Vikan - 08.01.1970, Blaðsíða 46
Skæruhemaður í birgum
Brasilíi
Örlög Che Guevara sannfæröu brasilíska
byltingarmenn um aö frumskógarnir
væru þeim óheppilegur vettvangur.
Stórborgir lands þeirra hafa reynst þeim
miklu heppilegri frumskógur.
Kona Elbricks, bandaríska sendiherrans, fagnar honum eftir að byltingarmenn
höfðu sleppt honum úr haldi. -4^
Nýverið var tilkynnt lát manns
að nafni Costa e Silva, sem um
nokkurra ára skeið hafði verið
forseti Brasilíu, langstærsta rík-
is Rómönsku-Ameríku, þar sem
íbúatalan kvað komin upp í níu-
tíu milljónir. Þessi forseti hafði
haft forstöðu fyrir herforingja-
stjórn þeirri, er ríkt hefur yfir
landinu um fjögurra ára skeið og
er engu góðkynjaðri en sú í
Grikklandi. Brasilískt lýðræði
hefur aldrei verið mikill bógur,
og þessi herforingjastjórn hefur
útrýmt því með öllu. Þingið hef-
ur verið sent heim í „frí“, rit-
skoðun tekin upp, „ósamvinnu-
þýðum“ prófessorum vikið úr há-
skólunum og pólitískir andstæð-
ingar sviptir athafnafrelsi. Raun-
ar var sagt að Costa heitinn e
Silva hefði verið skömminni til
skárri en margir samstarfsmanna
hans og reynt að draga úr mesta
ofsanum í þeim, en alllöngu áður
en hann burtsofnaðist fékk hann
slag og gat engin afskipti haft
af stjórnmálum uppfrá því. Völd-
um hans skiptu þá með sér þrír
herforingjar, og er flestra mál að
þar sitji illir dólgar og til einsk-
is góðs líklegir.
Eins og líklegt má kalla eru
ekki allir Brasilíumenn jafn-
ánægðir með þetta og úir nú og
grúir í landinu af byltingarsam-
tökum, sem sparka vilja ófögn-
uðinum ofan af þjóðinni. Öflug-
ast þessara samtaka er „Bylting-
arsinnaði þjóðfronturinn", og er
leiðtogi hans Carlos nokkur
Marighela, sem fyrrmeir var
kommúnisti en þótti standa illa
á línunni. Marighela er raunar
sagður fræðimaður fyrst og
fremst, en verkleg stjórn hreyf-
ingarinnar kvað vera í höndum
Carlosar Lamarca, þrjátíu og
þriggja ára gamals fyrrverandi
höfuðsmanns úr Brasilíuher. —
Lamarca hafði verið ein fjórtán
ár í hernum, var talinn fyrir-
myndar liðsforingi og hafði með-
al annars þjónað í gæzluliði
46 VIKAN 2-tbl-
Lamarca, leiðtogi brasilísku skærulið- t
anna. Verður hann Guevara hinn nýi?
Sjónvarpsstöðin í Sao Paulo í báli eftir
íkveikju byltingarmanna. -4^-
Sameinuðu þjóðanna á Súes-eiði,
en svo var það einn góðan veð-
urdag að hann hvarf „undir jörð-
ina“ og tók með sér að skilnaði
sextíu og níu sjálfvirka riffla,
tíu vélskammbyssur, tvær skrið-
drekabyssur og álitlegt magn
skotfæra í þessi áhöld Hann hef-
ur nú verið lýstur óvinur brasi-
líska ríkisins númer eitt.
Langfrægasta afrek skæruliða
Lamarcas til þessa var ránið á
sendiherra Bandaríkjanna í Rio
de Janeiro, Charles Burke El-
brick. í rómansk-amerískum
löndum ganga bandarískir sendi-
herrar næst guði og páfanum að
vegsemd og tilbeiðslu, svo að
ránið vakti gífurlega athygli og
varð ómetanleg auglýsing fyrir
byltingarsamtökin, eins og auð-
vitað var ætlazt til. Sendiherran-
um var síðar sleppt ósködduð-
um, en ekki án lausnargjalds,
sem byltingarmenn ákváðu sjálf-
ir: fimmtán pólitískum föngum
var sleppt úr myrkvastofum
Brasilíustjórnar og í allar út-
varpsstöðvar landsins var lesið
ávarp frá byltingarfrontinum. í
því var kunngert að byltingar-
stríð væri hafið í landinu.
Ekki er þessi skæruhernaður
svipaður og hjá Castro á árunum
eða hjá Guevara í Bólivíu. Ófar-
ir þess síðarnefnda gerðu að
verkum að brasilískir byltingar-
menn hafa ótrú á frumskóginum
sem vettvangi skæruhernaðar.
Þeir halda sig mest í stærstu
borgunum og stunda þar
skemmdarverk og bankarán, hið
síðarnefnda til að fínansera bylt-
inguna, auðvitað. Nýlega kveiktu
þeir einnig í húsnæði sjónvarps
og hljóðvarps í Sao Paulo til að
mótmæla skoðanakúguninni.
Brasilískum forustumönnum
segir þungt hugur um baráttuna
gegn byltingarmönnunum. „í Sao
Paulo búa sex milljónir manna,“
sagði einn þeirra nýlega, „og
borgin er miklu meiri frumskóg-
ur en þykknin við Amason.“ dþ.