Vikan - 07.10.1965, Blaðsíða 49

VANDINN LEYSTUR
RAÐSÓFI
húsgagnaarkitekt
SVEINN KJARVAL
nú er vandalaust að raða i stofuna svo vel
fari — þessi glæsilegu raðhúsgögn bjóða
ótal möguleika; þér getið skipt með þeim
stofunni,sett þau i horn eða raðað á hvern
þanri hátt sem bezt hentar
fást aðeins hjá okkur
HUSGAGNAVERZLUN ARIMA JOISISSONAR
laugavegi 70 sími 16468
Mikil er snilld sögunnar, að kom-
ast svo hæversklega að orði, að
einhver týni sjálfum sér, þegar
hann ferst. En nú á dögum týna
menn sjálfum sér, og eru þó
bráðlifandi.
Þar sem Kjalvegur er hæst yf-
ir sjó heitir Geirsalda. Örnefnið
er nýtt og er til heiðurs Geir
Zöega fyrrum forseta Ferðafé-
lagsins. Þar hefur Ferðafélagið
reist honum minnisvarða og enn-
fremur er þar sólúr, hin feg-
ursta smíð. Geirsalda er mel-
bunga, þar sem jökullinn hefur
skilið eftir stór björg á strjálingi.
Þar er eyðilegt mjög um að litast
og mannvirkin stinga annarlega
í stúf við umhverfið. Ekki minn-
ist ég þess, að hafa séð fegurri
fjallasýn heldur en á öldunni.
Þaðan sér allt norður á Strandir
og til Eyjafjarðarfjalla þegar vel
viðrar. Það er líkt og einskonar
gleði fari um menn við að líta
land sitt svo víðáttumikið og
fagurt. Það er ef til vill þetta,
sem menn kalla frelsi öræfanna,
en ég er viss um að þessi til-
finning er ekki sprottin af út-
sýninni einni saman, vegna þess,
að ég hef aldrei fundið til öræfa-
frelsis á jafn víðsýnum stað og
Grillinu á Hótel Sögu, heldur
mun þessi tilfinning sprottin af
þeim hlutum sem enginn maður
hefur breytt.
íslenzkar útilegumannabyggð-
ir hafa löngum þótt fýsilegar til
fróðleiks. Ein slík er í Kerlingar-
fjöllum. Þangað fórum við á
heimleiðinni um fagra leið sem
liggur yfir Jökulfallið er renn-
ur úr Hofsjökli vestanverðum.
Ég tók eftir því, að foss einn,
sem ekið er hjá, og heitir Gígja-
foss, myndast af tveim ám. Þær
renna samhliða, þetta skítuga
jökulfljót og lítil bergvatnsá og
mætast í fossinum. Það fer lítið
fyrir bergvatnsánni þegar niður
er komið og svona er það ætíð;
hreinleikinn víkur fyrir því sem
óhreint er. í dal einum í Kerl-
ingafjöllum, sem er útilegu-
mannadalur eins og þjóðsögur
greina frá með grænum hlíðum
og sléttum völlum, er búsældar-
legt um að lítast. Tveir skálar
veglegir, og náðhús á árbakkan-
um, setja höfðingsblæ á staðinn.
Austan þessa dals rís fjallið Snæ
kollur og þangað lögðum við leið
okkar til þess eins að komast
í snertingu við snjó á sumardegi.
— f Kerlingarfjöllum er nústarf-
ræktur skíðaskóli af framtaks-
sömum ungum mínnum, og enn
er þetta lítil stofnun. En þegar
fram líða stundir geri ég ráð
fyrir að þarna verði haldnir
Vetrarolympíuleikar. Þá verður
mikið um dýrðir í útilegumanna-
byggðum. Þá geta útlendingar
setið með kokteilglasið sitt í hlíð-
um Snækolls og horft vestur að
Langjökli, því Langjökull er
frægur um heim allan, síðan
Lyndon B. Johnson Bandaríkja-
forseti fékk ísmola úr honum
þegar hann var að hugsa út að-
stoð Bandaríkjanna við Víetnam,
og ég myndi ráðleggja sem fæst-
um að éta mikið af Langjökli.
Skáli Ferðafélagsins í Kerlingar-
fjöllum er nýstækkaður og engu
óvistlegri en Hveravallaskálinn.
Við dvöldum þar dágóða stund
yfir lútsterku kaffi og ég sá fyr-
ir mér í huganum blaktandi
flögg og stássbúna áhorfendur
hinna miklu Vetrarolympíuleika,
sem verða ef til vill aldrei haldn-
ir á þessum stað.
Það er ólíkt að vera á leið
heim og að heiman. Það er eins
og heimleiðin sé ætíð styttri,
ekki sízt ef farið er um sama
veg. Maður lítur út um glugga
bílsins, og hugsar: Hér hef ég
komið áður. En í þessu tilfelli
var annað uppi á teningnum, því
við gerðum krók á leið okkar og
ókum niður í Hvítárnes, sem er
heimkynni einhvers kynlegasta
draugs, sem enn er við lýði. Mörg
dæmi eru um það, að draugar
(einkum kvendraugar) haldi
hluta af sinni mannlegu náttúru,
samanber Miklabæjar-Sólveigu.
En þó mun Hvítúrnesdraugur-
inn taka henni langt fram í þessu
efni, því hún er bæði vergjörn
og afbrýðisöm. í Hvítárnesi var
mikil byggð til forna, meðal ann-
ars átti að hafa staðið þar býlið
Stóra-Borg. Það er hugsanlegt,
að Hvítárnesdraugurinn sé frá
þeim tíma, og . er því helzt til
sönnunar, að henni er illa við
Dani, en með því að bæjarrúst-
ir í Hvítárnesi eru lélegar orðnar,
hefur hún flutt sig inn í skála
Ferðafélagsins og tekið ástfóstri
við eina lokrekkju þar. Það eru
margir til frásagnar um það, að
engum Dana og sízt dönskum
konum, verði vært í þeirri hvílu.
Einnig er sagt frá því, að þegar
brezkir hermenn dvöldu í Hvít-
úrnesi á stríðsárunum, hafi þeir
séð konu ganga heim að skálan-
um. Hugðu þeir gott til næturinn-
ar og gengu til móts við hana,
en þegar til kom, var hún horf-
in. Þetta endurtók sig þrisvar
sinnum og urðu þeir þá svo
hræddir, að þeir flýðu úr skál-
anum. Af þessu má sjá, að forn-
eskjan er svo römm, að þegar
menn verða hræddir við draug,
hætta þeir að treysta á byssuna.
Við, sem höfum sett þessar
glefsur saman í máli og myndum,
gerum okkur ljóst, að Kjalvegi
verður ekki svo lýst í-einu grein-
arkorni, eða þeim atburðum er
við hann eru tengdir, að vel sé.
En ef þetta verk okkar getur
orðið til þess, að þig fýsi á fjöll,
eða hafir orðið nokkurs vísari,
þá er tilgangi okkar náð.
Níels Óskarsson,
Steindór Guðmundsson.
VIKAN It. tbl. 40