Vikan - 08.01.1970, Blaðsíða 25

1225 atkvæði, þegar keppi-
nauturinn varð að láta sér
nægja 1129 og þær huggun-
arríku sárabætur að heita
landskjörinn þingmaður. —
Emil hefndi þeirra ófara
1956 og felldi Ingólf Flygen-
ring með 1388 atkvæði á
móti 1156, Var Ingólfur þá
úr sögunni i keppni þessari,
en Sjálfstæðisflokkurinn
valdi Matthias Á. Mathiesen
sparisjóðsstjóra til framboðs
i Hafnarfirði við fyrri kosn-
ingarnar 1959. Emil Jónsson
sat þá á stóli forsætisráð-
herra við sæmd góða og virt-
ist eiga sigur vísan gegn svo
ungum og óreyndum mót-
Iierja, en úrslitin í „rauða
bænum“, sem fyrrum var,
urðu víðkunn. Matthias
hreppti 1417 atkvæði og 27
umfram Emil, sem enn einu
sinni varð landskjörinn.
Þótti byltan í Hafnarfirði
söguleg, og lagði Jón Pálma-
son á Akri andstreymi for-
sætisráðherrans að liku við
örlög sín, er hann féll við
sömu kosningar i Húnaþingi
fvrir Bimi Pálssyni á Löngu-
mvri, þó að verið hefði for-
seti sameinaðs þings.
Emil Jónsson skipaði sið-
an efsta sæti á lista Alþýðu-
flokksins í Reykjaneskjör-
dæmi haustið 1959 og var
kosinn þingfulltrúi héraðs-
ins við bærilegan orðstír.
Hann var svo endurkjörinn
1963 og ennþá 1967, en sætti
þá þvi mótlæti, að Alþýðu-
flokkurinn missti forustuna
i andófinu við Sjálfstæðis-
flokkinn á þessum slóðum í
hendur Frainsóknarflokks-
ins.
Flokksbræður Emils Jóns-
sonar sýndu honum brátt
mikinn trúnað á alþingi.
Hann var forseti neðri deild-
ar á sumarþinginu 1942 og
virtist augsýnilega ráðherra-
efni, ef Alþýðuflokkurinn
hreppti stjórnaraðild. Gegndi
því engri furðu, er Emil varð
samgöngumálaráðherra i ný-
sköpunarstjórninni svoköll-
uðu, þegar hún settist að
völdum haustið 1944. Emil
gerðist svo viðskiptamála-
ráðherra í ársbyrjun 1947 og
liafði bækistöð í stjórnarráð-
inu til hausts 1949. Þá vék
hann þaðan og átti ekki aft-
urkvæmt fyrr en nokkrar
sumarvikur 1956, er hann
gegndi embætti utanrikisráð-
herra í forföllum Guðmund-
ar I. Guðmundssonar. Haust-
ið 1958 kom svo allt i einu
röðin að ráðherradómi Em-
ils á ný, þegar Alþýðuflokk-
urinn myndaði minnihluta-
stjórn sína. Valdist Emil þá
forsætisráðherra og gegndi
því embætti og fleiri ráðu-
neytum árlangt. Kom svo i
hlut hans haustið 1959 ráð-
herraembætti sjávarútvegs-
og félagsmála í samstjórn
Sjálfstæðisflokksins og Al-
þýðuflokksins, sem ennþá
situr, en við brottför Guð-
mundar 1. Guðmundssonar
af landinu sumarið 1965
skipti liann um ráðuneyti og
varð utanrikisráðherra. Em-
il erfði formennsku Alþýðu-
flokksins af Haraldi Guð-
mundssyni 1956 og hafði
þann vanda á hendi til
liaustsins 1968, er Gylfi Þ.
Gíslason leysti hann af þeim
hólmi. Er Einil Jónsson elzt-
ur ráðherranna i núverandi
rikisstjórn. og ætla sumir, að
hann láti af þingmennsku og
ráðherratign við næstu kosn-
ingar. Ekkert liggur þó fyrir
um slíkt, og seigla Emils
vii'ðist óbiluð. Hann fer sér
raunar hægt i seinni tið, en
virðist sannarlega maður
fyrir stól sínum.
Stjómmálabarátta Emils
.Tónssonar einkennist af
dugnaði og starfshæfni. —
Hann er fjölmenntaður og
skarpgáfaður, gagnkunnug-
ur atvinnuvegum og þjóðar-
búskap, vinnugarpur með
ólíkinduin og rælcir embætti
og trúnaðarstörf af einstakri
samvizkusemi. Telst hann
snarpur mælskumaður, ef á
reynir, enda þéttur í lund og
glöggur á aðalatriði i mál-
flutningi. Andstæðingum
finnst til um heiðarleik þessa
tölfróða og framtakssama
manns, og samherjar meta
reynslu hans og hæfni mik-
ils. Eigi að síður er Emil
Jónsson harla umdeildur.
Hann dylur oft mannkosti
sína undir hrjúfri grimu
þóttans og temur sér kaldr-
analega framkomu, þó að
eindrægni hans sé rik og táp-
ið ótvírætt. Hann er svo ein-
þykkur og ráðrikur, að mis-
skilningfi veldur, og kallar
þvi yfir sig óvild og and-
stöðu. Honum er sýnt um að
sætta aðra, ef liann vill, en
hikar eklci við að sanna stór-
mennsku og ofurkapp í smá-
munuin á kostnað persónu-
legra vinsælda líkt og hann
stjórnist af liarðleikni, sem
banni þessum margreynda
Framhald á bls. 44.
2. tbi. VIKAN 25