Vikan - 07.10.1965, Blaðsíða 14
Framhaldssagan
eftir Sergeanne Golon 13. hiufti
Philippe lét ekki neina undrun á sér sjá, þegar kona hans heim-
sótti hann í íbúð hans. Hann bauð henni kurteislega sæti, meðan hann
lyki við að klæða sig, og beið, þar til hún bar upp erindið.
Angelique horfði á hann setja á sig hringana. Hann valdi þá mjög
nákvæmlega, mátaði þá og virti hendurnar fyrir sér með gagnrýnis-
augum. Engin kona hefði lagt meiri alúð við þetta, hugsaði hún, þegar
hún horfði á hann einbeita sér að svo lítilfjörlegu atriði. Stafaði kuldi
hans ef til vill af fáránlegu stolti? Hvers vænti hún sér af honum? Ráð-
legginga? Það virtist fáránlegt.
Að lokum til að rjúfa fáránlega þögnina, sagði hún:
— Monsieur de Vivonne hefur beðið mig um að lána sér Cantor.
Philippe andvarpaði aðeins, og tók alla hringana af hægri hend-
inni eins og samspil þeirra félli honum ekki. Hann hélt áfram að
grúska í opnum skartgripaskrínunum. Svo, eins og hann minntist allt
í einu nærveru hennar, sagði hann með þreytulegri röddu: — Jæja?
Ég óska þér til hamingju, með það. Vivonne er að rísa í virðingu, og
það er útlit fyrir, að systir hans, Madame de Montespan, haldi honum
i hávegum um fyrirsjáanlega framtíð.
— Vivonne á að stýra leiðangri til Miðjarðarhafsins.
— Frekari sönnun fyrir trausti konungsins.
— En drengurinn er bráðungur.
— Hvaða drengur? Ójó Cantor.... en það er ekki annað að sjá,
en að hann langi til að fara með Vivonne. Og hvað er svo athyglis-
vert við það? Vivonne spillir honum, hann gefur honum sætindi hvenær
sem þeir hittast. Þó ætti enginn átta ára drengur að vera einráður.
— Mér þætti gaman að vita....
Philippe lyfti augabrúnunum: — Viltu að hann komist áfram?
— Já, en....
— E'n hvað?
Hún var hraðmælt, og það færðist roði í kinnar hennar: — Það
fer slæmt orð af Vivonne. Hann var einn i hópi Monsieur, og allir vita,
hvað það þýðir. Ég hef lítinn áhuga fyrir, að leggja son minn í hend-
urnar á manni, sem væri líklegur til að spilla honum.
Du Plessis markgreifi hafði sett á sig hring með einum stórum dem-
ant og tveimur minni. Hann gekk út að glugganum, til að sjá hvern-
ig þeir Ijómuðu I sólarljósinu.
— Hverjum mynduð þér þá trúa fyrir honum? sagði hann hægt.
— Hinum fágæta manni, persónugervingi siðgæðisins, hinum falslausa
og hræsnislausa, einhverjum, sem hefur metorð hjá kónginum og....
er alls ekki til?
— Hann er svo ungur, endurtók Angelique. — Ég óttast, að hann
muni sjá eitthvað, og læra eitthvað, sem spilli sakleysi hans.
Philippe hló. — Af framgjarnri móður að vera hefur þú óþægilega
hugaróra. Ég var varla orðinn tíu ára, þegar Coulmer lagði mig i rúm
með sér. Fjórum árum síðar, áður en ég var eiginlega kominn í mútur,
langaði Madame de Créqui að gæða sér á vorgróðri og bauð mér —
eða öllu fremur neyddi mig — upp I rúm til sín. Hún hlýtur að hafa
verið að minnsta kosti fertug. Hvernig finnst þér þessi smaragður fara
með gimsteinunum ?
Angelique sagði ekkert. Hún var skelfingu lostin.
— Philippe! Ó, Philippe!
— Já, ég held að það sé rétt hjá Þér. Þessi fagurgræni litur smaragðs-
ins dregur úr bláma gimsteinsins. Ég held að það væri betra að hafa
einhvern annan demant með smaragðinum. Hann leit á hana og smá
hló aftur. — Vertu ekki með Þennan áhyggjusvip. Ef þér líkar ekki
það, sem ég segi, hvers vegna kemurðu þá hingað til mín, til að biðja
um ráð? Aannaðhvort veiztu ekki, eða lætur sem þú vitir ekki, hvernig
menntun ungs aðalsmanns fer fram. Börnin verða að byrja neðan frá.
— Ég er móðir þeirra. Mannvirðing er í sjálfu sér ekki neitt. Ég
get ekki vanrækt siðferði þeirra. Hugsaði móðir þín aldrei um það?
VIKAN 40. tW.
Philippe hnussaði. — Það var rétt. Ég gleymdi, að við erum ekki
alin upp á sama hátt. Ef ég man rétt, varst Þú alin upp berfætt innan
um kálsúpu og draugasögur. I slíku umhverfi var ef til vill hlutur,
sem heitir móðir. En við hirðina var slíkt ekki að finna.
Hann sneri sér aftur að snyrtiborðinu og opnaði nokkur skartgripa-
skrín í viðbót. Hún sá nú ekki framan í hann, aðeins ljóshært höfuð,
sem var álútt eins og undir miklu fargi.
— Nakin og skjálfandi af kulda, muldraði hann. — Stundum hungr-
aður I umsjá Þjóna og þjónustustúlkna, sem afvegaleiddu mig.... Þann-
ig var ævi mín í þessarri höll, sem ég erfði einn góðan veðurdag. En
þegar átti að sýna mig, var ekkert of gott handa mér — fegurstu fötin,
mýksta flauelið, fíngerðustu knipplingarnir. Klukkustundum saman
var hárgreiðslumaðurinn að verki í hári mínu. Svo, þegar ég hafði
verið sýndur, var mér aftur stungið inn í myrkrið í litla herberginu
mínu, og gefinn á vald einmanaleik hinna löngu, tómu ganga. Mér
leiddist. Enginn lagði á sig að kenna mér að lesa eða skrifa. Mér fannst
það eins og gjöf frá himnum, að geta gengið í þjónustu Coulmers.
Honum þótti vænt um litla drengi á borð við mig.
— Stundum komstu til Plessis.
— Aðeins i stuttar heimsóknir. Ég varð að sýna mig við hirðina og
snúast I kringum hásætið. Eina leiðin til að komast áfram, er að vekja
á sér athygli. Faðir minn, en ég var einkasonur hans, gat ekki hugsað
sér að skilja mig eftir úti í sveit. Hann naut þess að sjá, hve mér varð
vel ágengt. Ég var mjög kærulaus og hafði varla nokkurn persónu-
leika, en ég leit vel út.
— Þessvegna hefurðu aldrei skilið, hvað ást er, sagði Angelique
eins og við sjálfa sig.
— Jú, svo sannarlega. Ég hef margar og mismunandi útgáfur af
því fyrirbrigði í minni reynslu.
— Það er ekki ást, Philippe.
Hún fann kuldahroll fara um sig, gera hana dapra, fylla hana af
meðaumkun eins og hún hefði hitt einhverja vesæia sál, svipta öllum
lífsnauðsynjum. „Dauði hjartans er verstur af öllum ógæfum!“ Hver
hafði sagt þetta við hana með þeim kaldhæðnislega dapurleika, sem
einkennir þá, sem hafa fengið nóg af öllu? De Condé prins, einn hinna
mestu lávarða að ætterni og verðskuldun.
— Hefurðu aldrei elskað.... jafnvel ekki einu sinni.... eða haft
nokkrar sérstakar einkatilfinningar i garð.... neinnar konu?
— Jú.... gömlu barnfóstrunnar minnar, ef til vill, en það var fyrir
langa löngu.
Angelique brosti ekki einu sinni, hún starði á hann alvarleg í bragði
og spennti greipar í kjöltu sinni.
— Þessi tilfinning, muldraði hún, — sem getur fyllt mann sam-
kennd við meistara sköpunarverksins, fyllt mann sælu hinna fegurstu
drauma, fögnuði og orku lífsins....
— Þú ert mjög málsnjöll. Nei, ég get ekki sagt, að ég minnist þess,
að hafa nokkurn tíma þekkt slíka sælutilfinriingu.... E*n ég skil hvað
þú átt við. Einu sinni hélt ég í hönd hennar, en síðan flúði draumurinn
Hann hafði hálflokað augunum. Fagurskapað andlit hans með örlitlu
brosi um varirnar og óræður svipurinn gerði hann líkastan steinmynd
á konungsgröf. Aldrei hafði hann virzt svo fjarri henni sem núna, þegar
hann hafði ef til vill aldrei verið eins nærri henni.
— Það var heima á Plessis. Ég var sextán ára og faðir minn hafði
keypt handa mér herdeild. Við höfðum farið út í sveit til að halda
það hátíðlegt. I samkvæminu hitti ég stúlku, jafngamla mér, en í
öfundaraugum mínum var hún aðeins barn. Hún var í gráum kjól
með bláum bryddingum á blússunni. Ég skammaðist mín, þegar mér
var sagt, að hún væri frænka mín. En þegar ég tók um hönd hennar
til að leiða hana í dansinn, fann ég hana skjálfa í hönd minni, og þá