, verði
bæði sinnulausir, sljóir og tauga-
veiklaðir". Þau eru sum hrædd
um skaðleg áhrif á börn: „þau
hafa mest gaman af því hrotta-
lega og ef þau ná að þroskast
með þessu hugarfari, er ekki gott
að segja, hvernig fer“, segir tvít-
ugur Menntskælingur. Og 17 ára
Hagaskólastúlka talar líka um
ur þann vana að líta í góða bók
að kvöldi, en horfi þess í stað á
sjónvarpið", segír Verzlunar-
skóladrengur, en 16 ára kennara-
efni virðist þekkja manneðlið
betur: „Að mínu áliti hefur sjón-
varpið ekki nokkur skaðvænleg
áhrif á okkar tungu eða menn-
ingu. Það fólk sém leyfir sér að
nota tímann til að horfa á sjón-
varp, mundi ekki nota tímann til
að lesa Eglu og Njálu, ef það
hefði ekki sjónvarpið“.
fólk, agaleysi, vantreystir ungl-
ingum, heldur aS unglingar séu
verri en þeir eru, óákve'ðni í upp-
eldi, virðingarleysi, kemur ekki
til móts við unglingana, hagar
sér il’a, en predikar allt annað
fyrir unga fólkinu, ókurteisi,
þykist alltaf hafa rétt fyrir sér,
drekkur sig svínfullt og talar svo
um slæman lifnað unglinga".
Þetta eru bara örfá dæmi, en
flestar aðfinnslurnar eru í þess-
um dúr.
Verzlunarskóladrengur, sem er
reiður yfir spillingu eldri kyn-
slóðarinnar, segir: „það sýnir
okkur yngra fólkinu ekki for-
dæmi, sem vert er að fara eftir
og það skilar okkur þjóðfélagi
gjörspilltu og Mammondýrk-
andi“. „Fullorðna fólkið er
gjarnt á að gleyma því, að það
var einu sinni ungt“, segir tvít-
ug Verzlunarskólastúlka og
skólabróðir hennar, sem er rétt
að verða fullorðinn, lítur þannig
á málið: „Ég er nú senn 21 árs
gamall og „fullorðið fólk“ hefur
aldrei verið í mínum augum ein-
hver neikvæð, varasöm heild.
Fólk er að sjálfsögðu misjafnt að
svipmÓti og þegar ég geng í „full-
orðins-fólks klúbbinn" held ég, að
ég fái staðfestu þess, að allir
menn eru góðir, aðeins misgóðir.
Vondir menn eru afsprengi ó-
spurningin: „Hvað af eftirfarandi
hefur mest gildi í augum þeirra
jafnaldra þinna, sem þú um-
gengst: að vera: gáfaður, fynd-
inn, hugdjarfur, töff, viðkvæmur
eða rómantískur. Aðeins einn
piltur og ein stúlka töldu það
að vera töff hafa mest gildi. 16
piltar og 21 stúlka, eða samtals
37 af 60, töldu það að vera gáf-
aður hafa mest gildi í augum
jafnaldranna. 30 greiddu atkvæði
með fyndni, 9 stúlkur með hug-
dirfsku en aðeins 3 piltar. Við-
kvæmni og rómantík fékk ekki
eitt einasta aðkvæði meðal pilt-
anna en 9 atkvæði meðal stúlkn-
anna. Það er alls ekki æskilegt
að vera séní: „maður á að vera
UNGA KYNSLÐDIN1965
OG LIFSSKOÐANIR HENNAR
AS vera gáfaður hefur margfalt hærra gengi en að vera töff og rómantísk ást á sér marga fylgj-
endur: 67% af piltunum og 83% af stúlkunum eru eindregið á þeirri skoðun, að rómantísk ást
sé ekki útdautt fyrirbrigði.
börnin: „Ég á 8 ára gamla systur,
sem grætur yfir þeim, sem deyja
og er æf af reiði og hatrj til
morðingjanna í glæpamyndun-
um. Svo hefur komið fyrir, að
hún hefur vaknað grátandi um
nætur af hræðslu". Tvítugri
Kennaraskólastúlku finnst þó
eitt verra: „Sárast finnst mér að
<sjá öll sjónvarpsloftnetin hneigja
sig til Keflavíkur eins og Mú
hameðstrúarmenn til Mekka“.
Einn af þeim, sem heldur að hin
vondu áhrifin eigi eftir að segja
til sín, 19 ára Verzlunarskóla-
piltur, segir svo: „Eg held að
slæm áhrif á tunguna fari að
koma fram, þegar sú kynslóð,
sem íærir að skríða fyrir fram-
an sjónvarpstækin, fer að vaxa
úr grasi“. Annar úr sama skóla
er á þeirri skoðun, að sjónvarpið
reynist sá eldur, sem herðir ís-
lenzka menningu: „Nei, og aftur
nei, þú færð ást á íslandi við
það að horfa á Keflavíkursjón-
varpið. Menning almennings í
U.S.A. er svo bágborin, að ég er
stoltur að vera íslendingur".
„Hættan er að margir leggi nið-
2Q VIKAN 18. tbl.
„Predikar, en fer ekki eftir
því sjálft“.
Eitt er að vísa leiðina o(/
annafí er afí guncja hana sjjáíf-
ur. Ekki er víst afí eldri kyn-
slóðinni gangi alltaf sem bezt
afí 'lifa samkvæmt þeim for-
múlum, sem ungu kynslóð-
inni eru innrættar. Brögö eru
að, þá barnið finnur, ségir
múltækið, enda fer þc ö ekki
milli mála, aff ungu kgnslóð-
in sér margt athugavert í furi
oklcar, sem eldri erum.
Spurningin hljóðaði svo: „Hvers
finnst þér helzt ábótavant í fari
fuílerðna fólksins? Nefnið dæmi“.
Aðeins 10% geta ekki bent á
neitt, sem þeim finnst ábótavant,
en hin segja okkur sannarlega til
syndanna: „Við tökum eftir því,
sem þið gerið. Það þýðir ekkert
að banna okkur það sama“, segir
einn 16 ára, sem vill fá að vera
með í spillingunni. Nokkur
dæmi: „Vont fordæmi á mörgum
sviðum, skortur á aðlögunar-
hæfni, of mikil eftirgjöf við ungt
fullkomins umhverfis, sem okk-
ur ber að uppræta“.
Gáfur eru hátt skrifaðar.
Það gefur vissulega á-
kveðna vísbendingu um ungu
kynslóöina, hver gildi og
hvaða hæfileika hún metur
mest. Af ýmsu, sem fyrir
eyru og augu hefur boriff að
undanförnu, mætti hafa það á
tilfinningunni, að viðkvæmni
öll og rómantílc væri bann-
færð, en þess í staff ætti mað-
ur aff vera töff. Ég nota þetta
orö liér án gæsalappa, cnda
þótt einn skólastjórinn kvart-
aði yfir því, en þaff virðist
komiff inn í málið og þaff
þýfíir ekki aff berja liöfðinu
við steininn. Ella færi svo,
aff annaö hvert orff í íslenzku
yrffi í framtíðini skrifaff inn-
an gæsalappa.
Niðurstaðan sýnir, að það eru
allt önnur gildi en við héldum,
sem hæst eru skrifuð hjá ungu
kynslóðinni, en þannig hljóðaði
fyndinn og gáfaður, en samt ekki
afburðagáfaður", segir 17 ára
stúlka úr Hagaskóla. Kennara-
skólastúlka kom auga á galla í
spurningunni: „Þið gleymduð
heiðarleika. Hann er til enn“.
„Ég og vinir mínir setjum gáf-
ur og hugprýði ofar öðrum eðlis-
kostum. Gott skap fyndni og and-
ríki er og hátt skrifað", skrifar
tvítugur Verzlunarskólapiltur og
17 ára Hagaskólapiltur segir svo:
„Yfirleitt er rómantík TABU
meðal íslenzkrar æsku. En ég
veit, að flestir eru þó rómantísk-
ir í einrúmi“.
„Vi6 erum öðruvísi“.
Yfirleitt lieldur unga kyn-
slóffin meff fáum undantekn-
ingum þó, aff kynslóðin, sem
var aff alast upp á stríðsár-
unum liafi elcki átt nærri þvi
eins skemmtilega daga og nú-
verandi æslca. Samt eiga ungl-
ingarnir aö vonum erfitt meff
aff gera sér grein fyrir mis-
muninum; þeir vita aðeins
eitt: „Viff erum öffruvísi."