Vikan - 12.08.1965, Síða 40

Þegar ég spurði Sasha, hvers
vegna hann væri svo hrifinn af
þessari sterku manngerð, sem lýst
er í bókum Hemmingway's svaraði
hann:
„Mér finnast þessar konur eins
og Lafði Brett, sem aðeins geta
lifað fyrir óstina, svo óendanlega
ólíkar öllu því, sem hér gerist. Og
þessi djúphugsandi karlmenni sem
hafa nógan tíma til að brjóta heil-
ann um lífið og tilveruna og leita
eftir óstum kvenna. Þetta er svo
ólíkt því, sem við þekkjum til. Sögu-
hetjur Hemmingway's virðast hafa
tíma til að gera allt sem þær langar
til, en við í Sovjetríkjunum höfum
aldrei tíma til neins. Allt okkar líf
er eilíft strit. Við erum eins og hjól
í risastórri vél."
Þessi risastóra vél er alltaf að
breytast til batnaðar eins og gef-
ur að skilja, og þegar er ýmislegt,
sem gefur til kynna, að brótt fái
fólk í Sovjetríkjunum fleiri frístund-
ir, meira svigrúm og betri Iífskjör.
Þessar umbætur munu gjörbreyta
hinu daglega lífi fólksins í Sovjet-
ríkjunum og þó einkum og sér í lagi
hvað við kemur kvenfólki. Þær
munu smátt og smátt hætta að vinna
erfiðisvinnu og geta farið að hugsa
meira um útlitið.
Ungar konur eins og Oksana
Mikhalova eru þegar farnar að gera
sér grein fyrir því, að nú er að
birta yfir í Sovjetríkjunum. Oksana
segir: „Eg vil halda áfram að vera
ung, ég vil ekki vera orðin gömul
kerling, þegar fólk hefur loks losn-
að við efnahagslegar áhyggjur."
Þegar ég fór frá Rússlandi var
ég sannfærð um, að þótt rússnesku
konuna langi í fegurri heimili og
betri nælonsokka, þá muni tilkoma
þess ekki verða til þess að hún
hverfi frá sinni núverandi stöðu í
þjóðfélaginu. Þótt hana skorti ým-
islegt þá hefur hún öðlazt nokkuð,
sem fæstar konur hafa öðlazt ann-
ars staðar i heiminum. Hún er stolt
og dugmikil og hvað sem eiginmað-
urinn segir, er það ekki líklegt, að
hún hætti að vinna úti og fari að-
eins að hugsa um hús og heimili.
☆
Humartúr á Hafrúnu
Framhald af bls. 11.
sem var í hrúgunni. fgulker,
skeljar og alls konar smáfiskur,
sem er hent, svo sem smákoli,
seiði og gulllax. En þessu er öllu
mokað upp á borðið og þar krabb-
inn tíndur úr dótinu, slitið af
honum skottið og því hent í
körfu. Krabbinn er mjög misjafn
að stærð, alt frá 3—4 sentimetr-
um en svo smátt er vitanlega
ekki hirt, og upp í og yfir 30
sentimetra langur, ef við mælum
griptengumar með. Hann er
ekkert yfir sig hrifinn af því að
missa skottið og reynir að klípa
frá sér með griptöngunum. Og
það getur verið býsna sárt ef
hann nær góðu taki á fingri.
Enda var ekki liðin löng stund,
áður en Sævar vélstjóri veinaði
upp yfir sig og baðaði út öllum
skönkum á meðan stór krabbi
hékk hinn rólegasti á annarri
hendi hans.
Annar bitvargur kemur oft í
trollið og gelur verið heldur
skeinuhættari en krabbinn Það
er blessað bjargræðið, steinbítur-
inn. Hann getur leikið menn
illa, dæmi eru um það, að hann
hafi bitið fingur af mönnum. En
hann er alveg sérstaklega laginn
við að læðast aftan að mönnum
og bíta í hælinn á stígvélinu
þeirra. Það er þess vegna mjög
vinsæll hrekkur til sjós að grípa
tveimur fingrum um stígvélahæl
manna, þegar þeir eiga þess sízt
von, og árangurinn er vanalega
sá, að menn fara tvö eða þrjú
heljarstökk aftur yfir sig og lenda
kannske ofan í miðri steinbíts-
hrúgunni.
En það á engum að verða meint
af, þótt krabbinn klípi aðeins í
hann, í mesta lagi smá marblett-
ur, sem hverfur fljótt. Marga
hryllir við, þegar þeir sjá humar
í fullum skrúða, en þegar er far-
ið að aðgæta hann nánar, er þetta
allra fallegasta skepna. Hann er
rauður að lit og þótt hann sé
klunnalegur á að líta, er hann
býsna fljótur að synda. Þegar
hann syndir, fer hann aftur á
bak og spyrnir sér áfram með
vöðvanum í skottinu, (það er
hann, sem við borðum á Naust-
inu). Þá er hann býsna lífseigur,
og áður en byrjað var á að slíta
hann úti í sjó en komið var með
hann í heilu lagi í land, var það
oft algeng sjón að sjá hrúguna
spriklandi í lestinni, þegar komið
var að landi eftir tveggja daga
útivist. Belgíumenn veiða humar
nokkuð hér við land og flytja
hann lifandi út. Þeir setja hann
í í trétunnur, leggja þang á milli
og úða sjó vfir hann tvisvar á
sólarhring. Þannig getur þeim
tekizt að halda í honum tórunni í
heila viku.
En geymsluaðferðin. sem notuð
er hér á landi, er sú, að láta hann
í trétunnur niðri í lest, moka ís
á hann og setja einn hnefa af
salti saman við. Síðan er tunn-
an fyllt með sjó og ís bætt ofan
á eftir því sem hann þiðnar í
tunnunni. Svona á að vera hægt
að geyma krabbann alveg ó-
skemmdan í 3 sólarhringa og
jafnvel lengur.
Gert er að öllum fiski nema
karfa og hann síðan ísaður í stí-
ur niðri í lest. Ekki ætti að þurfa
að taka fram, að allur aflinn er
hvítþveginn, áður en hann er lát-
inn niður í lest, hvort sem það
er fiskur eða krabbi.
Þegar búið var að ganga frá
öllu á þilfarinu, svo að klárt
væri fyrir næstu hífingu, var
farið í kaffi, og svo togaði stýri-
maðurinn það sem eftir var af
toginu, en kallinn lagði sig á með-
an.
Það er enginn reglulegur svefn-
tími á togveiðum. Allan sólar-
hringinn er verið að veiðum, og
áhöfnin verður að snapa sér
stundirnar milli hífinga. Sjaldn-
ast er sofið meira en 2 tíma í
einu, þá er híft á nýjan leik. En
þegar allir eru samtaka, er hægt
að afkasta ótrúlega miklu, og
það vita þeir á Hafrúninni. Þama
vinna allir að verkinu, sama
hvaða stöðu þeir hafa um borð.
Þarna kemur ekki vélstjórinn og
segir: „Ég á ekki að vinna á dekk-
inu,“ og matsveinninn segir ekki:
„Ég er bara að hugsa um að
elda,“ heldur vinna allir að nýt-
ingu aflans eins og hægt er. Kall-
inn sjálfur djöflast manna mest
við að ná inn trollinu og koma
því aftur út. Þeir eru 6 á sumum
bátunum, en þeir á Hafrúninni
segja, að það sé alveg nóg að
vera 5, ef mannskapurinn er
samstilltur. Enda er þá töluvert
hærri hlutur, sem hver maður
fær.
Kl. 9 um morguninn er híft
upp. Öllu betri afli er í þessu
holi en hinu fyrra, og látið fara
aftur á sama stað. Sömu hand-
tökin eru endurtekin eins og
fyrr, en þrátt fyrir flýtinn við
vinnuna, er vandvirknin alltaf
númer eitt, þannig fæst mest út
úr fiskinum.
Undir hádegið byrjaði að gjóla
á suðvestan. „Það mátti vita það,
hann var búinn að spá þessum
fjanda," segir kallinn.
Rétt rúmlega tvö hífðum við
upp, eftir að hafa snætt kjöt með
káli í hádegisverð. Aflabrögð
voru svipuð og í holinu á undan,
VIKAN 32. tbl.