Alþýðublaðið - 13.02.1923, Side 1

1923
JÞriðjudaginn 13. febrúar.
34. tölublað.
<§>• ■<§>
♦
♦
♦
♦
SMÁS0LUVERÐ 50 AURAR PAKKINN ♦
iearj
ELEPHANT
THOMAS BEAR & SONS, LTD.,
LONDON.
S3> -<$>- -<0>- <íS>- -O- -O*- -<0
Húsnæðislejsið.
Hrað kostar að bæta úr ]>tí?
Pangað var komið þessum grein-
uin um husnæðisleysið og ráðin
iil þess að bæta úr því, er hió
varð á síðast, að segja skyldi ti),
hvað kosia myndi að byggja tvö-
hundruð fjölskylduíbúðir með þrem
íveruherbefgjum og eldhúsi, en
áður höfðu verið leidd rök að því,
að sú íbúða-aukning myndi nægja
til þess að bæta úr húsnæðis-
leysisböiinu.
Svó segja fróðir menn, er bæði
hafa víðtæka reynslu og þekkingu
á húsbyggingamálum, að af bygg-
ingavkortnaði vandaðra ibúðaihúss.
eins og verð er nú á vinnu og
efni, komi, ef sæmilegrar hagsýni
ségætt, 48 kr. áhvernteningsmetia
í rúmtaki hússins fullbúins að ut-
anmáli. Petta samsvarar því,- að
hver teningsmetri innanmáls kosti
kr. 66,30. Nú er gevt ráð fyrir
því, að hver íbúð væri að innan-
máli 120 tenÍDgsmetrar. Yerða þá
allar íbúðirnar, 200 að tölu, sam-
tals 24000 teningsmetrar að inn-
anmáii, og verður þá byggingar-
kostnaður þeirra allra með kr.
66,30 verði á hvevn teningsmetva
1591209 kr. eða rúmlaga hálf
önnur milljón kr.
tess ber vel að gæta, að með
þessu verði, kr. 66,30 á hvern
teDÍngsmetra innanmáls, er miðað
við byggingarkostnað á einstökúm
smáhýsum, þar sem ekki er bygt
nema eitt hús í einu, og ekki
gætt nema sæmilegrar hngsýni,
en hór er ætlaat til, að allar í-
buðirnar séu bygðar í einu og í
Samfellú og að auk þess sé gætt
ítrustu hagsýni. fað er kunnugt,
svo að ekki þarf sérstaklegá orð-
um að því að eyða, að framleiðsla
í stórum stíl er ávált miklu ó-
dýrari en í smáum, og má gera
ráð fyrir, að við byggiDguna vævi
hægt að spava aÖ minsta kosti
þessar 91200 kr., sem fram yfir
eru hálfa aðva miljón i útreikn-
ingnum á byggingarkostnaði þess-
ara tvö hundruð ibúða. Með til-
liti til »þess var í byggÍDgartillög-
um Alþýðuflokksfulltrúanna í bæj-
arstjórninni að eins gert ráð fyrir
háifrar annara miljónar króna
framlagi til bygginganna.
Pá er að athuga, hversu há
myndi þurfa að vera leiga fyrir
hverja af þessum tvö hundruð
íbúðum, og er það fljótséð. Verð
hverrar íbúðar er eftir þessum út-
reikningum 7500 kr. Það er við-
uvkent, að til þess að húseign
beri sig, er feykinóg, að hún gefi
af sér 12 °/o af verði sínu til þess
að standa straum af fyrningu og
öðrurn bostnaði árlega. Það nemur
fyrir þær íbúðir, er hér um ræðir,
900 kr. á ári eða 75 kr. á mán-
uöi. Það er sú leiga, sem þarf aö
gera ráð fyrir t.il þess, að hver
eyrir, sem lagður væri í þetta
fyrirtæki, skilaði sér aftur með
fullum vöxtnm. í’egar þess er gætt
að aigeng leiga fyrir íbúðir slíkar
sem þær, er hér um ræðir, er nú
hór í Reykjavík 150 — 200 kr.,
þá verður einstaklega vel ljóst,
hversu afskapleg fjárhagsleg byrði
húænæðisleisið er fyrir Reykja-
víkuibúa.
Það hefir þá verið sýnt, að með
því að stofna til húsbygginga í
stóvum stíl eins og hvers annars
gróðafyvirtækis má iækka húsa-
ieigu um helming eða meira, ef
að eins er bygt nógu mikið til
þess, að framboð komi í stað
eftirspurnar, en fvam á það var
sýnt í upphafi þessara gteina, að
eftirspurnin eftir húsnæðí er það,
sem heldur húsaleiguoni í því
voðaverði, sem nú er á henni.
En þó aö húsaleiga lækkaði mikið
með þessn móti, þá er það þó
ekki Dóg til þess að greiða svo vel
úr vandræðunum, sem þyrfti. fesa
vegna var af Alþýðuflokksíulltrú-
unum í bæjarstjórninni gert xáð
fyrir því. að þriðjungur af bygg-
ingar-kostnaðinum eða hálf miijón
króna væri þegar í upphafi talin
tap. Þyrfti þá húsaleigan ekki að
svara vöxtum af meira en 5025
kr. á ári, þ e. húsaleiga af þriggja
herbergja íbúð með eldhúsi, góðri
íbúð, myndi verða að eins rúmar
50 kr. á mánuði eða um 20 %
hærri en fyrir stríðið að eins.
Pað þarf varla orðum að því að
eyða, hvílíkur afskaplegur léttir
yrði að þessu íjárhagslega fyrir
bæjarbúa, og skal að því vikið
siðar. Hér skal að eins bent á það,
að með þessu væri fjölda af fjöl-
skyldufeðrum í bænum sparaðar
100 kr. á mánuði eða 1200 kr. á
ári. Alt ibúðarverðið myndi skila
sér aftur til einstaklinganna á
tæpum sjö áxum.