Vikan - 26.05.1965, Blaðsíða 21

0 Boefng hljóðhverfan með vængina i ýmsum
stellingum. Að neðan er fellinefið á Lokkhídd,
sem í flugi er híft upp svo vélin verði nægilega
rennileg.
Hljóðhverfan mun klifra um 5000 fet á
mínútu, sem gerir það að verkum, að nauð-
synlegt mun reynast að reikna nákvæmlega
og fyrirfram út réttan boga til að fara eftir,
þegar vélin réttir sig af, svo farþegarnir
verði ekki fyrir þeim óþægindum að finna
sig svifa hæg't og rólega upp úr sætum sín-
um. Að öðru leyti finna farþegarnir enga
breytingu, ekkert högg af hljóðmúrnum;
og yfirleitt er þetta ekkert öðru vísi, nema
hvað þeir eru miklu fljótar komnir i áfanga-
stað.
Auknum hraða og flughæð fylgir oftast auk-
in hætta. Er þoturnar komu fram, rak hvert
óhappið annað fyrst í stað. Flugmálastjórinn
bandaríski hefur mælt svo fyrir, að hljóð^
hverfurnar megi ekki eiga neitt slíkt tíma-
bil. Þegar þær fara á loft, verða þær að vera
jafn öruggar og þotur nútímans, segir hann.
En aðalframkvæmdastjóri Flugrannsókna-
stofnunarinnar sænsku, sem er ákafur and-
mælandi hljóðhverfanna, segir að það sé
útilokað i framkvæmd. Hann segir, að hljóð-
hverfurnar eigi eftir að verða fyrir ófyrir-
sjáanlegum skakkaföllum vegna tæknilegra
galla í teikningu, sem ómögulegt sé að gera
sér grein fyrir áður en á koppinn kemur;
vegna loftnúnings og vegna hraðans sjálfs.
Og þegar farið er með 55,5 km hraða á mín-
úta, hefur flugmaðurinn litinn tíma til að
sjá hættu framundan, svo sem haglél —
eða aðra flugvél •— hvað þá að vikja sér und-
an henni. Flugmálastjóri Bandaríkjanna
mótmælir þessu harðlega og segir, að
þoturnar og hljóðhverfurnar eigi við sömu
vandamál að strjða, en hljóðhverfurnar
fá bara meira af hverju fyrir sig. Og
hann segist gallharður á þvi að leyfa engri
flugvél á loft, sem ekki sé fullkomlega ör-
ugg-
Tveir spekingar, Goodmanson frá Bóeing
og Heppe frá Lokkhidd, hafa setið við að
útspekúlera öll þau skakkaföll, sem hljóð-
hverfurnar gætu orðið fyrir. Eitt það versta
væri, ef allur þrýstingur færi af þrýstijöfn-
unarkerfi farþegaklefans í 65 þúsurid feta
hæð eða ofar, þar sem loftið er svo þunnt,
að blóð flugfarþeganna myndi ná suðumarki
á fáeinum sekúndum. Og það væri þokkaleg
uppákoma! Lokkhidd hyggst fyrirbyggja, að
þetta geti komið fyrir, með því að hafa
gluggana mjög smáa, aðeins 16 sentimetra
í þvermál og með þreföldu gleri. Myndi
hver rúða um sig geta staðið ein fyrir þrýst-
mismuninum, þannig að þótt einhver ræki
eitthvað gegnum tvær af rúðunum, myndi
sú þriðja ekki láta á sjá. Og jafnvel þótt
hún gerði það, er gluggaboran svo litil, að
þrýstijöfnunartækin hefðu að mestu við
að halda uppi þrýstingnum, þannig að með
einn glugga opinn i 80 þúsund feta hæð
væri þrýstingurinn ekki minni en sem svar-
Framhald á bls. 31.
VIKAN 21. tbl. 21