Vikan - 02.01.1975, Blaðsíða 5

Offita er sameiginlegur óvinur óteljandi
manna og kvenna Í löndum velmegunar
og velferðar, og eru islendingar þar ekki
undanskildir. Við verðum sannarlega vör
við það hér á Vikunni, þvi yfir okkur
rignir stöðugt bréf um með óskum um ráð
til þess að ná af sér aukakílóum hér og
þar um kroppinn, og alla dreymir um
auðvelda leið til þess að hafa hemil á
likamsþunganum. Nú ætlum við að verða
við óskum lesenda og leiða þá i allan
sannleika um það, hvemig hafa má
stjórn á likamsþunganum með tiltölulega
einföldum reglum um mataræði, án þess
að þeir þurfi nokkum tima að liða af
svengd. Þessi megrunarkúr er unninn
upp úr bók eftir bandariskan lækni, dr.
Atkins, sem reynt hefur aðferð sina á
hundruðum manna og fullyrðir, að hún
skili 100% árangri. Hann byggir megrun-
araðferð sina á nýjum grundvelli — og
kallar hana megrunarbyltingu.
„Martin var fæddur svangur.
Hann var feitt ungbarn, og hann
haföi verið annálað átvagl og
-feitabolla allt sitt lif. Þegar hann
var byrjaður f kúrnum minum,
lét ég hann skrifa niður allt, sem
hann borðaði daglega i nokkra
daga, tegundir og magn. Og það
var hreint ekki svo litið. Hann
borðar eins og hestur og hreyfir
lítíð — hefur einmitt ekki get-
. að stundað iþróttir eða neina
meíri háttar hreyfingu um all-
langt skeið vegna brotins ökla —
og hann hefur sérstæöan matar-
smekk, er t.d. litið gefinn fyrir
grænmeti. En þrátt fyrir allt
þetta hefur hann lést um 22 kg á
fjórum mánuðum og léttist ennþá
jafntog þétt. Venjulegur morgun-
verður hjá Martin eru 2 dl. af syk-
urjausúm safa, 2 egg (oftast
hrærð egg og steikt i smjöri á
pönnu), 3 sneiöar baeon og kaffi
með rjóma. 1 hádeginu borðar
hann gjarna 2 ostsamlokur, þ.e.
þykkar ostsneiðar með kjöti á
milli, ennfremur tvö steikt egg
eða t.d. roast beef og nokkrar
hnetur. 1 kvöldverö borðar hann
eins og hann getur I sig látiö af
hamborgurum, roast beef og alls
konar kjötréttum, eggjum, lauk,
rækjum o.s.frv., og áður en hann
háttar, fær hann sér gjarna mikið
af osti og hnetum”.
Þetta er aðeins eitt af mörgum
dæmum, sem dr. Atkins gefur i
bók sinni „Dr. Atkins Diet Revo-
lution — The high calorie way to
stay thin forever.” Hann er ekki i
nokkrum vafa um ágæti kenninga
sinna, enda hefur hann sannpróf-
að þær á hundruðum manna. Dr.
Atkins dreymir um það, að kenn-
ingar hans nái til alls heimsins,
hvorki meira né minna, og hann
biður um aðstoð okkar allra.
Hann segir:
„Ef þú ferð eftir fyrirmælum
minum,þáget ég ábyrgst, að þú
nærð árangri og getur ráf)ið
likamsþyngd þinni svo til fyrir-
hafnarlaust. Og þá veistu, að ég
hef hjálpað þer. Til endurgjalds
bið ég þig um hjálp við að út-
breiða megrunarbyltinguna.
Þegar þú heyrir einhvern vina
þinna halda þvi fram, að allir
kúrar séu jafn góðir eða jafn
vondir, eina ráðið sé bara að
borða nógu litið, þá bið ég þig að
hlusta ekki þegjandi. Talaðu!
Talaðu við hann, þar til þú hefur
sannfært hann um, að þetta sé
ekki rétt.”
A hverju byggjast svo kenning-
ar dr. Atkins? Flestir kúrar hafa
hingaö til byggst á þvi að telja
kaloriur, þ.e. hitaeiningar, en
hann segir það gjörsamlega þýð-
ingarlaust. Eina ráðið sé að hafa
hemil á kolvetnisinnihaldi fæð-
unnar, þvi að fái likaminn ekki
kolvetni til brennslu, þá neyðist
hann til þess að ráðast á sinn
eigin fituforða og brenna honum.
Dr. Atkins segir, að fólk eigi
mjög auðvélt með að halda út
þennan kúr, ekki bara i nokkrar
vikur, heldur alla ævi, ef það vill,
vegna þess að menn þurfi aldrei
að liða svengd og fái öll þau efni,
sem þeir þurfa á aö halda. Hann
ráðleggur fólki aö byrja með þvi
að neyta algjörlega kolvetna-
" snauðrar fæðu I eina viku, siðan
megi borða nokkur grömm af kol-
Me gr una
vetni á dag, kannski 10-40 grömm,
en leyfilegt magn er einstaklings-
bundið og verður að lærast smám
saman. Ef menn eru ekki ánægðir
með árangurinn, skal aftur dreg-
iö úr kolvetnaneyslunni. Það er
auðvelt mál og lærist fljótt.
Það eru viss atriði, sem allir
verða að hyggja að, áður en þeir
byrja I þessum kúr. 1 fyrsta lagi
þarf að hafa samband við eigin
lækni, ef um einhverja lyfjanotk-
un er að ræða. Fyrst og fremst
má alls ekki taka inn ampheta-
min með þessum kúr, og verður
viðkomandi að hætta að neyta
amphetamins minnst hálfum
mánuði áður en kúrinn hefst.
Hvers kyns vatnsleysandi lyf, svo
og blóðþynningarlyf, verður að
hætta að taka viku áður en kúrinn
hefst. Auðvitað verður þetta að
gerast i samráði við lækni, sem
ákveður, hvort viðkomandi á að
fórna lyfjunum eða kúrnum. En
meginreglan er: engin lyf, sem
innihalda amphetamin eða
diuretica.
1 öðru lagi eru fjörefni mjög
nayðsynleg. Dr. Atkins ráðleggur
öllum að taka inn múltivftamín og
járntöflur og helst meira heldur
en sagt er fyrir um á glasinu.
Hann segir, að fólk eigi að taka
inn helmingi meira af vitaminum
en minnsta leyfilegt magn,
þ.e.a.s. ef á glasinu stendur, að
dagskammtur sé minnst ein tafla
eða belgur, þá vill dr. Atkins, að
teknar séu tvær. Hann kveðst
ráðleggja öllum sinum sjúkling-
um að taka minnst 800 einingar af
E-vitaminum og u.þ.b- þúsund
milligrömm af c-vitaminum dag-
lega.
Dr. Atkins biður alla, sem vilja
megrast eftir hans aðferðum, að
hafa eftirfarandi reglur i huga:
1. Hættið að telja kaloriur
(hitaeiningar).
2. Þið megið borða eins mikið af
leyfilegum fæðutegundum og þið
þurfið á að halda til þess að forð-
ast svengd.
, 3. Látið matinn eiga sig, ef þið
finnið ekki til svengdar.
4. Látið ykkur ekki finnast þið
endilega verða að klára allt, sem
þið hafi tekið á diskinn, bara af
þvi að það er þarna.
5. Drekkið vatn eða sykurlaus-
an vökva, ef þorsti segir til sin, en
annars er drykkja ekkert atriði.
6. Það er betra að borða oft og
lltið i einu.
7. Ef þið finnið til máttleysis, af
þvi að þið megrist mjög hratt, þá
kann það að stafa af saltskorti.
8. Takið vitamin daglega.
Þegar þið hafið rækilega melt
þessar ágætu reglur, þá er ekki
annað en að skella sér i kúrinn.
Hér verður gefinn upp listi yfir
leyfilegar fæðutegundir og enn-
fremur bannlisti, sem er að visu
ekki alveg fullkominn. En ef þið
haldið ykkur stift við þær fæöu-
tegundir, sem leyfðar eru, þá læt-
ur árangurinn ekki á sér standa.
Listi yfir
leyfilegar fæðutegundir:
KJÖT: Allt kjöt, hverju nafni
sem það nefnist i þeim mæli, sem
Hvað segirðu? Jafn þungur og
Kristinn? Það hlýtur að muna svona
um vindilinn!
hver vill, steikur og hamborgar-
ar, tunga og bacon, hakk og
fuglakjöt (athugið, að auðvitað
má ekki fylla fuglinn meö sveskj-
um og eplum eða brauðfyllingu).
Sem sagt, allt kjöt er leyfiiegt,
nema unnar kjötvörur, eins og
pylsur, kjötbollur og þvi um líkt.
KRYDD: Salt, pipar sinnep,
piparrót, edik, vanilla og fleira
extract, gervisykur, alls konar
kryddduft, sem ekki inniheldur
neinn sykur.
FISKUR: Allar fisktegundir,
allt, sem fæst úr sjó, hvort sem
það er nýtt eða niðurlagt, nema
lögurinn innihaldi koivetni.
StJPUR: Tærar súpur, kjöt-
seyði bouillon, chicken broth,
concommé.
EGG: Soöin egg, skeikt egg,
pönnusteikt hrærð egg
(scrambled eggs) blæjuegg eöa
hleypt egg (poached eggs),
eggjákökur (omeletts).
FEITI: Smjör, smjörliki, olía,
oliusósa (mayonnaise). Athugið,
að feiti inniheldur engin kolvetni..
SALAT: Tveir salatskammtar
á dag I mesta lagi, ekki stærri en
einn bolli hver. Notið aðeins blað-
salat, seljurót (sellerl), agúrku
og hreökur. Bragðbætið t.d. með
ediki, oliu, salti, þurru kryddi.
Einnig má borða sýrt grænmeti,
þó alls ekki sætsúrt.
OSTUR: Allir fastir ostar eru
leyfilegir.
DRYKKIR: Vatn, sódavatn,
kjötseyöi, sykurlausir gosdrykk-
ir, sitrónusafi, kaffi, te. Athugið,
að rjómi inniheldur minni kol-
vetni en mjólk. Forðist þvi mjólk,
en^A tsk. af rjóma á dag til að
byrja meö saka ekki.
Já, þarna sérðu, Kristinn minn, þér
veitir ekki af aö ieggja svolitiö af.
Það, sem fólk á vafalaust erfiö-
ast með að skilja og sætta sig viö,
er að engir ávextir skuli finnast á
lista yfir leyfilegar fæðutegundir
og grænmeti i aðeins litlum mæli.
En staðreyndin er'einmitt sú, að
ávextir innihalda talsvert magn
af kolvetnum, og þvi verður að
forðast þá algjörlega fyrstu vik-
una og neyta þeirra siöan I hófi,
þegar fram i sækir. A bannlistan-
um, sem hér fer á eftir, eru aðeins
taldar upp nokkrar tegundir, sem
ber alveg sérstaklega að varast
vegna mikils kolvertnainnihalds
þeirra.
Bannlisti:
Bananar, baunir, brauö, döðl-
ur, fikjur, hrisgrjón, hrökkbrauð,
hunang, hveiti, is, jógúrt, kartöfl-
ur, kaftöflumjöl, kornflex, korn-
matur, makkarónur, mjólk,
niðursoðnir ávextir, pönnukökur,
rúslnur, smákökur, spaghetti,
sulta, sykur, sýróp, sælgæti, Sæt-
sýrt grænmeti (sweet pickles),
tertur, tómatsósa, tvibökur,
tyggigúmmi, þurrkaðir ávextir.
Rétt er að taka enn einu sinni
fram, að til þess að ná fullkomn-
um árangri skal engra kolvetna
neytt fyrstu vikuna. Að viku
liðinni er óhætt að bæta við
sig einhverri fæðutegund, sem
inniheldur litilsháttar kol-
vetni. Viðkomandi verður að
vega og meta hvers hann
saknaði mest fyrstu vikuna og
bæta þvi við sig aö vandlega
athuguðu máli. Langar hann
mest I fjölbreyttara grænmeti?
Nýja ávexti? örlitið tómatsósu-
bragö af fiskinum? 1/2 greipaldin
á morgnana? Nú er bara um aö
gera að fara varlega — mjög var-
lega — fyrst I stað. Ekki má eyði-
leggja árangurinn strax.
Best er að hafa kolvetnatöflu
við höndina og miða við 40 grömm
af kolvetnum á dag. Við það mark
standa flestir i stað, hætta að
léttast, en þvi meira sem
þeir eru innan við mark-
ið, þeim mun hraöar leggja
þeir af. Þetta er ékki eins
flókið mál og margur hyggur.
Við erum hér t.d. meö litla
handhæga bók, sem Dell út-
gáfufyrirtækið hefur gefiö út,
Carbohydrate Gram Counter. Ef
viö setjum upp „kolvetnagler-
augun” og flettum þeirri ágætu
bók. komumst við að raun um,
aö við fáum 4,2 gr. af kolvetnum
i 1 msk. af tómatáósu, 16,9 gr i
einu meðalstóru epli, 100 gr I ein-
um bolla af þurrkuðum aprikós-
úm, 34,5 gr I meöalstórum banana
14 gr i einum bolla af hraðfrystum
grænum baunum, 0,1 gr i 1 msk.
af smjöri, 7,8 gr I einni meðal-
stórri karamellu, 5,1 gr I meðal-
stórri gulrót, 17,7 gr I einum bolla
af Cheerios kornflexi, 27 gr I einni
kókflösku, 2,1 gr I einni saltkex-
köku, 18,2 gr i hálfu greipaldini,
1,0gri 1 msk. af söxuðum lauk, 17
gr i meðalstórri appelsinu' 19 gr i
4 sveskjum, 210 gr i 1 bolla af púð-
ursykri, 6 gr I meðaltómati, 11,7
gr i einum bolla af jógúrt.
Þetta sýnishorn verður aö
nægja að sinni, og þá er bara að
óska „kúristunum” góös gengis.
K.H.
4 VIKAN l.TBL.
l.TBL. VIKAN 5