Vikan - 08.07.1965, Blaðsíða 11

Flugfiskar
Undir himni og ofan á var einu
sinni sagt. Nú heitir það undir
vatni og ofan á. í Bandaríkjun-
um hefur hópur hámenntaðra
verkfræðinga og vísindamanna
unnið undanfarið að smíði fyrsta
fjúgandi kafbátsins. Og nú er ár-
angurinn kominn fram í dags-
ins Ijós. Að baki liggur margra
ára starf tilrauna og athugana á
tæknilegum atriðum. „Flugfisk-
urinn“ hefur ekki ennþá farið í
reynsluferð, en öll tæknileg
vandamál varðandi hann hafa
verið leyst.
Þegar hann er á flugi, er hann
drifinn áfram af þremur túrbínu-
hreyflum, tveimur ofan á vængj-
unum og einum aftarlega á
skrokknum. Flughraðinn mun
eiga að vera 150 — 250 km. á
klst. Þegar komið er undir yfir-
borðið, sjá tveir rafmótorar um
að knýja hann áfram með svo-
kölluðum vatnskrafti. Vængirn-
ir veita nokkra mótstöðu í vatn-
inu, svo að ferðin verður lítil,
sennilega ekki nema 9 km. á klst.
Áhöfnin á þessum vopnaða flug-
fiski verður skipuð tveim mönn-
um.
Menn hafa spurt, hvað flotinn,
sem sá um smíði hans, ætli sér
með hann. Það skýrir sig að
nokkru leyti sjálft, það á að nota
hann við kafbátaveiðar. Með
flugfiski er létt að ráða niður-
Iögum óvinakafbáta. Ef þeir eru
uppi á yfirborðinu til að „anda“,
er vandalítið að sjá þá í radar,
og séu þeir neðansjávar, getur
flugfiskurinn sjálfur leitað þá
uppi með aðstoð Ijósmiðunar og
komið þeim fyrir kattarnef.
SÍDAH SÍDAST
Fliótandí
rannsóknarstöð
Fiskveiðar eru veigamikill þátt-
ur í atvinnulífi Rússa, og nú hafa
þeir stigið stórt skref inn í fram-
tíðina með smíði skips, sem ger-
ir meir en aðeins að veiða fiskinn
en rannsakar hann og athug-
ar á alla handa máta. Skipið heit-
ir Academian Knipovich og hef-
ur um borð bæði fullkomnar
rannsóknarstöðvar og fiskverk-
smiðjur. Þar eru 13 rannsóknar-
stofur, öflug frystitæki, niður-
suðuverksmiðja o.s.frv.
Vísindamennirnir um borð eru
útbúnir sérstökum tækjum til
neðansjávarrannsókna, svo sem
neðansjávarsjónvarpi, myndavél-
um og einnig hafa þeir sterka
litlampa. Þessir lampar eru not-
aðir til að athuga viðbrögð fisks-
ins við ljósi. Þeir lokka fisk-
inn að skipinu og þar er hann
veiddur í netpoka. Allt sem við-
kemur fiskinum er prófað, hvern-
ig hann bragðast, allar tegundir,
hvernig bezt er að matreiða hann
og efnafræðilegar samsetningar.
Engu er hent, því að um borð
eru útbúnaður til að framleiða
lím úr roðinu, lýsi, og einnig eru
þar djúpfrystitæki til varanlegri
geymslu. Sem sagt alger nýting
aflans. Það er nokkuð, sem við
íslendingar mættum taka okkur
til fyrirmyndar.
Picasso í vígahug. Hér æfir hann
með syni sínum, en þaS er móðir-
in, sem hann vill fó aS spreyta sig
á.
Burtu með
bókina
segir
Plcasso
Þau hittust fyrst ó kaffihúsi ó
vinstri bakka Signu í París í maí
1943. Hann, Pablo Picasso, heims-
frægur málari, 62 ára og hún,
Francoise Gilot, 21 árs óþekkt lista-
kona. Picasso gekk yfir aS borS-
inu til hennar meS kirsuberjaskál,
og þar meS var ísinn brotinn. Stuttu
seinna flutti hún búferlum heim til
hans og varS hans hægri hönd,
eiginkona, fyrirsæta og bókstaflega
allt, sem hægt er aS krefjast af
einni konu. Hún fæddi honum tvö
börn, Claude og Paloma. Tíu ár-
um seinna brast hana úthaldiS.
Hún hélt úr hlaSi í leigubíl meS
börn og búslóS, en sá gamli stóS
eftir og hrópaSi MERDEI, sem myndi
útleggjast á íslenzku: FarSu til
fi.....
En frúin var ekki búin aS segja
sitt síSasta orS. Hún settist niSur
og skrifaSi bók um samlíf þeirra
Picassos, og auSvitaS varS hún alls
staSar í efsta sæti á metsölulistun-
um. Bókina skrifaSi hún í samráSi
viS amerískan blaSamann, svo aS
þetta yrði ekki aSeins persónuleg
hefnd hennar, heldur einnig list-
rænt ágrip af sögu meistarans. Frú-
in er allsendis ófeimin í skrifum
sínum og sýnir ekki neina nær-
gætni eSa meSaumkun. Þó bregð-
ur fyrir Ijósum punktum um þenn-
an undarlega persónuleika, sem
vart á sinn líka í heiminum.
Ekki er hægt aS segja, aS bókin
sé gróf, en hún er uppfull af mergj-
uSum bröndurum og frásagnarmát-
inn er lifandi og skemmtilegur. En
Picasso er ekki alveg dús viS bók-
ina. Hann hefur úthrópaS, aS hún
skyggnist á miSur heiSarlegan hátt
inn ( einkalíf sitt, sannleikurinn sé
oft sniSgenginn og margt sé hreinn
uppspuni. Meira aS segja hefur
hann staSiS í málaferlum til aS
banna sölu hennar í Frakklandi.
LögfræSingur hans sagSi: Hver maS-
ur á aS fá aS hafa leyndarmál
einkalífs síns í friSi, ekki sízt þegar
þaS er annar eins maSur og Pic-
asso.
Picasso krafSist algerrar undir-
gefni af hálfu konu sinnar, skrifar
Francoise. Hann varS ávallt aS vera
sigurvegarinn. Hún segir frá því,
hvernig hann eitt sinn rak logandi
sígarettu framan í hana. En hún
lét ekki undan, þaS var hann sjálf-
ur, sem varS aS draga sig til baka
meS pyndingarnar. AtburSir, álikir
þessum, voru ekki fátíSir meSan á
hjónabandi þeirra stóS.
Réttvísin i Frakklandi felldi um
síSir þann úrskurS, aS ekki væri
hægt aS álíta, aS bókin væri niSur-
lægjandi fyrir meistarann. VerSur
því útgáfa hennar ieyfS. Sjálf seg-
ir Francoise í viStali viS franskt
blaS, meS tilliti til níSmálverka, sem
Picasso hefur gert af henni: — Hann
notar pensil en ég penna. Ekki er
hægt aS líkja því saman. Og út-
gefendur hennar í Frakklandi segja:
— Þeir hlutar bókarinnar, sem fjalla
um samlif þeirra, eru skrifaSir á
þann hátt, aS hvergi er hallaS á
neinn.