Vikan - 02.01.1970, Side 21

4 Þetta er Kirkenes árið 1969.
og minni hluta. Mæðurnar sveltu sig
til þess að gefa börnunum sínum
einhvern mat. Sumir höfðu tekið
húsdýrin með sér inn í fjallið, og
einn af hliðargöngunum var inn-
réttaður fyrir fjós. En mjólkin varð
æ minni í kúnum.
Samt hafði þetta ekki eins mikil
áhrif á fólkið, eins og það sem það
sá 24. oktober, áður en myrkrið féll
á. Þjóðverjarnir höfðu ekið járn-
brautarvögnum að fjallinu og voru
að byrja að leggja teina inr. í göng-
in. Voru vagnarnir hlaðnir dýnamiti?
Höfðu þeir í huga að sprengja fjall-
ið?
I dimmum skúmaskotum f þess-
um furðulegu vistarverum töluðu
menn fram og aftur um framtíðar-
horfurnar, og um það hvort ekki
skyldi taka til einhverra róttækra
ráðstafana.
Undanfarna daga höfðu þeir hóp-
ast um alla sem bar að garði, til að
heyra eitthvað um atburðina fyrir
utan þessa skuggalegu veröld
þeirra. Hve langt voru Rússarnir
komnir? Hvað voru Þjóðverjar að
aðhafast? í nótt heyrðu þeir greini-
lega að Ivan var að nálgast. Þýzkir
bílar óku á fleygiferð um vegina.
Það voru líka norskir bílar, sem
Þjóðverjar höfðu slegið eign sinni á.
A alla bílana var málað stórt R, sem
táknaði ,,Retrait", — undanhald.
Um nóttina hlupu súreygðir
brennuvargar frá húsi til húss. En
Jakobselv er vlð landamærin og þangað komu Rússarnir fyrst árið 1944, og leystu íbúana undan oki nazista.
Þessi mynd er frá árinu 1944, þegar Kirkenes brann til grunna.
þrátt fyrir örvæntinguna unnu þeir
verk sín með þýzkri nákvæmni.
Hinum 3000 sálum í námagöng-
unum heyrðist orgel Stalins vera að
nálgast. Ein kona hljóp til og breiddi
norska fánann fyrir námuopið.
Var nú það sem þau hafði dreymt
um í fjögra ára martröð að nálgast
lokamarkið? 4. maí 1940 féllu fyrstu
þýzku sprengjurnar. Þær féllu á
orkuverið. [ júní 1940 sigldu fyrstu
þýzku skipin inn fjörðin, þegar
Hitler ætlaði að taka Rússland með
áhlaupi, á sama hátt og hann hafði
tekið Pólland.
Milli Kirkenes og Nejden voru 4
mílur, og það voru samfelldar her-
búðir. í sjálfum bænum voru 20
Þjóðverjar á móti hverjum bæjarbúa.
Þau höfðu séð tíu þúsund Þjóðverja
marséra áleiðis til Murmansk.
Framhald á bls. 30.
Nelly Lund, ljósmóðir er nú 63 ára, og vel þekkt í Varanger. Hún hefur tekið t
á móti 2500 börnum, þar af 11 í námugöngumim.