Vikan - 12.08.1965, Page 27

' ' "\

;
æ£'ífíý.-i
mm
Fjcískylda Einars saman komin vestur á Nýlendugötu sumarið 1965. Frá vinstri: Vala, sem heldur á
syni sínum, Árna Benediktssyni, Einar meff dótturson sinn og nafna, Einar Örn Benediktsson, í fang-
inu, Martha, með nöfnu sína og dótturdóttur Mörtu Óskarsdóttur og Brynja, sem heldur á dóttur
sinni, Ástu Óskarsdóttur. Vala er gift Benedikt Árnasyni, leikara, en Brynja er gift Óskari Sig-
urffssyni, flugstjóra hjá Loftleiffum.
var æft fyrir eina óperu. Gátu menn þá séð óper-
una tvo daga í röð með mismunandi kröftum í
hverju hlutverki.
Strax á öðru ári eftir að ég var ráðinn í Dres-
den hélt ég mitt fyrsta ljóðakvöld. Síðan féll
ekkert ár úr allt fram í stríð. Ég hafði alla tíð
yndi af ljóðasöng og iðkaði konsertsöng mikið -—
og smátt og smátt stækkaði repertúarið. Ég söng
í hverri stórborginni á fætur annarri — Berlín,
Vín, Múnchen, Hamborg, Lubeck, Kiel, Köln,
Dússeldorf, Hagen, Múnster, Bielefeld, Stuttgart,
Göttingen, Tubingen, Hannover, Hildesheim,
Frankfurt an der Oder og 20 til 30 öðrum borg-
um og bæjum.
En ljóðasöngur og konsertsöngur yfirleitt er
erfiður og krefst ótrúlega mikils af söngvaranum,
ef vel á að gera. Það er alveg ótrúlegt hve mikið
getur leynzt í einu litlu lagi. Ég held, að eitt erf-
iðasta lagið, sem ég hef nokkurn tíma sungið, sé
smálag Shuberts, Wanderers Nachtlied við hinn
dásamlega texta Goethe •—• tiber allen Gipfeln
ist Ruh, in allen Wipfeln spurest du kaum ein
Hauch; die Vöglein sch|weigen im Walde.
Warte nur, warte nur, balde ruhest du auch,
warte nur, warte nur, balde ruhest du auch. —
Fjórtán taktar í allt, og þar af syngur söngvar-
inn ellefu. Listaverk gert af tveimur höfuðsnill-
ingum. -— Annars er Schubert heimur út af fyrir
sig, og það þarf átak til þess að komast í gegn-
um hvert lag. Ljóðaflokkinn Winterreise vildi ég
ekki syngja fyrr en á fertugsaldri af einskærri
virðingu fyrir verkinu.
Öskurapi getur brillerað í óperu —• þar er allt
málað grófum dráttum eins og í veggmálverki —
en hann gæti það aldrei á ljóðakvöldi, því að fín-
gerðustu penslana kann hann ekki að nota. Hann
handsamar aldrei á augnablikinu heiminn, at-
burðurinn og stemminguna, sem býr í litlu Schu-
bert lagi. Svoleiðis lag syngur maður að minnsta
kosti 200 sinnum, áður en maður lætur sér detta
í hug að voga sér að syngja það opinberlega.
Fyrst er lagið lært og síðan byrjar vinnan, hin
listræna vinna. Þá og ekki fyrr uppgötvar mað-
ur leyndardóma lagsins og finnur stemminguna.
Ég hef oft haft þann hátt á að láta lagið liggja
ósnert í undirmeðvitundinni í fleiri mánuði eft-
ir að ég er búinn að læra það og taka svo til við
það aftur. Þó er ekki víst, að maður nái nokkurn
tíma fullum tökum á því, en einhvern tíma kem-
ur samt að því, að maður segir við sjálfan sig:
„Nú get ég reynt það.“ Svo uppgötvar maður
Framhald á bls. 36.
ENDURMINNINGAR EINARS KRISTJÁNSSONAR
VIKAN 32. tbl.