Vikan - 25.09.1969, Síða 37

^JVLeltose’s te^
Melföse’s te^
^gleöurydur
kvöldé og morgna^
Hvað er betra á morgnana eða á
mæðusömum vinnudegi? Lífgar hugann
og léttir skapið. Og hvað er betra á kvöldin?
Orvar samræður og rænir engan svefni.
Notalegur og hagkvæmur heimilisdrykkur.
Fljótlagað, fæst í þægilegum grisjupokum.
Fyrir utan höll Kumari rákumst
við á annan guð, — Shiva, hinn alls-
ráðandi í Katmandu. Hann' stóð á
miðju grænmetistorginu og át blóm-
kál! Enginn gerði tilraun til að
flæma hann burt, — Shiva er mjög
heilagur!
Shiva er einhver stærsti uxi sem
ég hef séð. Ég gekk að honum, tók
í hornin á honum að gamni mínu,
en kona mín tók mynd af okkur.
Geysileg öskur frá viðstöddum
komu mér til að hætta þessum leik.
Shiva er of heilagur.
Á leiðinni til gömlu konungs-
hallarinnar hittum við fleiri guði á
götunum.
En þeim var ekki sýnd svo mikil
virðing. Til dæmis hvítu kýrnar;
þær fengu ekki leyfi til að hnupla
svo mikið sem kartöflu í friði. Það
hefði verið öðruvísi ( Indlandi, en
Katmandu er borg Shiva ...
Við skoðuðum Bairab hinn hræði-
lega, og musteri sem var skreytt
myndum um ástina, á leið okkar
til konungshallarinnar.
Tveir vopnaðir verðir gættu
hliðsins að hallargarðinum. Leið-
sögumaðurinn kallaði til mín við-
vörunarorð, en ég hélt áfram í átt-
ina til varðanna. En þegar ég var
að komast framhjá þeim þá gripu
þeir mig og fleygðu mér marga
metra í burtu.
Þeir voru báðir æstir, og ég beið
eftir að þeir hristu mig rækilega,
en þá slepptu þeir takinu, og flýttu
sér að taka stöðu við hliðið. Ég lá
á steinlagðri stéttinni, alveg undr-
andi. Hvað hafði skeð?
Varðmennirnir stóðu teinréttir, og
í sama bili kom hvítur hestur út
um hliðið. Ég náði því að taka
mynd, og rétt á eftir var hesturinn
kominn til mín og rak flipann í
andlitið á mér. Ég flýtti mér að
rísa á fætur, en þá fældist hestur-
inn. Hann prjónaði og hneggjaði,
og hvarf svo sömu leið til baka.
— Fallegur hestur, sagði konan
mín.
— Hestur, stundi leiðsögumaður-
inn. — Hestur? Þetta er guð, lif-
andi guð. Sannarlega ekki hestur,
það er af og frá! Ég hef aldrei séð
hann áður. Hann býr í höllinni
Síðar var mér sagt að hestguð-
inum, eða guðhestinum væri stund-
um hleypt út, og væri hann þá á
beit í Katmandudalnum í nokkra
daga. Fólkið keppist þá við að beita
fyrir hann grasi og alls konar góð-
gæti, því það er mikil hamingja ef
guðinn heimsækir það
Er þota guS?
Það eru sem sagt 330 milljón
guðir í Nepal. Það er ekki laust við
að maður verði ragur við að yfir-
gefa hótelherbergi sitt, þegar mað-
ur fær slíkar fréttir. Hvað getur
skeð ef maður stígur á heilagan
maur, eða er ókurteis við heilagt
tré?
En við getum róað yður, það er
alveg óhætt að fara til Nepal. Ver-
ið aðeins vingjarnleg við öll dýrin,
hegðið yður að öðru leyti eins og
venjulega, og farið varlega í must-
erunum. Það er sannarlega þess
virði að fara til Nepal.
En hvernig er það svo með íbúa
Nepals? Trúa þeir á al'la þessa guði?
Nei, — goðafræðin í Nepal er allt-
of flókin. Fólkið á ,,þaki himins-
ins" hefur leyst þetta vandamál á
mjög einfaldan hátt. Hver fjöl-
skylda hefur sinn guð, sem hún svo
getur lánað öðrum, þeir skiptast
líka á um guði. Fjöllin og skepn-
urnar eru auðvitað öllum heilög.
Lamatrúarbrögð eru þriðju aðaltrú-
arbrögðin í Nepal, og að Dalai
Lama og Panchen Lama undantekn-
um, hafa þeir marga aðra og miklu
grimmari guði. Alls staðar eru
hættur, fólkið hrærist í andaheimi,
og hefur mjög takmarkaða mögu-
leika á að lifa hræðslulaust.
Og stöðugt bætist við guðina í
Nepal. Um þetta leyti hefur mikið
verið rætt um þoturnar frá Thai-
landi, sem fljúga yfir Nepal þrisv-
ar í viku. Eru þær heilagar eða
ekki? Flestir þykjast vera það upp-
lýstir að þeir viti betur, konungur-
inn flýgur, þótt það sé aðeins lítil
einshreyfilsvél sem hann notar.
Aðrir þykjast vita betur, og halda
því fram að þotan sé ímynd guðs-
ins frá Kanchenjunga, sem er einn
af hæstu tindum Himalaya.
187 helgidagar á ári
Fyrir nokkrum mánuðum
var ritstjórnargrein í „The Rising
Sun", dagblaðinu í Nepal, sem
skrifað er á ensku, um það hvort
nauðsynlegt væri að hafa 187
helgidaga á ári. Blaðið svaraði þvi
játandi. Það eru það margir guðir
sem eru þess virði að þeirra sé
minnzt með hátíðahöldum, svo það
er ærin ástæða. En svo liggur það
auðvitað í augum uppi að öll þessi
hátíðahöld eru dýr og hafa mikil
áhrif á framleiðslu og fjármál
landsins.
Hápunktur allra hátíðahalda er
„Durga puja", sem stendur í 14
daga í október. Taugaveiklað fólk
ætti ekki að fara til Nepal meðan
á þeim stendur.
Þá verður nefnilega borgin Kat-
mandu að einum geysilega stórum
fórnartsalli. Um það bil 10.000
geitum og nokkrum hundruðum
vatnavísunda er þá fórnað guðun-
um. Á hverju götuhorni er fórnar-
stallur og gurkaprestarnir sveifla
sverðum frá morgni til kvölds. All-
ir bílstjórar fórna geitum og stökkva
blóði þeirra á vélhlífar bílanna, og
tryggja þar með slysalaust ár. Blóð-
ið flýtur í dökkum straumum um
göturæsin, eins og regnvatn á
monsúntímabilinu, á götunum er
krökkt af fólki, og loftið fullt af
flugum, sem eru svo máttfarnar af
ofáti, að þær geta varla flogið.
Og guðirnir halda verndarhendi
sinni yfir Nepal
☆
ASeins venjuleg vika
Framhald af bls. 13
Hjort andvarpaði, en stóð svo
upp og fór að sinna heimilisstörf-
um.
Það var ekki fyrr en um kvöld-
ið að hún mundi eftir því sem
Vibeke hafði sagt um foreldra-
fundinn, og hún leitaði að blað-
inu.
— Það er foreldrafundur í
skólanum annað kvöld. sagði hún
við mann sinn. — Einhver lækn-
ir ætlar að halda fyrirlestur um
hash og önnur eiturlyf.
— Ó,nei, stundi herra Hjort.
Á að neyða mann til að hlusta á
slíkt þvaðvu-? Maður opnar al-
drei dagblað, án þess að reka
augun í greinar um það. Ef þú
vilt heyra mitt álit, þá eru þetta
aðeins örfá dæmi, sem blásin eru
upp af frekum blaðamönnum.
Við þekkjum enga sem nota slík
lyf, og það gerir Vibeke örugg-
lega ekki.
— En mér finnst nú samt að
við eigum að fara á þennan for-
eldrafund, sagði frú Hjort.
— Eins og þú vilt, sagði maður
hennar, og sökkti sér aftur nið-
ur í blaðafréttirnar.
Fundurinn á þriðjudagskvöld-
ið var settur af rektor skólans.
— Við — það er að segja kenn-
ararnir og ég, höfum ástæðu til
að gruna nokkra nemendur skól-
ans, þrettán ára og eldri, um að
reykja, eða hafa reykt hash.
Nokkra nemendur! Frú Hjort
hjó eftir því, og leit út undan
sér á mann sinn.
— En ég tek það fram, sagði
rektor, — að við höfum engar
sannanir, ég á við að við höfum
ekki fundið þetta eiturlyf hér í
skólanum, og ekki gripið neinn í
því að vera með það undir hönd-
um, en við höfum grun um eitt-
hvert merkjasamband, einskonar
frumskógatrumbur, meðal nem-
endanna.
Þessvegna álitum við það rétt
að kalla saman til þessa fundar.
Ekki til að vekja ótta, heldur til
þess að vara foreldra við þessarri
hættu; — það gæti verið að ung-
lingarnir væru að fikta við þetta,
— og ekki er svo gott að átta sig
39. tbi. VIKAN 37