Vikan - 01.06.1967, Blaðsíða 45

ALLT Á SAM A STAÐ
JEEPSTER JEPPINN
LOKSINS KOMINN Á MARKAÐINN
Gjörbreyttur
Stórglæsilegur
Fjórhjóladrifsbíll
Fallegt mælaborS
BólstruS svampsæti
101” milli öxla
Tvöfalt hemlakerfi
o.fl. nýjungar.
Jeepsterinn vekur mikla athygli þeirra er kjósa traustan
fjallabíl. Jafnframt býSur hann upp á þægindi fólksbíls á
góSum vegum. Jeepsterinn er fáanlegur meS húsi eSa
blæjum. '
LetiS upplýsinga. - PantiS tímanlega.
EGILL VILHJALMSSON HF.
Laugavegi 118, sími 22240.
Þá fær Þórhildur
greifann sinn
Framhald af bls. 11
sér formælendur hér á landi. Þó
höfum við heyrt því fleygt, að
til skamms tíma hafi starfað á
Akureyri klúbbur rojalista, sem
hafi haft að markmiði að vinna
ísland aftur undir Margréti Þór-
hildi. Klúbburinn hafði marga
embættismenn með virðulegum
titium, þar á meðal konunglegan
böðul. I veizlum klúbbsins var
hann látinn klæðast svörtum
sokkabuxum og fékk ekki til
mannfagnaðar annað en blóð-
mörskepp og flösku með svarta-
dauða; hlaut og sæti á gólfi næst
dyrum.
En konungstré Margrétar á sér
rætur dýpra í jarðvegi tímans
en til nítjándu aldar; hún getur
rakið ætt sína allt til Gorms kon-
ungs gamla, sem kvað hafa sam-
einað Danmörku í eitt ríki 934.
Aðrar heimildir kveða Danaveldi
enn eldra. Allavega eru Danir
harðir á því, að þeir eigi ekki
einungis elzta fána í heimi, held-
ur og elzta kóngsríkið. Það er
því ekki nema eðlilegt, að þeir
séu stoltir af þeirri hefð, sem
konungdæminu fyigir, þótt ann-
arsstaðar virðist það riða til falls,
meira að segja í Svíþjóð, þar
sem það á sér þó ekki síður stolt-
lega sögu en í Danmörku.
Ekki hefur verið ýkja mikið um
að danskar prinsessur hafi gifst
Frökkum; Margrét litla Friðriks-
dótlir verður víst sú þriðja. Á
sextándu öld gifti Kristján ann-
ar, síðasti kaþólski konungur
Dana, Kristínu dóttur sína Fransi
hertoga í Lóthringen. Þessi kon-
ungur er annars frægastur fyrir
Stokkhólmsvígin svokölluðu,
fjöldamorðin á sænskum fyrir-
mönnum, sem leiddu til þess að
Kalmarsambandið splundraðist
að fullu og öllu. Ötlu sögulegra
varð fyrsta konunglega hjóna-
bandið, sem tengdi saman Dan-
mörku og Frakkland. Til þess
var stofnað árið 1193, er Filippus
Ágústus Frakkakonungur gerði
að brúði sinni Ingiborgu, systur
Knúts sjötta Danakonungs og
dóttur Valdimars mikla, sem
hafði gert Danmörku voldugri
en hún hafði nokkru sinni verið
síðan á tímum Knúts ríka. í þá
daga gat konungafólk ekki leyft
sér þann munað að stofna til
hjúskapar af ást, eins og þau
Margrét og Henri nú gera; þá
voru hjónabönd milli konunga-
ætta álíka mikilvæg í milliríkja-
viðskiptum og varnarbandalög
og verzlunarsamningar nú á tím-
um. Filippus kóngur bar heldur
engan kærleik til brúðar sinnar,
eins og fljótlega kom fram. Hann
biðlaði til hennar af þeirri ástæðu
einni, að hann átti í illvígum
deilum við Ríkharð ljónshjarta
Englandskonung, „krýnda ber-
serkinn", sem líklega hefur orð-
ið frægari en allar aðrar riddara-
hetjur fyrr og síðar. Filippus von-
aði að niðjar víkinganna myndu
reynasl honum nýtir bandamenn,
ef til stríðs kæmi við enskinn.
Filippus Ágústus er allmerk
persóna í sögunni, því að heita
má að hann kæmi fótum undir
franska konungsríkið og þar með
stórveldisaðstöðu Frakklands í
Evrópu. Fram til þessa hafði
Frakkland naumast verið ein rík-
isheild nema að nafni, þar eð
því var skipt milli margra dramb-
látra lénshöfðingja, sem hegðuðu
sér eins og sjálfstæðir ríkisleið-
togar, hver á sínum parti. Filip-
pus breytti þessu verulega. Hann
lækkaði rostann í þeim aðals-
mönnum, sem óstýrilátastir voru
við hann og varð smámsaman
konungur á borði ekki síður en
í orði. Þó fór því fjarri að nokk-
uð konunglegt væri við hann.
Hann var fremur óálitlegur í
sjón, nízkur og smámunasamur,
en notadrjúga skynsemi hafði
hann í ríkum mæli.
Ingiborg konungsdóttir var
flestum konum fegurri og þar á
ofan með afbrigðum dyggðug og
guðhrædd. Engu að síður fékk
kóngur brúðgumi hennar þvílíka
andstyggð á henni á sjálfri brúð-
kaupsnóttinni, að hann eftir það
mátti naumast heyra hana
nefnda, hvað þá að hann þyldi
hana í návist sinni. Fáar sögur
fara af því, sem gerðist þessa
nótt, sem svo sviplega gerði að
engu fyrstu tilraunina til stofn-
unar diplómatískra tengsla milli
Danmerkur og Frakklands, enda
var enginn Kinsey þá uppi. En
eitthvað hlýtur það að hafa ver-
ið, því að daginn eftir var kon-
ungi, þessari jafnlyndu smásál,
svo brugðið, að hann var fölur
sem gras og nötraði á beinunum
af geðshræringu. Hann vildi óð-
ur og uppvægur endursenda
drottninguna um hæl með sendi-
boðum Knúts konungs, en þess-
konar auðmýkingu afsögðu Dan-
irnir að taka til greina. Filippus
lokaði þá aumingja Ingiborgu,
sem var áðeins átján ára og
kunni varla stakt orð í frönsku,
inni í klaustri, og í þeirri vist
og öðrum ógeðslegri átti hún nú
fyrir höndum að hírast næstu
tuttugu árin. En hversu mjög
sem þjarmað var að þessari vesa-
lings víkingaprinsessu, þá harð-
neitaði hún að gefa frá sér með
góðu þau réttindi, sem henni
báru sem drottningu Frakklands.
En maður hennar var ekki sið-
ur ákveðinn í að losna við hana,
hvað sem öllum diplómatískum
tengslum liði, og var það ólíkt
honum. Hann safnaði saman
nokkrum biskupum og barónum,
sem hann hafði í vasanum, og
tét þá falsa ættartölu konu sinn-
ar, þannig að hjónabandið yrði
ólöglegt samkvæmt þágildandi
kirkjurétti. Ingiborg vék máli
sínu til páfans, sem var þá eng-
inn annar en Innókens þriðji,
voldugasti maður sem þann titil
hefur borið og ki'öftuglega aug-
lýstur ofjarl allra þjóðhöfðingja,
sem hann þrætti við, nema Sverr-
is Færeyings, sem barðist til rík-
is í Noregi með Birkibeinum.
Hann skipaði Frakkakonungi að
taka sína löglegu ektakvinnu til
sín tafarlaust, og skilja við aðra
konu, sem hann hafði þá þegar
gengið að eiga. Þegar kóngur
neitaði, lýsti páfi Frakkaveldi í
bann. Það þýddi að ekki mátti
framkvæma nokkra kirkjulega
athöfn í landinu, hvorki gifta,
skíra eða jarða, og var bannið
á því síðasttalda sér í lagi baga-
legt. f stórum hlutum landsins
var bráðlega svo komið, að fólk
fékk trauðlega dregið andann
sökum rotnunarfýlunnar, sem
mengaði loftið. Reiði fólksins
beindist gegn konunginum, sem
það kenndi um hörmungarnar,
og þegar það spurðist að Innó-
kens hefði í hyggju aö létta
banninu af þjóðinni, en leggja
það þess í stað á Filuppus einan,
þá leizt jöfri ekki á blikuna.
Hann bauðst „flóandi í tárum og
með bljúgu hjarta“ til að taka
Ingiborgu til sín sem löglega
eiginkonu, þó aðeins um sjö mán-
aða skeið. Innókens gekk að
þessu, þorði ekki að vera strang-
ari, því að hann óttaðist að
franska kirkjan kynni að öðrum
kosti að segja sig úr lögum ,við
páfastólinn. Hann reyndi þó með
22. tbi. VIICAN 45