Vikan - 08.01.1970, Qupperneq 10
í íyrri grein sagöi sjainn }rá
uppvexti sínum í liðsforingja-
fjölskyldu og valdatöku föður-
ins. Krónprinsinn ungi var send-
ur á alþjóðlegan skóla í Sviss,
þar sem hann kynntist í fyrsta
sinn vestrænni menningu. Þegar
hann kom aftur heim til írans,
sá hann að þar áttu sér stað
miklar breytingar undir stjórn
nýja keisarans, föður hans.
En þótt gamli Resa sja ryddi
Evrópumenningunni braut í
landinu, þá ríkti hann áfram yf-
ir fjölskyldu sinni að landssið.
Hann og hann einn váldi börn-
um sínum maka. Einn daginn
sýndi hann syni sínum myndir
af Fosiu, systur Farúks konungs
í Egyptálandi.
— Þetta er tilvonandi eigin-
kona þín, sagði keisarinn.
Og heldur svo fram frásögn
sjasins:
Tveim vikum eftir þetta
samtal fór ég til Kaíró að kynn-
ast festarmey minni. Já, hún var
mjög falleg, satt var það, augun
mjög stór og blá, húðin Ijós og
hárið svart.
Þið vitið kannski að þótt bæði
íranir og Egyptar séu Múham-
eðstrúarmenn, þá tilheyra þeir
ólíkum greinum innan trú-
arbragðanna. í samanburði
við Egyptana erum við einskon-
ar mótmælendur. Af þeim
ástæðum var ákveðið að hafa
brúðkaupin tvö, annað í Kaíró
en hitt í Teheran nokkrum vik-
um síðar. Fyrir fáeinum mán-
minn, faðmaði hann konu mína
og sagði: „Velkomin, dóttir mín.
Nú ertu heima hjá þér.“ Hann
var ákaflega glaður, því að hann
þráði sonarson, er tryggt gæti
framhald ættarinnar.
Eftir síðara brúðkaupið í Te-
heran hófst hjónalíf okkar, en
son eignuðumst við ekki.
Tveim dögum eftir að ég varð
tuttugu og eins árs fæddi kona
mín dóttur, sem vjð skýrðum
Sjanas og nú er tuttugu og níu
ára. Fyrir föður minn voru þetta
mikil vonbrigði. Hann hafði
fastlega vonað að barn Fosíu
yrði hinn þráði sonarsonur. Þeg-
ar honum hafði verið sagt að
dóttir væri fædd, varð honum að
orði: „Tja, þá vitið þið hvað
þið hafið að gera.“
Því miður varð okkur Fosíu
ekki sonar auðið, svo að faðir
minn lifði ekki að sjá heitustu
ósk sína uppfyllta.
LÉK Á STÓRVELDIN —
VARÐ KEISARI
f Evrópu braust út heims-
styrjöld. Faðir minn hafði aldr-
ei farið dult með elsku sína á
Þjóðverjum. í hans augum var
Þýzkaland heimkynni reglu, aga
og velmegunar. Um tólf ára skeið
höfðu þýzkir verkfræðingar,
tæknifræðingar og kaupsýslu-
menn sezt að hjá okkur í hundr-
aðatali og hjálpað okkur til að
efla í landinu verzlun, leggja
járnbrautir, byggja hafnir og
flugvelli. Og Þýzkaland hafði að
því er séð varð svo sem engan
Ilin fagra Fawzia drottning með Ashraf mágkonu sinni.
uðum hafði mér ekki dottið
hjónaband í hug, hvað þá meira,
en nú átti ég allt í einu að
kvænast tvisvar í röð.
Brúðkaupið í Kaíró var stór-
kostlegt, og fagnandi múgur
fyllti göturnar þegar við brúð-
hjónin sýndum okkur á ver-
öndinni ásamt mági mínum kon-
unginum. Ég var um kyrrt í
Kaíró í nokkrar vikur til að
kynnast tengdafjölskyldunni, og
svo fórum við heim til frans.
Þegar við gengum fyrir föður
hug á því að leggja undir sig
land okkar eða auðævi þess.
En þegar þýzkir herir réðust
inn í Sovétríkin, fóru bæði Rúss-
ar og Englendingar að hafa
áhyggjur af okkur. Þeir reyndu
að þvinga föður minn til að slíta
öll tengsl við öxulríkin og segja
Ítalíu og Þýzkalandi stríð á
hendur.
Faðir minn neitaði. Hann hafði
engar sakir á hendur þessum
tveim ríkjum, nema síður væri.
Þá gerðist það sem við var að
búast; rússneskar og enskar
hersveitir réðust inn í land okk-
ar í annað sinn á aldarfjórðungi.
Faðir minn neitaði að gefast upp.
En ráðgjafar hans yfirgáfu hann
og hann neyddist til að segja af
sér fimmtánda september 1941.
En faðir minn vildi ekki átíga
úr hásætinu nema ósigraður.
Hvorki Rússar eða Englendingar
kærðu sig um að ég tæki við af
honum. Þeir munu að vísu ekki
hafa haft neinar ákveðnar áætl-
anir um að losna við mig, en
sennilega talið það létt verk,
þegar faðir minn væri farinn frá.
Lausnarbeiðni föður míns var
lesin upp í þinginu. í Moskvu og
Lundúnum höfðu menn þegar
verið upplýstir um hana. Hitt
var ekki vitað þar að þegar eft-
ir lestur afsagnarinnar var ég
leiddur fyrir þingið og sór
tryggð þjóðinni og lögunum.
Þannig tók ég þegar við af
föður mínum, og hann gat ró-
legur farið í útlegðina. Ég þarf
varla að lýsa því uppnámi, sem
fréttin af þessu bragði okkar
vakti erlendis!
DÝRKEYPTUR FRIÐUR
Þegar ég kom heim úr þing-
inu, beið faðir minn með alla
fjölskylduna kringum sig. Hann
vildi faðma okkur og tala við
okkur í síðasta sinn. Þetta var
í fyrsta sinn að ég sá föður minn
svo hrærðan að hann var með
tárin í augunum.
Áður en við kvöddumst, rædd-
um við framtíð frans lengi í ein-
rúmi. Ég átti aldrei að fá að
sjá hann aftur. Hann dó árið
1944, sumir segja úr einhverjum
sjúkdómi, aðrir úr sorg. Brottför
hans fyllti mig ólýsanlegum tóm-
leika. Ég þarfnaðist hans við hlið
mér. Ég var ekki ennþá orðinn
tuttugu og tveggja ára og þó sja
af fran.
Það var að þakka slæmu sam-
komulagi Englands, Rússlands og
Bandaríkjanna að land okkar
var ekki bútað sundur, heldur
varð frjálst. Tveimur árum eft-
10 VIKAN 2-tbl-