Vikan - 01.07.1965, Blaðsíða 31
NYJUNG
KLIMALUX
RAKAGJAFI
LOFTHREINSARI
Ákjósanlegur þar sem mikil
upphitun veldur þurru lofti,
KUMALUX er með innbyggðri
síu, og gerir því hvort
tveggja, að bæta raka í loft-
ið, og hreinsa úr því óhrein-
indi og tóbaksreyk.
Rakagjafinn er með snúru og
kló, sem er stungið í tengil,
og gengur nólega hljóðlaust.
Mjög lítil rafmagnseyðsla.
HREINNA OG HEILNÆMARA
LOFT, AUKIN VELLÍÐAN.
Gerið svo vel að sjó KLIMA-
LUX í gangi og fó nónari
upplýsingar hjó einksölum.
í þriSjudagsbréfl Grcte Bendix
sem birtist i Tidens Kvinder,
20. tölublaði í maí ‘65 segir svo:
„Ég hefi alltaf haft vatnsílát
á miðstöðvarofnunum heima,
því að hús okkar er þétt eins
og niðursuðudós, og loftið svo
þurrt, að það veldur óþægind-
um í hálsi. En ekki nóg með
það. Krakkarnir eru stöðugt
með kvef, og allsstaðar neist-
ar af stöðurafmagni. Ég hefi
séð rakagjafann KLIMALUX,
sem gengur fyrir rafmagni, er
með innbyggðri dælu, er sýg-
ur loftið inn, og gefur það frá
sér bætt raka. Rakagjafinn gef-
ur frá sér uppgufun sem nem-
ur 2 iítrum á dag, og eyðir á
sama tíma rafmagni fyrir að-
eins 3 aura (danska). Þessi
rakagjafi er á óskalista yfir það
sem við ætlum að kaupa jafn-
skjótt og fjárhagurinn leyfir.
Og það munum við áreiðanlega
gera, vegna þess að maður hlýt-
ur að hafa efni á að greiða
fyrir heilbrigði".
J. ÞORLÁKSSON & NORÐMANN H.F
Bankastræti 11. — Skúlagötu 30. — Sími 11280.
J
mó, að hver bær fói síma.
Það liggur stöðugur straumur
fólksflutninga til Suðvesturlands,
þéttbýlið við Faxaflóa eykst,
Reykjavík teygir sig inn að Elliða-
ám og jafnvel inn fyrir þær, og
háhýsi rfsa upp í hinum nýju hverf-
um. Fjölmennur nýr kaupstður,
Kópavogur, vex upp milli Reykja-
víkur og Flafnarfjarðar og stækkar
mjög ört. Á Suðurnesjum fjölgar
einnig, einkum í Keflavík og Njarð-
víkum. Húsnæðisvandræði eru
stundum mikil á þessu þéttbýlis-
svæði, flestir eru að streitast við
að eignast eigin íbúð. Efnaða fólk-
ið byggir sér lúxusvillur, mismun-
andi smekklegar. Þau hverfi fá hjá
almenningi nöfn eins og Gullströnd-
in og Snob Hill. Enn er búið í brögg-
um, en braggahverfin minnka smátt
og smátt og sum hverfa alveg.
Rafvæðingin heldur áfram. Orku-
verin við Sog eru stækkuð, og nýj-
ar virkjanir eru gerðar úti um land-
ið. Farið er að gera áætlanir um
stórvirkjanir í Þjórsá og fleiri fall-
vötnum. Notkun jarðhitans eykst.
Hitaveitan í Reykjavík nær til æ
fleiri hverfa, og komið er upp hita-
veitum á Selfossi Hveragerði, Sauð-
árkróki og Ólafsfirði.
Utanríkisverzlunin beinist að
nokkru leyti inn á nýjbn brautir.
Enn er verzlað mikið við Bretland,
Þýzkaland. Norðurlönd og Suður-
Evrópu, en verzlunin eykst við
Bandaríkin og löndin í Austur-Evr-
ópu. Margar innlendar verzlanir
flytjast í glæsilegt húsnæði, og und-
ir 1960 fara kjörbúðir að þjóta upp.
Bönkum fjölgar í landinu, 1953 eru
Iðnaðarbankinn og Framkvæmda-
bankinn stofnaðir, 1961 Verzlunar-
bankinn og 1963 Samvinnubank-
inn. Landsbankanum er skipt í
Seðlabanka og Viðskiptabanka.
Utibúum bankanna fjölgar. Alltaf
eru dýrtíð og verðbólga erfiðasta
viðfangasefni stjórnmálamannanna
og alls almennings. Gengi krónunn-
ar lækkar gagnvart erlendum gjald-
eyri. Vinnudeilur eru talsverðar,
einkum árin 1955 og 1963. Árið
1962 eru sett lög um kjarasamn-
inga opinberra starfsmanna, og ár-
ið eftir hækka laun þeirra talsvert.
Miklar framkvæmdir verða í sam-
göngumálum. Algerlega ný verk-
tækni er nú komin til skjalanna í
vegagerð, hinar stórvirku vegagerð-
arvélar. Margar ár eru brúaðar.
Bílum fjölgar ört, tala bíla í land-
inu fer yfir 30.000 árið 1964. Mik-
ið er unnið að gatnagerð í kaup-
stöðum. En hin aukna umferð skap-
ar mjög erfið vandamál. Stórfelld-
ar framkvæmdir eru við hafnargerð
víða um land, t.d. í Njarðvíkum,
á Rifi, í Bolungarvík, Vestmanna-
eyjum, Þorlákshöfn og miklu víð-
ar. Kaupskipum landsmanna fjölg-
ar. Eimskipafélag Islands kaupir
marga nýja Fossa, og Samband ís-
lenzkra samvinnufélaga kemur sér
upp miklum skipastóli, Fellunum.
Önnur skipafélög eflast, Eimskipa-
félag Reykjavíkur, Jöklar, Hafskip
og enn fleiri.
Mest kveður þó að þróun flugs-
ins, bæði innanlands og til útlanda.
Flugfélag íslands eflist, og 1944
eru Loftleiðir stofnaðar. Innanlands-
flugið verður aðallega í höndum
Flugfélagsins, en hin síðari ár koma
þar ýms smærri félög til sögunn-
ar. Bæði stóru flugfélögin fljúga til
Evrópu, og Loftleiðir ná til sín mikl-
um farþegaflutningum milli Amer-
íku og Evrópu og eiga í harðri sam-
keppni við erlend flugfélög, en veit-
ir oftast betur. Margir flugvellir eru
gerðir í landinu, sumir stórir, t.d.
á Akureyri og Egilsstöðum. Flugið
heillar ungu kynslóðina, og fjöldi
ungra manna lærir flug. Sumir
þeirra gerast flugmenn í fjarlægum
heimsálfum, Afríku og Asíu. Og
óskadraumur ungra stúlkna er að
verða flugfreyjur. Nokkur meiri
háttar flugslys verða, 1947 farast
25 menn í flugslysi í Héðinsfirði,
1951 20 manns milli Vestmanna-
eyja og Reykjavíkur, og 1963 ferst
íslenzk flugvél með 12 manns við
Osló.
Á árunum eftir 1960 er komið
á sjálfvirku símakerfi á Suðvestur-
landi og sumsstaðar norðanlands
Nær því hvert heimili á landinu
eignast útvarp. Vilhjálmur Þ. Glsla-
son tekur við embætti útvarpsstjóra
af Jónasi Þorbergssyni. Herliðið á
Keflavíkurflugvelli komur sér upp
sjónvarpsstöð, og fara þá ýmsir á
Suðvesturlandi að fá sér sjónvarps-
tæki og horfa á sjónvarp frá flug-
vellinum. Miklar deilur verða um
þetta sjónvarp. 1964 er ákveðið að
koma á fót íslenzku sjónvarpi og
undirbúningur hafinn.
Blaða- og bókaútgáfa eykst gíf-
urlega eftir stríðið. Fjöldi tímarita
er einnig gefinn út, en sum þeirra
hafa aðallega léttmeti á boðstól-
um. — Halldór Kiljan Laxness held-
ur áfram skáldsagnarritun sinni og
fær fyrstur íslendinga bókmennta-
verðlaun Nóbels (árið 1955). Steinn
Steinarr deyr 1958 og Davíð Stef-
ánsson 1964 Fjöldi ungra Ijóða-
skálda, og ný sagna- og leikrita-
skáld koma fram á sviðið. Sum
ungu Ijóðskáldanna eru mjög und-
ir áhrifum Steins Steinarrs. Mörg
þeirra yrkja órímað, og deilur um
Ijóðform eru oft háværar. í íslenzkri
leiklist verða þáttaskil 1950, er
Þjóðleikhúsið tekur til starfa. Gömlu
tónskáldin, Sigvaldi Kaldalóns, Árni
Thorsteinsson og Friðrik Bjarnason
hverfa af sviðinu. Páll ísólfsson
verður æ meir hinn ókrýndi kon-
ungur íslenzkrar tónlistar, sum yngri
tónskáldanna taka að aðhyllast el-
ektróniska músik og önnur nýtízku-
leg músikform. Sinfóníuhl jómsveit
tekur til starfa í Reykjavík, og áhugi
á músik er mikill í landinu. Kórar
starfa víða, og kirkjukórar landsins
eru æfðir skipulega.
í málaralistinni hverfa gömlu
meistararnir Ásgrímur Jónsson og
Jón Stefánsson, en Jóhannes Kjar-
val starfar enn í fullu fjöri. Marg-
ir hinna yngri málara aðhyllast
expressionisma, súrrealisma, kúb-
isma eða aðstrakt myndlist. —
Nestor íslenzkra myndhöggvara,
Einar Jónsson, fellur í valinn, en
Ásmundur Sveinsson er sístarfandi,
og yngri myndhöggvarar, Sigurjón
Olafsson og fleiri, koma fram á
sviðið. í byggingarlist koma einnig
nýtízkulegar -:tefnur fram, meira og
minna í ætt við fúnkis. Nýir athafna-
samir arkitektar, Eiríkur Einarsson,
Gunnlaugur Halldórsson, Sigvaldi
Thordarson, Skarphéðinn Jóhannes-
son og margir aðrir setja svip sinn
á hin nýju hús, sem rísa upp í höf-
uðstaðnum.
Miklar breytingar eru gerðar á
Hjarta bifreiSarinnar er hreyf-
illinn, andlitiS er stýrishjóliS.
Það er margt hægt a8 gera til að fegra stýris-
hjólið yðar, en betur en við gerum það, er ekki
hægt að gera.
Og er það hagkvæmt? — Já, hagkvæmt, ódýrt
og endingargott og . . . Viljið þér vita meira um
þessa nýjung? — Spyrjið einfaldlega viðskipta-
vini okkar, hvort sem þeir aka einkabifreið,
leigubifreið, vörubifreið, eða jafnvel áætlunar-
bifreið. Allir geta sagt yður það.
— Eða hringið strax í síma 21874,
við gefum yður gjarnan nánari upplýsingar.
VIKAN 26. tbl.
31