Vikan - 03.06.1965, Blaðsíða 25
unni framan við Assissi, 44 ára.
Giotto hefur af mikilli nærfærni
málað dauða og himnaför Fransisk-
usar í Santa Croce kirk|una í Flor-
ence. Hann var helgur maður tal-
inn, jafnvel fyrir dauða sinn og til
minningar um hann var stofnuð
regla betlimunkanna. Fyrsta klaust-
ur þeirra var stofnað og stendur f
Assissi og ungur enskur munkur tók
á móti okkur og sýndi okkur stað-
inn með þeirri smitandi rósemi, sem
þeir einir hafa, sem lifa utan við
veraldarhégómann. ( kirkjunni,
sem ég má segja, að sé byggð
yfir fæðingarstað Fransiskusar, var
í stórum freskumyndum sýnd ævi-
saga hins heilaga manns.
Nokkru síðar, þegar við komum
til Pisa, hélt sólin áfram að
skína á þennan sérkennilega, gul-
brúna stein, sem Pisabúar hafa not-
að í hús sín um aldir. Það er gam-
all bær, ekki stór, Arnó-áin renn-
ur löturhægt þar í gegn og hefur
glatað raunhæfri þýðingu sinni síð-
an þeir hættu að eiga í útistöðum
og gera út galeiður og herskip.
Lengi sátu þeir ekki á sátts höfði
við nágrannaborgina Florence, en
gátu til allrar bölvunar ekki hald-
ið þangað herskipum sínum. Aft-
ur á móti varð það Florencebúum
í vil hvert áin stefndi; hún rennur
líka gegnum Florence. Þar var eft-
ir þeirra tíðar mælikvarða ein vold-
ug brú og fengu slátrarar borgarinn-
ar aðsetur með búðir sínar meðfram
handriðum brúarinnar. Létu þeir
ekkert tækifæri ónotað að láta hvers-
konar sláturúrgang falla niður í
ánna svo vatn mætti spillast og eitr-
ast fyrir þeim í Pisa.
Nú er þessfronar hreppapótTtfk
úr sögunni og þeir f Pisa una glað-
ir við sitt.
Þeir kunna vel þá list að taka
á móti ferðamönnum og ferða-
mannasegullinn í Pisa er turninn
skakki, þar sem Gaiileo Galilei
gerði fyrstur manna tilraunir með
fallhraða hluta og tók eftir þvf
líkt og Stjörnu Oddi f Viðey nokk-
uð löngu áður, að jörðin er ekki
miðpunktur alheimsins, hvað um
allt snýst. Kirkjuvatdið var ekki á
sömu skoðun eins og kunnugt er
og Galileo var látinn sverja, að
jörðin stæði grafkyrr. Hann var
fæddur í Pisa.
Nú hefur verið látið að þvf liggja,
að skakki turninn væri senn kom-
inn að falli; staðreynd mun það
vera að halli hans fer sífellt vax-
andi og hafa ýmsar kenningar kom-
ið fram um það, hversu forða megi
þvf, að hann steypist einn góðan
veðurdag niður á ,,Engi kraftaverk-
anna". Þetta kraftaverkaengi hefur
víst ekki haft sem bezt undirstöðu,
því svo mikið er víst að turninn
tók að hallast þeqar eftir bygg-
ingu fvrstu hæðarinnar á þvf herr-
ans ári 1174. Tvívegis var reynt
að rétta bygginguna af, til dæmis
er efsta hæðin miklu réttari, en
það kom allt fyrir ekki. Það er
engin lyfta f turninum, en fremur
dimmur tröppugangur skrúfast upp
með hliðum hans. Það er saat að
fólk sé orðið hálf hikandi að ráð-
ast f uppgöngu, en flestir huqsa
þó með sér, að hann fari fjára-
kornið ekki að detta þessa smá-
stund, sem það verði á leiðinni
fvrst hann er búinn að standa síð-
an á 12. öld. En færi svo að hann
rambaði á hliðina, mundi einhver
verða óþægilega fyrir lögmáli Gali-
leos um fallhraða hluta.
Hallinn gerir það að verkum að
tröppurnar eru sumsstaðar fskyqqi-
lega brattar og f annan stað óeðli-
lega láréttar. Þetta er prvðileg
heilsubótarganga fyrir meðlimi f
hvaða æða og hjartafélagi sem er;
tröppurnar eru sagðar samtals 294
og hæðin samtals 181 fet. Ef meðal
fbúðarhæð er 9 fet á hæð, þá
samsvarar hæð turnsins 20 hæða
húsi. Sá sem vill fræðast um sögu
þessa heimsfræqa mannvirkis, læt-
ur pening í sjálfsala þeqar uop er
komið, tekur síðan upp heyrnartól
og fær alla söguna af plötu. Þar eru
líka kirkjuklukkurnar — allt var nú
þetta byggt til að koma þeim sem
hæst.
Nýlega las ég greinargerð eftir
einhverja stórfræga verkfræðinga
um það, hversu koma mætti f veq
fyrir að skakki turninn félli. Þeir
héldu, að ef til vill mætti setja á
hann stög með rammgerum akker-
um líkt og notuð eru til að festa
niður burðarvfra í hengibrúm. Síð-
an mætti grafa undan turninum
þeim megin sem sigið hefur og
steypa traustan grunn. Á eftir yrðu
svo stögin tekin af. Þegar þetta
komst á dagskrá, þá urðu sumir
hugsandi menn f Pisa dálítið ugg-
andi um sinn hag. Þeir bentu á
þtfrfn mB^fletLta*, dð fbttrcfmanna-
EGGERT KRISTJANSSON & CO HF
SlMI 11400
straumurinn til Pisa yrði ekki sá
sami aftur. Það er þetta leyndar-
dómsfulla og óvissa við turninn,
sem dregur forvitna ferðalanga til
Pisa. Það er sá möguleiki, að hann
verði fallinn á morgun og það sé
hver síðastur að sjá hann. Það deft-
ur að vísu engum í hug að fara
að rétta hann af, turninn yrði
ekki spennandi lengur, þegar ör-
ugg undirstaða væri komin.
Skammt vestar er baðstrandar-
bærinn Viareggio; þar veltir græn-
blátt Miðjarðarhafið letilegum öld-
um upp sand, sem hvergi sér fyrir
endann á. Á baðstrandarvertíðinni
í júlf og ágúst er þar kroppur við
kropp, sóltjöld og bikini, hið Ijúfa
líf. Og fram með gervallri strönd-
inni er breiðqata hótelanna, þar
sem hvert rúm er skioað á sumar-
leyfatímanum. Það færist miög I
vöxt í Evrópu, að fyrirtæki loki
meðan sumarlevfi standa yfir og
þá verða allir að fara í einu. Blöð-
in sögðu frá því í fyrrasumar, að
fjórar milljónir bíla hefðu verið á
leiðinni á sama tíma suður Frakk-
land og Spán. Umferðarönahveitið
var slíkt, að stundum miðaði ekk'
neitt tímunum saman. Þióðveriar
eru nafntoaaðir ferðaaaroar oc
flykkjast suður að Miðíarðarhafi
um miðsumarslevtið. Þá rfsa heilar
tialdborqir oq útilokoð að fá inni
á hótelum. nema oantað hafi ver-
ið lönqu fvrirfram. Fvrir (slenHinaa
er einniq óbæaileaa heitt við Mið-
jarðarhafið um miðbik sumarsins.
Oq sumarið á íslandi ekki svo lanat
að 1 ftt er skilianleat, beaar fólk
tekur á siq óbæaindi f'/rir of mik
inn hita oa missir af sumnnu hnima
Á (talfu oq raunar f Suðurlöndum
yfirleitt er bezt fvrir okkur að verc
á ferðinni að vorinu, ellegar þó
sfðla hausts.
Þessi sumarauki okkar var lið
inn. Við stikluðum milli mornrr
staða, sem éa hef ekki saat frá
í þessum oistlum. Framúrskarand'
fögrum stöðum svo sem við Maaai-
ore-vatn oq Gardavatn á Norðu-
Ítalíu, að ekki sé minnst á Genúc
oq Rfveríeruna, bá iarðnesku oara
dís ef nokkur staður verðskulda-
það nafn. Eitt af bvf sem unnú'
stendur f minninaunni um hessc
Ítalíuferð. er frábær aðhúð oa höin'
á hótelunum. Þá rennur hað unn
fvrir manni, hvað við eiaum óskan-
leaa lanqt í land til bess að aetr
boðið ferðafólki þiónustu oa hann
glæsibraq í mataræði oa húsakvnn-
um, sem barna bvkir s'álfsaaður
hlutur. En það er Ifka ólfku sama'-
að iafna: Annarsveaar eitt mestr
ferðamannaland heimsins oa hms
vegar strjáll straumur f briá mán
uði og lítið sem ekki neitt þar fyr-
ir utan.
í Nizza var brakandi þerrir o"
nærri þrjátíu stiqa hiti, þeqar vic
stigum um borð í þotuna frá RFA
sem flutti okkur norður á bóainn
með 965 km hraða. Eftir aðein-
rúman klukkutíma vorum við í
grámuskunni á London Airoort. bar
sem regnið seitlaði niður á endc
lauST lffvana malbik. ýc
VIKAN 2S. tDI. 25